Ile wynosi jednostka alkoholu? Jak długo utrzymuje się alkohol we krwi?
Odpowiedź na pytanie, ile wynosi jednostka alkoholu, przydaje się w wielu sytuacjach. Dzięki niej można kontrolować, czy spożywane ilości trunków mieszczą się w bezpiecznych granicach, czy też nie. Standardowa jednostka alkoholu to znormalizowana dawka czystego alkoholu, która służy do oceny ilości wypijanego alkoholu niezależnie od rodzaju napoju. Co warto wiedzieć?
1. Ile wynosi jednostka alkoholu – piwa, wina czy wódki?
Odpowiedź na pytanie ile wynosi jednostka alkoholu pozwala oszacować, ile 100-procentowego alkoholu zostaje przyjęte przez organizm podczas picia różnych trunków.
Każdy napój alkoholowy, niezależnie od rodzaju, zawiera alkohol. Standardowa dawka alkoholu, inaczej standardowa porcja alkoholu (SPA), standardowa jednostka alkoholu (SJA) wynosi 10 g lub 12,5 ml czystego alkoholu etylowego (etanolu).
I tak standardowa jednostka (alkoholu), czyli wspomniane 10 g lub 12,5 ml etanolu, zawiera około:
Oznacza to, że:
- butelka piwa (500 ml) stanowi 2 jednostki alkoholu,
- butelka wina (750 ml) to 7,5 porcji alkoholu,
- butelka wódki (500 ml) to 17 jednostek alkoholu.
Im więcej standardowych jednostek alkoholu zostaje spożyte podczas jednej okazji picia, tym większe stężenie alkoholu w organizmie.
2. Jak działa alkohol na organizm?
Eksperci przestrzegają, by spożywać alkohol w bezpiecznych ilościach: mężczyźni spożywający go okazjonalnie nie powinni przekraczać jednorazowo 6 standardowych dawek alkoholu, zaś kobiety 4. Wypicie większej ilości alkoholu określa się mianem picia ryzykownego, które może nieść za sobą negatywne skutki zdrowotne.
Alkohol wpływa na ośrodkowy układ nerwowy, co powoduje zmiany nastroju, myślenia i zachowania. Jego działanie zależy przede wszystkim od jego stężenia we krwi.
- 0,2–0,5‰ – pojawia się odprężenie i euforia, nieznaczne zaburzenia równowagi, zmniejszenie krytycyzmu, upośledzenie koordynacji wzrokowo-ruchowej oraz zaburzenia widzenia,
- 0,5–0,7‰ – obserwuje się zaburzenia sprawności ruchowej, niezauważalne osłabienie refleksu. Pojawia się nadmierna pobudliwość i gadatliwość, jak również osłabienie samokontroli i błędna ocena własnych możliwości,
- 0,7–2‰ – manifestują się zaburzenia równowagi, sprawności i koordynacji ruchowej, podwyższenie progu bólu, wzrost ciśnienia krwi, przyspieszenie akcji serca, ale również zmniejszenie sprawności intelektualnej, opóźnienie czasu reakcji, drażliwość, zachowania agresywne, pobudzenie seksualne. Typowe są wymioty będące obroną organizmu przed przedawkowaniem,
- 2–3‰ – obserwuje się zaburzenia mowy (tzw. mowa bełkotliwa), spowolnienie i zaburzenia równowagi, wzmożoną senność, zdecydowanie osłabioną zdolność do kontroli własnych zachowań. Pojawiają się „urwane filmy”,
- 3–4‰ – następuje spadek ciśnienia krwi, obniżenie ciepłoty ciała, osłabienie odruchów fizjologicznych lub ich zanik, a także głębokie zaburzenia świadomości prowadzące do śpiączki,
- powyżej 4‰ oznacza zwykle stan zagrożenia życia. Nasilają się zaburzenia czynności ośrodka oddechowego i naczyniowo-ruchowego, może dojść do porażenia tych ośrodków przez alkohol, a i wystąpić głęboka śpiączka.
3. Jak długo utrzymuje się alkohol we krwi?
Choć średni czas metabolizowania alkoholu wynosi 0,15‰ na godzinę, nie są to wartości stałe i typowe dla wszystkich. Niektórym do „upicia się” wystarczą niewielkie ilości alkoholu. Wówczas szybciej obserwuje się objawy upojenia (tzw. słaba głowa). Inni mogą wypić zdecydowanie więcej (tzw. mocna głowa).
Zarówno zachowanie i samopoczucie, jak i czas utrzymywania się alkoholu we krwi zależą od kilku czynników, głównie od ilości i rodzaju spożytego alkoholu (znaczenie ma standardowa jednostka alkoholu), ale także masy ciała oraz zdolności organizmu do metabolizowania alkoholu.
Aby określić poziom stężenia alkoholu we krwi, konieczne jest zastosowanie alkomatu lub wykonanie standardowego testu z krwi. Można też oszacować zawartość alkoholu we krwi, dzieląc ilość spożytego czystego alkoholu przez wagę ciała pomnożoną przez 60% w przypadku kobiet lub 70% w przypadku mężczyzn.
Ułatwieniem może być „kalkulator alkoholu” online. To proste narzędzie, które można znaleźć na wielu stronach w internecie. Aby oszacować zawartości promili we krwi po wypiciu kilku drinków wystarczy podać takie dane jak wiek, płeć, wzrost, typ sylwetki i wagę.
Kiedy można jechać po alkoholu? W Polsce, aby zgodnie z prawem prowadzić samochód, stężenie alkoholu we krwi nie może przekraczać 0,2 promila. Przekroczenie tej normy jest traktowane jako wykroczenie (pod warunkiem, że nie dojdzie do kolizji drogowej czy wypadku).