Sękacz - kalorie i wartości odżywcze, przepis na sękacza
Sękacz to wypiek cukierniczy z ciasta biszkoptowo-maślanego, wypiekany na stożku z drewna. Ciasto z rożna w przekroju ma naprzemiennie jasne i ciemniejsze warstwy, a na zewnątrz charakterystyczne, wystające sople. Sękacz jest znany w wielu krajach, w Polsce produkuje się go najwięcej w województwie podlaskim i pomorskim. Co warto wiedzieć o sękaczu?
1. Co to jest sękacz?
Sękacz (bankuch, dziad, ciasto z rożna) to wypiek cukierniczy, produkowany z ciasta biszkoptowego pieczonego nad ogniem na specjalnym, drewnianym wałku lub stożku.
Dokładne pochodzenie produktu jest nieznane, obecnie sękacz cieszy się dużą popularnością w Szwajcarii, Francji, Niemczech, Węgrzech, Rumunii, Litwie, Białorusi i w Szwecji.
W Polsce ciasto z rożna na największą skalę jest produkowane w województwie podlaskim i pomorskim. Sękacz przypomina drzewo, w przekroju widoczne są jasne warstwy, przeplatane ciemniejszymi fragmentami ciasta spieczonego.
Dodatkowo spływająca masa tworzy charakterystyczne sople, które imitują sęki drzewne. Kołacz po ostygnięciu może być polany dodatkowo lukrem lub czekoladą.
2. Kalorie i wartości odżywcze sękacza
Sękacz w 100 gramach zawiera:
- wartość energetyczna - 477 kcal,
- białko - 14,5 g,
- tłuszcz - 28,8 g,
- węglowodany - 45,6 g,
- błonnik - 1,3 g.
3. Przepis na sękacza
Ciasto na sękacza jest biszkoptowo-maślane, składa się z mąki pszennej, śmietany, cukru i mąki. Najlepiej sprawdza się w tym przypadku mąka o niskiej zawartości glutenu, np. ziemniaczana. Do smaku dodawany jest sok z cytryny lub z pigwy, a także cukier wanilinowy.
Składniki:
- 1 kg masła,
- 1 kg cukru,
- 1 litr śmietany,
- 1 kg mąki,
- 40 jajek,
- sok z cytryny,
- szczypta soli.
Sposób przygotowania:
Pierwszym krokiem jest dokładne utarcie masła z cukrem. Następnie należy oddzielić żółtka od białek i dodać je do uzyskanej wcześniej masy. Kolejnym krokiem jest wsypanie przesianej mąki, dodanie śmietany oraz soku z cytryny. W osobnym naczyniu ubijamy oddzielone wcześniej białka na sztywną pianę, które następnie stopniowo dodajemy do ciasta, cały czas mieszając.
Pieczenie sękacza
Tradycyjny sękacz wymaga pieczenia na specjalnym, drewnianym wałku o mniejszej średnicy z jednej strony. Forma ta wcześniej jest owijana pergaminem i smarowana masłem, co znacząco ułatwia zdjęcie gotowego wypieku.
Wałek obraca się nad źródłem ciepła w temperaturze ok. 300 stopni. Należy oblewać go powoli ciastem za pomocą łyżeczki. Masa zastygając na stożku tworzy charakterystyczne sople, a także naprzemienne jaśniejsze i ciemniejsze warstwy w środku.
W zależności od wielkości pieczenie kołacza zajmuje średnio 2-3 godziny. Zwykle są one wypiekane w elektrycznych piecach, które utrzymują stałą temperaturę, w przeszłości proces ten był wykonywany nad otwartym ogniem.
Pieczenie sękacza w domu jest możliwe, ale wówczas ciasto nie ma sopli ani różnokolorowych pasm w środku. W tym celu warto skorzystać z tortownicy lub formy na babkę.
Sękacz to produkt wyjątkowy, ponieważ pomimo prostego składu, jest on zdatny do spożycia nawet po upływie 10 tygodni. Nie traci też walorów smakowych ani estetycznych.
Na rynku dostępnych jest wiele propozycji, zawierających sztuczne aromaty i konsewanty, ale na szczęście istnieją również producenci, wytwarzający sękacze zgodnie z wieloletnią tradycją i korzystając wyłącznie z naturalnych składników.
