Najczęściej stosowany do smażenia olej. W wysokich temperaturach uwalnia toksyczne związki
Olej słonecznikowy jest popularnym wyborem w kuchni. Często postrzegany jest jako zdrowy tłuszcz dzięki wysokiej zawartości nienasyconych kwasów tłuszczowych. I tak jest, pod jednym warunkiem: że nie używamy go do smażenia. Wówczas normy dla toksycznych substancji mogą zostać przekroczone nawet 200-krotnie.
1. Rodzaje oleju słonecznikowego
Na rynku dostępne są cztery główne rodzaje oleju słonecznikowego, różniące się składem kwasów tłuszczowych:
wysokooleinowy: zawiera aż 68 proc. kwasu linolowego (omega-6), co czyni go najbardziej niestabilnym przy obróbce termicznej,
średniooleinowy: składa się w 65 proc. z kwasu oleinowego (omega-9) i 15–35 proc. kwasu linolowego,
wysokooleinowy: zawiera aż 82 proc. kwasu oleinowego, dzięki czemu jest bardziej stabilny podczas gotowania w wysokich temperaturach,
wysokosterynowy/wysokooleinowy: przeznaczony głównie do zastosowań przemysłowych, takich jak smażenie, produkcja lodów czy czekolady. Zawiera 72 proc. kwasu oleinowego i 18 proc. kwasu stearynowego.
Właściwości oleju słonecznikowego zależą w dużej mierze od rodzaju i sposobu jego użycia. Odmiany wysokooleinowe mogą jednak przynieść pewne korzyści zdrowotne.
Badania wskazują, że dieta bogata w jednonienasycone kwasy tłuszczowe, takie jak kwas oleinowy, może obniżać poziom "złego" cholesterolu LDL oraz podnosić poziom "dobrego" cholesterolu HDL. Dzięki temu olej wysokoleinowy może zmniejszać ryzyko chorób serca.
Olej słonecznikowy jest bogaty w witaminę E, która działa jako przeciwutleniacz, chroniąc komórki przed uszkodzeniami związanymi ze starzeniem się organizmu.
Zobacz także: Najpopularniejsze oleje. Sprawdź, co w nich "siedzi"
2. Potencjalne zagrożenia
Mimo korzyści zdrowotnych olej słonecznikowy ma też swoje ciemne strony.
2.1. Zawartość omega-6 i ryzyko zapalenia
Odmiany oleju z wysoką zawartością kwasu linolowego (omega-6) mogą sprzyjać stanom zapalnym w organizmie, gdy są spożywane w nadmiarze. Przekształcenie kwasu linolowego w kwas arachidonowy może prowadzić do produkcji związków zapalnych, co potencjalnie zwiększa ryzyko chorób przewlekłych, takich jak otyłość czy choroby sercowo-naczyniowe.
2.2. Toksyczne związki podczas smażenia
Olej słonecznikowy jest często stosowany do smażenia ze względu na wysoki punkt dymienia. Jednak badania wykazały, że podczas podgrzewania do wysokich temperatur (np. 180 stopni Celsjusza i więcej) olej ten uwalnia szkodliwe aldehydy - związki chemiczne, które mogą uszkadzać DNA i komórki organizmu, przyczyniając się do rozwoju chorób serca czy Alzheimera.
Badacze z Uniwersytetu de Montford, a także Oxford odkryli, że normy uwalniania aldehydów, gdy smażymy na oleju słonecznikowym, przekraczane są nawet 200-krotnie.
"Podczas długotrwałego smażenia olej słonecznikowy emituje jedne z najwyższych stężeń aldehydów spośród wszystkich olejów roślinnych" - ostrzegają eksperci.
3. Jak bezpiecznie korzystać z oleju słonecznikowego?
Aby korzystać z oleju słonecznikowego w sposób bezpieczny, warto ograniczać jego spożycie, stosować go w niższych temperaturach i łączyć z innymi, bardziej stabilnymi olejami w kuchni.
W trosce o zdrowie:
wybieraj wysokoleinowy olej słonecznikowy: jest on bardziej stabilny i mniej podatny na utlenianie podczas gotowania w wysokich temperaturach,
stosuj łagodniejsze metody gotowania: duszenie lub smażenie w niższych temperaturach może zmniejszyć emisję szkodliwych związków,
unikaj nadmiaru kwasów omega-6: zachowaj równowagę w diecie, zwiększając spożycie tłuszczów omega-3, aby przeciwdziałać prozapalnym efektom kwasów omega-6.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
