Trujący koral ognisty – występowanie i właściwości

Trujący koral ognisty to jeden z najbardziej niebezpiecznych grzybów na świecie. Jest także bardzo rzadki. Występuje w górach Japonii i Korei, choć jego obecność odnotowano również w Australii. Jest jedynym znanym grzybem, którego toksyny są wchłaniane przez skórę. To dlatego groźne jest nie tylko jego spożycie, ale i dotknięcie. Co warto wiedzieć?

1. Co to jest trujący koral ognisty?

Trujący koral ognisty (Podostroma cornu-damae, Poison fire coral) to rzadki i niebezpieczny grzyb z rodziny Hypocreaceae. Pochodzi z Azji. Do niedawna pojawiał się wyłącznie w Japonii, Korei Południowej, Chinach, Tajlandii i Papui Nowej Gwinei. Obecnie spotkać go można również w Australii.

Gatunek w 1895 roku został opisany przez Narcisse Théophile Patouillard jako Hypocrea cornu-damae, następnie w 1905 roku Pier Andrea Saccardo przeniósł go do rodzaju Podocrea. W 1994 roku japońscy mikolodzy Tsuguo Hongo i Masana Izawa umieścili gatunek w rodzaju Podostroma.

Zobacz film: "Wykręcać czy wycinać grzyby? Ekspert rozwiewa wątpliwości"

2. Dlaczego trujący koral ognisty jest niebezpieczny?

Poison fire coral jest piękny, ale szczególnie groźny. Swoim wyglądem przypomina czerwony sukulent bądź koralowiec. Okazuje się jednak, że spotkanie z nim może pozostawić po sobie przykrą pamiątkę. Nie tylko konsumpcja, ale i dotknięcie grzyba może być niebezpieczne.

Kontakt z nim prowadzi do bolesnego zapalenia skóry. Wówczas pojawia się zaczerwienienie lub obrzęk. To jedyny znany grzyb, którego toksyczne związki mogą być wchłaniane bezpośrednio w ten sposób.

Ma to związek z tym, że czerwone owocniki korala ognistego zawierają mikotoksyny (ściślej mówiąc kilka mykotoksyn trichotecenowych), które mogą prowadzić do niewydolności wielu narządów.

Z biochemicznego punktu widzenia są to wtórne produkty przemiany materii grzybów pleśniowych, toksyczne dla człowieka, roślin i zwierząt. Nie wpływają bezpośrednio na wzrost i rozwój grzyba. Termin „mikotoksyny” pochodzi od słów: greckiego „mycos” – grzyb oraz łacińskiego „toxicum” – trucizna.

3. Objawy zatrucia grzybami

Dotknięcie korala ognistego może skutkować zapaleniem skóry. Dużo poważniejsze konsekwencje wiążą się z jego spożyciem, ponieważ Podostroma cornu-damae jest grzybem trującym. Po jego zjedzeniu pojawia się wiele dolegliwości, takich jak:

• ból brzucha, wymioty, biegunka,
• gorączka,
• drętwienie ciała,
• kurczenie się móżdżku, co skutkuje zaburzeniami mowy i problemami z poruszaniem się oraz zaburzeniami percepcji, uszkodzenie mózgu,
• rozwarstwienie skóry na twarzy, dłoniach i stopach,
• wypadanie włosów,
• obniżenie ciśnienia krwi,
• zmniejszenie liczby leukocytów i trombocytów,
• martwica wątroby,
• poważne uszkodzenie nerek,
• nieodwracalne uszkodzenie innych organów.

Brak leczenia po spożyciu Podostroma cornu-damae może prowadzić do śmierci. Trujący koral ognisty był już przyczyną zgonów. Ofiarami śmiertelnymi były na przykład osoby, które spożyły go w mieszance herbat leczniczych. Poison fire coral znalazł się tam, ponieważ jest podobny do gatunku jadalnych grzybów wykorzystywanych w medycynie naturalnej.

4. Inne grzyby trujące

Grzyby trujące, do których zalicza się koral ognisty, to grupa grzybów, które zawierają substancje trujące w ilościach toksycznych dla ludzi. Najpowszechniej występującymi są: gyromitryna, orellanina, amanityna, muskaryna, kwas ibotenowy, muscymol, kopryna, psylocybina, psylocyna i substancje drażniące przewód pokarmowy.

Spośród tysięcy gatunków grzybów na całym świecie około 30 gatunków jest śmiertelnie trujących. W Polsce szczególnie należy uważać na takie gatunki i okazy jak:

• muchomor sromotnikowy (Amanita phalloides),
• muchomor plamisty (Amanita pantherina),
• muchomor czerwony (Amanita muscaria),
• muchomor jadowity (Amanita virosa),
• muchomor wiosenny (Amanita verna),
• strzępiak ceglasty (Inocybe erubescens),
• piestrzenica kasztanowata (Gyromitra esculenta),
• borowik szatański (Rubroboletus satanas),
• borowik purpurowy (Rubroboletus rhodoxanthus),
• zasłonak rudy (Cortinarius orellanus),
• maślanka wiązkowa (Hypholoma fasciculare).

5. Zatrucie grzybami – pierwsza pomoc

Pierwsze objawy zatrucia grzybami mogą pojawić się kilka, a nawet kilkanaście godzin po zjedzeniu grzyba. Najczęściej zaczynają dokuczać bóle głowy i brzucha, występują problemy ze wzrokiem, a także nudności, wymioty i biegunka. Zdarza się, że po pozornym wyleczeniu (dolegliwości związane z zatruciem mijają po 2-3 dniach) następuje nawrót objawów i dochodzi do zaburzenia pracy nerek czy wątroby. Uszkodzenia wielonarządowe prowadzą do zapaści lub zgonu.

W przypadku podejrzenia zatrucia grzybem nie wolno zwlekać. Trzeba udać się do szpitala lub zadzwonić po karetkę pogotowia ratunkowego. Jeśli to możliwe, należy zabezpieczyć kawałek zjedzonego grzyba. Pierwsza pomoc i szybka reakcja są w tej sytuacji kluczowe.