Wyniszcza mózg. Zwiększa ryzyko demencji i choroby Alzheimera
Badania przeprowadzone przez amerykańskich neurologów dostarczają niezbitych dowodów na to, że produkty określane jako UPF (ultraprzetworzone) mają szkodliwy wpływ na mózg i mogą zwiększać ryzyko wystąpienia otępienia. Naukowcy alarmują, że tego typu żywność może zawierać dodatki szkodliwe dla układu nerwowego.
1. Produkty szkodliwe dla mózgu
W prestiżowym czasopiśmie "Neurology" opublikowano wyniki badania, które trwało dziesięć lat. Badanie obejmowało ponad 72 tysiące osób, których dane pochodziły z brytyjskiej medycznej bazy Biobank. Wśród nich 518 osób zachorowało na demencję. U 287 z nich rozwinęła się choroba Alzheimera, a u 119 otępienie naczyniowe.
Naukowcy na podstawie kwestionariuszy dotyczących diety wypełnionych przez uczestników badania mogli ocenić rolę ultraprzetworzonej żywności (ang. ultra processed food, UPF, żywność wysokoprzetworzona) w rozwoju choroby neurodegeneracyjnej.
Do klasyfikacji żywności użyli systemu NOVA, który dzieli żywność na cztery kategorie:
nieprzetworzona lub przetworzona minimalnie,
przetworzone dodatki tj. olej, cukier, sól, poddawane takim procesom jak rafinacja, tłoczenie czy suszenie,
przetworzona – produkty puszkowane, wędzone mięso i ryby, sery czy pieczywo,
ultraprzetworzona (wysokoprzetworzona) – to m.in. chipsy, napoje gazowane, fast food czy dania instant, które zawierają barwniki, konserwanty, aromaty, często też powstają z wykorzystaniem produktów wymagających wieloetapowego przetworzenia, jak np. syrop glukozowo-fruktozowy, białka serwatkowe.
Badanie przeprowadzone na grupie osób, które odżywiają się najzdrowiej, wykazało, że ultraprzetworzona żywność (UPF) stanowiła jedynie dziewięć procent ich codziennego spożycia, co przekłada się na około 225 gramów. Z drugiej strony, istniała grupa osób, dla których UPF stanowiła aż 28 procent ich diety, co oznacza około 814 gramów dziennie. Głównymi składnikami tej części diety były słodzone napoje, słodycze i ultraprzetworzone produkty mleczne.
"Każdy dziesięcioprocentowy wzrost dziennego spożycia ultraprzetworzonej żywności oznacza, że ryzyko demencji wzrasta o 25 proc." - informują naukowcy na łamach "Neurology".
2. Dieta może też zmniejszać ryzyko demencji
Dr Huiping Li z Uniwersytetu Medycznego w Tianjin w Chinach, autor badania, komentuje te wyniki, mówiąc, że ultraprzetworzona żywność może być wygodna i smaczna, ale obniża jakość diety. Dodaje również, że te produkty spożywcze mogą zawierać dodatki do żywności lub cząsteczki plastiku pochodzące z opakowań czy powstające podczas podgrzewania. Każdy z nich, jak wykazano w innych badaniach, ma negatywny wpływ na procesy myślowe i zdolności zapamiętywania.
Jednak to nie jest jedyny dowód na niebezpieczeństwa związane z tzw. zachodnim modelem żywienia. Brazylijskie badanie opublikowane niedawno w "JAMA Neurology" dowiodło, że u osób, w których diecie 20 proc. dziennego zapotrzebowania kalorycznego pochodzi z żywności UPF, występuje o 28 proc. wyższe ryzyko spadku funkcji poznawczych.
Wiele innych badań przeprowadzonych na przestrzeni lat zwraca uwagę na powiązania tego typu produktów spożywczych z otyłością, chorobami układu krążenia, cukrzycą, nowotworami i wyższym ryzykiem przedwczesnego zgonu.
- Zwiększenie nieprzetworzonej lub minimalnie przetworzonej żywności o zaledwie 50 gramów dziennie, co odpowiada połowie jabłka, porcji kukurydzy lub misce płatków zbożowych z otrębami, przy jednoczesnym zmniejszeniu ilości UPF o 50 gramów dziennie, odpowiadającemu tabliczce czekolady lub porcji paluszków rybnych, wiąże się z o trzy procent mniejszym ryzykiem demencji – mówi.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl