Czerwone wino pomoże w leczeniu cukrzycy? Lekarz ma ważną radę
Badacze pod lupę wzięli kilka roślinnych ekstraktów obecnych w różnych rodzajach herbat, a także w białym i czerwonym winie. Wszystko z powodu inhibitorów alfa-amylazy i alfa-glukozydazy, które mogą być pomocne w walce z wysokim cukrem u chorych na cukrzycę typu 2. Sprawa nie jest jednak prosta, a eksperci, z którymi rozmawialiśmy, studzą entuzjazm.
1. Czym jest enzym alfa-glukozydazy?
Hiperglikemia, czyli nieprawidłowy poposiłkowy wzrost glukozy we krwi, wiąże się z wystąpieniem cukrzycy typu 2, a także jej groźnych konsekwencji, w tym nadciśnienia i innych powikłań sercowo-naczyniowych, które mogą prowadzić nawet do zgonu. Badacze na łamach "Journal of Food Biochemistry" zaznaczają, że w związku z tym w leczeniu cukrzycy kluczowe jest utrzymanie prawidłowego poziomu glukozy z niewielkimi wahaniami.
Przeszkadzać w tym mogą dwa enzymy - alfa-amylaza i alfa-glukozydaza - odpowiadające za rozkład skrobi i wchłanianie glukozy w jelitach. Jednak ich zahamowanie może spowolnić proces absorpcji węglowodanów do krwiobiegu i tym samym zmniejszyć wyrzut glukozy po posiłku.
- Alfa-glukozydaza znajduje się w nabłonku jelita cienkiego i odpowiedzialna jest za rozkładanie dwucukrów. Zablokowanie tego enzymu sprawia, że część cukrów nie wchłania się w jelicie, co zapobiega nadmiernemu wzrostowi glukozy we krwi – mówi w rozmowie z WP abcZdrowie lek. med. Edyta Sekuła, diabetolog, internista i dietetyk z Harmony Medical w Krakowie.
- Mamy nawet jeden lek, który działa w mechanizmie blokowania alfa-glukozydazy, choć nie jest on lekiem pierwszego wyboru. Jego stosowanie wiąże się czasem z określonymi skutkami ubocznymi: może powodować wzdęcia i biegunki. Zwłaszcza w przypadku nieprzestrzegania zaleceń żywieniowych, kiedy cukrów w diecie jest dużo i ich nadmiar ulega fermentacji w jelicie – dodaje ekspertka.
Naukowcy z University of Massachusetts Amhers postawili hipotezę, że zawarte w herbacie i winie istotne fitochemikalia mają potencjał blokowania enzymu alfa-glukozydazy i mogą być istotną strategią dietetyczną w leczeniu diabetyków. Mowa o fenolach, wśród których wyróżniamy flawonoidy, kwasy fenolowe czy polifenole nieflawonoidowe. W odróżnieniu od leków wykazujących podobne działanie, nie grożą skutkami ubocznymi w postaci zaburzeń trawienia.
2. Składniki fenolowe hamują wchłanianie cukru
Naukowcy zbadali czerwone i białe wino oraz cztery rodzaje herbat: czarną, oolong, białą i zieloną. Wnioski? Wszystkie napoje miały zdolność do hamowania enzymu związanego z gospodarką węglowodanową (alfa-glukozydazy - przyp. red.).
"Główne składniki fenolowe czerwonego wina to kwas kawowy, kwas kumarowy, kwas galusowy i kwercetyna. Z kolei herbaty to kwas protokatechowy, kwas kawowy, kwas kumarowy i kwas galusowy. Te związki fenolowe wiązano z wysoką aktywnością hamującą alfa-glukozydazę" – piszą badacze, dodając, że może to oznaczać skuteczną terapię hiperglikemii poposiłkowej.
- Wino znane jest z tego, że zawiera silny antyoksydant – resweratrol. To substancja, która bardzo łatwo wchodzi w reakcje z wolnymi rodnikami mającymi zdolność do uszkadzania naszych komórek, mitochondriów, DNA - mówi w rozmowie z WP abcZdrowie dietetyk z Centrum Medycznego Damiana, mgr Celina Całka-Kinicka.
- To związek z grupy polifenoli, który znajduje się w dużej ilości w skórkach czy pestkach winogron, więc takie wina jak czerwone czy różowe będą bogactwem właśnie tego związku. Z kolei wina produkowane z samego miąższu winogron mają znacznie mniejsze ilości polifenoli, przez co ich wpływ na zdrowie nie jest taki znaczny - dodaje.
Co ciekawe, największą aktywność hamującą enzym miały ekstrakty z herbaty, zwłaszcza z czarnej. Jednak również wyciągi z wina wykazały zaskakującą skuteczność, przy czym ekstrakt z czerwonego wina był znacznie skuteczniejszy w porównaniu do wina białego.
3. Alkohol w diecie diabetyka?
Warto przypomnieć, że badacze wzięli pod uwagę ekstrakty roślinne, których działanie jest ściśle związane ze zdolnościami antyoksydacyjnymi polifenoli. Te z kolei możemy odnaleźć w wielu produktach w diecie i nie ma tu mowy o alkoholu.
Diabetolog podkreśla, że pokarmy roślinne w diecie diabetyka są faktycznie nieocenione, głównie z uwagi na błonnik, który również spowalnia wchłanianie glukozy w jelicie, ale też określone witaminy oraz właśnie polifenole.
- Ich główną zaletą jest przede wszystkim potencjał antyoksydacyjny. W cukrzycy obserwuje się bowiem nasilone zjawisko stresu oksydacyjnego. Z nadmiarem cukru uruchomieniu ulegają pewne procesy enzymatyczne, które sprzyjają utlenianiu cholesterolu czy glikacji białek i tworzeniu większej ilości wolnych rodników. A to z kolei powoduje uszkodzenie różnych struktur komórkowych – tłumaczy ekspertka.
Dodaje też, że takich roślinnych związków, które mogą wspomagać zdrowie cukrzyka, jest całkiem sporo i nie znajdują się tylko w czerwonym winie.
- Jeśli mamy mówić o wpływie środków roślinnych na gospodarkę węglowodanową, to pomocnicze działanie w tym zakresie mają preparaty zawierające wyciąg z morwy, kozieradki, pokrzywa, owocnie fasoli, cynamon. Morwa zawiera substancje hamujące aktywność enzymów, które rozkładają cukry złożone w jelicie. To rzeczywiście zmniejsza wchłanianie cukrów do krwiobiegu i może w pewnym stopniu wpływać na obniżenie glikemii poposiłkowej, choć absolutnie farmakoterapii nie zastąpi - tłumaczy lek. med. Sekuła.
A co z alkoholem?
- Alkoholu jako lekarze nie zalecamy, ale faktycznie zawartość polifenoli w czerwonym winie – głównie resweratrolu – sprawia, że ten rodzaj trunku ma pewne wartości dodane. Obserwuje się rzeczywiście wpływ na zwiększenie cholesterolu HDL, działanie przeciwmiażdżycowe i ochronne na naczynia krwionośne. Jest to zasługa polifenoli, a nie alkoholu. Żadnego alkoholu nie powinny spożywać osoby z dyslipidemią, hipertriglicerydemią i po zapaleniu trzustki – wyjaśnia lek. med. Sekuła i podkreśla, że ewentualna bezpieczna dobowa dawka alkoholu dla cukrzyka to około 30 g w przypadku mężczyzn i 20 g w przypadku kobiet.
W rzeczywistości spożywanie alkoholu przy takim schorzeniu, jakim jest cukrzyca, to skomplikowana kwestia.
- Zależy ona od kilku czynników. Przede wszystkim od chorób towarzyszących cukrzycy czy leków, jakie są stosowane i ryzyka hipoglikemii. Alkohol hamuje glukoneogenezę, czyli produkcję glukozy w wątrobie. W przypadku insulinoterapii spożycie alkoholu może wiązać się z ciężką hipoglikemią – tłumaczy.
- Jeśli cukrzyk chce sięgnąć po alkohol, powinien pamiętać o częstszej kontroli glikemii na glukometrze oraz zjedzeniu przekąski, aby zapobiegać ewentualnym spadkom cukru - radzi lek. med. Sekuła.
- Największym problemem jest zawartość alkoholu w czerwonym winie, a alkohol jest związkiem mającym negatywny wpływ na nasze zdrowie, poczynając od układu trawiennego, a na potencjale kancerogennym kończąc. Więc sięgając po lampkę wina, warto się zastanowić, czy faktycznie korzyści związane z aktywnymi związkami antyoksydacyjnymi przewyższają negatywne skutki alkoholu - podsumowuje Całka-Kinicka.
Karolina Rozmus, dziennikarka Wirtualnej Polski
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl
