Owoce w cukrzycy - dieta cukrzyka, owoce dozwolone

Gdy tylko nadchodzi lato, wszyscy nabieramy ochoty na świeże owoce – ale które z nich są bezpieczne dla diabetyków? Niestety nie wszystkie owoce mogą być spożywane przez cukrzyków, ze względu na dużą zawartość węglowodanów. Owoce, które można spożywać, a nawet są zalecane w cukrzycy, to np. brzoskwinie, pomarańcze, melony, truskawki, awokado.

1. Dieta cukrzyka

Prawidłowa dieta cukrzycowa zajmuje bardzo istotne miejsce w ogólnym procesie leczenia cukrzycy. Podczas przygotowywania posiłków dla cukrzyka należy kierować się pewnymi zasadami, które dotyczą regularności spożywania posiłków, ich kaloryczności oraz ogólnego składu diety. W diecie dla cukrzyków powinny znajdować się produkty o łącznej zawartości 15-20 proc. białka, do 30 proc. tłuszczów oraz 50-60 proc. węglowodanów. W cukrzycy ważny jest indeks glikemiczny porównujący przyrost stężenia glukozy we krwi po spożyciu 50 g glukozy oraz 50 g węglowodanów z danego posiłku. Dlatego też ważne jest, w jakiej ilości i jakie to są węglowodany w spożywanych przez cukrzyka pokarmach.

1.1. Fruktoza a dieta cukrzyka

Wiele osób zastanawia się, co można jeść przy cukrzycy. Dieta diabetyka nie musi być nudna i monotonna, ale chorzy muszą przykładać większą wagę do jedzenia. Do tej pory uważano, że fruktoza pochodząca z owoców to idealne rozwiązanie dla diabetyków, którzy mogli stosować ją na co dzień bez skutków ubocznych dla zdrowia. Panowała opinia, że fruktoza nie przyczynia się do próchnicy zębów w takim stopniu jak "biały" cukier i że poprzez ograniczenie ilości spożywanych kalorii zapobiega otyłości. Jednak według najnowszych badań sytuacja jest wręcz odwrotna.

Zobacz film: "Owoce i warzywa a cukrzyca"

Fruktoza spożywana w dużych ilościach zwiększa ryzyko otyłości i przyczynia się do wystąpienia wysokiego ciśnienia, cukrzycy, otyłości i przewlekłej choroby nerek. Przez ostatnie 30 lat spożycie fruktozy znacznie wzrosło, podobnie jak liczba ludzi otyłych i chorych na cukrzycę, chorobę nerek i nadciśnienie. Badania wykazały, że im więcej fruktozy się spożywa, tym bardziej wrażliwy na jej działanie staje się organizm. Dlatego na skutki uboczne fruktozy bardziej narażone są osoby otyłe niż szczupłe. Udowodniono, że osoby spożywające fruktozę na co dzień mają większy apetyt niż te spożywające glukozę.

Czy fruktoza jest bezpieczna dla cukrzyków? W niewielkich ilościach może mieć nawet pozytywne działanie na organizm. Dzienna dawka poniżej 90 gramów obniża poziom HbA1c. Jednak wystarczy przekroczyć "bezpieczną" ilość, by narazić się na problemy z nerkami, nadciśnienie itp.

1.2. Działanie fruktozy

Indeks glikemiczny fruktozy wynosi zaledwie 20, co oznacza, że nie powoduje ona dużego wzrostu poziomu glukozy we krwi. Jest to bardzo dobry wynik w porównaniu do innych węglowodanów, dlatego też fruktoza, która naturalnie znajduje się w miodzie, owocach i niektórych warzywach, jest powszechnie dodawana do napojów, ciast i innych słodyczy. Fruktoza jest nie tylko słodzikiem, ale i czynnikiem poprawiającym teksturę wypieków.

Jak przebiega proces jej wchłaniania? Z jelita cienkiego fruktoza jest transportowana przez żyłę wrotną bezpośrednio do wątroby. Tam ulega dalszym procesom metabolicznym. W wątrobie glukoza jest wychwytywana przez hepatocyty i podlega kolejnym przemianom. Nie uczestniczy w tym insulina. Jeśli dana osoba spożywa zbyt dużo fruktozy, może to doprowadzić do syntezy prekursorów tłuszczu. W rezultacie we krwi wzrasta stężenie triacylogliceroli, co przyczynia się do chorób układu sercowo-naczyniowego.

Długotrwałe spożywanie dużych ilości fruktozy może także doprowadzić do zmian profilu lipidowego. Pojawiają się także głosy, że nadmiar fruktozy w diecie może powodować insulinooporność i cukrzycę typu 2.

Dieta cukrzyka nie jest prosta. Nawet jeżeli niektóre produkty lub substancje, jak fruktoza, uchodzą za korzystne dla diabetyków, po pewnym czasie może się okazać, że jest wręcz przeciwnie. Przygotowując jedzenie dla cukrzyka warto pamiętać o głównych zaleceniach i w razie wątpliwości skonsultować się z lekarzem.

2. Owoce dozwolone w cukrzycy

Znaczenie indeksu glikemicznego jest mniejsze przy wyborze owoców czy warzyw, ze względu na to, że zawierają one mało węglowodanów. Owoce dla cukrzyków to głównie owoce cytrusowe (z racji małej zawartości węglowodanów). Owoce i warzywa polecane są również ze względu na ich niewielką kaloryczność, a także dużą zawartość błonnika. Dieta cukrzycowa powinna zawierać 20 g błonnika na dzień.

Oto 10 najzdrowszych owoców, które nie podniosą ci poziomu cukru, a pozwolą cieszyć się wspaniałym orzeźwiającym smakiem:

• Arbuz – kawałek soczystego arbuza działa orzeźwiająco, podczas gdy zażywasz kąpieli słonecznej, a co więcej, nie podniesie stężenia cukru we krwi, bowiem 220 g tego owocu to równowartość 10 g węglowodanów. Uważaj natomiast na sok z arbuza, albowiem stanowi skoncentrowane źródło węglowodanów z dużym poziomem glikemii.
• Truskawki – nie ma nic lepszego jak miseczka truskawek na letni wieczór. Taki posiłek zawiera raptem 15 g węglowodanów, ale nie dodawaj za dużo śmietanki, spróbuj raczej zastąpić ją niskokalorycznym jogurtem).
• Kantalupa – kubek pokrojonego w kosteczki melona z pewnością umili poranek osobie chorej na cukrzycę, a mała zawartość węglowodanów sprawia, że można go zjeść dużo bez obawy, że poziom glukozy wzrośnie.
• Awokado – z tostem bądź wrzucone do świeżej sałatki sprawi, że każdy dzień będzie dla ciebie latem. Możesz też spać spokojnie, bowiem owoc ten jest ubogi w cukier.
• Melon – to kolejny klasyk, który uprzyjemni ci deser wieczorową porą bądź śniadanie.
• Brzoskwinia – średniej wielkości brzoskwinia (ok. 179 g) z pewnością sprawi, że poczujesz się lepiej, a i poziom glukozy nie wzrośnie drastycznie.
• Wiśnie – jeśli jedzone są z umiarem, stanowią dobry wybór dla owocowej diety.
• Grejpfrut – połówka tego owocu zapewni ci dobry start na cały dzień, bez nadmiernego podniesienia stężenia glukozy we krwi.
• Pomarańcza – mała pomarańcza, choć wygląda niepozornie, jest wypełniona dobroczynną witaminą C oraz nie zawiera zbyt dużo węglowodanów.
• Papaja – dwa plastry papai to doskonały dodatek do porannego posiłku z jogurtu. Możesz także dodatkowo sobie dogodzić, wyciskając trochę soku z pomarańczy do wspomnianego śniadania.

Jak widać, można z łatwością włączyć owoce do letniej diety, bez podwyższania poziomu cukru czy insuliny. Wystarczy tylko dokonywać właściwych wyborów żywieniowych, by móc się cieszyć wspaniałym smakiem.