Alkohole - wpływ alkoholu na zdrowie, działanie, prawdy i mity, skutki uboczne

Biorąc pod uwagę jedynie układ krążenia, dawka alkoholu pozytywnie wpływająca na serce to jeden do dwóch kieliszków dziennie dla kobiet i jeden do trzech kieliszków dziennie dla mężczyzn, przy zachowaniu jednego dnia w tygodniu bez alkoholu.

Alkohol ma również działanie rakotwórcze. Nadmierne spożywanie alkoholu zwiększa ryzyko nowotworu gardła, układu trawiennego, wątroby i piersi. Działanie rakotwórcze alkoholu niweluje jego dobroczynny wpływ na serce. Stosunkowo bezpieczna dawka alkoholu nie powinna przekraczać od jednego do sześciu kieliszków tygodniowo.

W pewnej części alkohol jest przyjmowany bezpośrednio z żołądka do krwi, bez konieczności przebywania długiej drogi przez jelita. Tą drogą przedostaje się do mózgu. Picie wysokoprocentowego alkoholu na pusty żołądek powoduje szybkie wzrastanie poziomu alkoholu we krwi i podchmielenie.

Alkohole niskoprocentowe lub rozcieńczone wodą czy lodem wchłaniają się wolniej. Ważną rolę odgrywa również tempo picia. Jedzenie, szczególnie potrawy tłuste oraz mleko, opóźniają znacznie wchłanianie alkoholu. Natomiast alkohole zawierające cukier i dwutlenek węgla, np. szampan, przyspieszają absorpcję alkoholu do krwi. Szybkość działania alkoholu zależy od nastroju, stanu organizmu i masy ciała.

Najbardziej doceniane jest czerwone wino, które zawiera antyoksydanty i inne składniki pomocne w zapobieganiu wielu chorób. Naukowcy wskazują nawet na przeciwnowotworowe właściwości wina. Nie należy jednak zapominać o tym, że napoje alkoholowe zawierają dużo kalorii i jako takie powinny być wyeliminowane z diety odchudzającej.

Alkohol silnie oddziałuje na mózg i układ nerwowy. Pod wpływem alkoholu ludzie czują się szczęśliwi, łatwiej nawiązują kontakty z innymi i mają mniejsze zahamowania podczas wyrażania swoich myśli. Ujmując rzecz naukowo, alkohol należy do depresantów, co nie oznacza wcale, że wpędza w depresję.

Spowalnia tylko aktywność ośrodkowego układu nerwowego w taki sposób, że informacje wędrują dłużej wzdłuż włókien nerwowych. Po alkoholu ludzie stają się bardziej odprężeni i zbyt pewni swoich możliwości, przy czym zdolność do reakcji jest obniżona, a mowa staje się bardziej poplątana.

Alkohol wpływa na poczucie równowagi, zmienia gęstość tkanki i płynów w uchu. Im większa ilość wypitego alkoholu, tym większe zmiany, aż do momentu zupełnej utraty poczucia równowagi, co skutkuje zataczaniem się i chwianiem na nogach. Głównym narządem usuwającym alkohol z organizmu jest wątroba, choć czyni to bardzo wolno.

Piwo, wino czy wódka w niezbyt dużych ilościach może przyczyniać się do pobudzenia seksualnego i zwiększać możliwości w łóżku. Zbyt duża dawka alkoholu osłabia jednak mięśnie, w wyniku czego panowie mogą mieć kłopoty z erekcją.

/napoje

• Whisky, podobnie jak wino, jest dobre dla serca. Nieprawda.

To polifenole, silnie działające antyoksydanty, przeciwdziałają przedwczesnemu starzeniu się komórek ciała i pozytywnie wpływają na serce. Szczególnie bogate w polifenole jest czerwone wino. Tymczasem ani białe wino, ani whisky nie zawierają dużej ilości polifenoli. Tylko czerwone wino i to w niewielkich ilościach wspomaga układ krążenia. Wchodzi ono w skład diety śródziemnomorskiej. Ponadto, czerwone wino ma najlepsze działanie przeciwutleniające, jeśli jest pite podczas posiłku.

• Alkohol na diecie – jak i co pić, aby nie przytyć?
• Antybiotyki a alkohol
• Alkohol a zdrowie

• Alkohol jest tuczący. Prawda.

Alkohol jest bardzo kaloryczny. Zawarte w nim puste kalorie sprzyjają nadwadze i otyłości oraz znacząco zmniejszają skuteczność diet odchudzających. Każdy kieliszek wina to 70 kalorii, co przy spożyciu trzech kieliszków dziennie daje 210 kalorii. Poza tym, alkohol pobudza przemianę zawartego w wątrobie glikogenu w glukozę, tym samym pozbywając organizm łatwo dostępnego źródła energii, dlatego, mimo że alkohol jest bogaty energetycznie, nie zaspokaja apetytu. Przeciwnie – raczej go pobudza.

• Alkohol rozgrzewa. Nieprawda.

Alkohol daje fałszywe uczucie ciepła i męczy organizm. Ciepło odczuwane po spożyciu alkoholu wynika z rozszerzenia naczyń krwionośnych, co jest skutkiem działania aldehydu octowego. Gorąco odczuwane jest jednak jedynie na powierzchni ciała, wewnątrz organizm się ochładza. Dlatego picie alkoholu w celu rozgrzania organizmu nie jest dobrym pomysłem. Popularny pogląd, że ludzie umierający w śniegu od wyziębienia mogą być uratowani łykiem brandy, jest mitem. W rzeczywistości alkohol przyspiesza utratę ciepła z organizmu.

Wielu zagrożonych alkoholizmem zatraciło umiejętność umiarkowanego picia i delektowania się alkoholem lub się jej nigdy nie nauczyło. Przejście z picia okazjonalnego, przy którym ceni się odprężające i znoszące zahamowania działanie alkoholu, do picia nałogowego, przy którym ciągle trzeba zwiększać ilość alkoholu, jest płynne. Dotknięci nałogiem w ogóle nie zauważają przekroczenia granicy.

Regularna długotrwała konsumpcja alkoholu szkodzi:

• gospodarce witaminowej i gospodarce potasowej w organizmie,
• narządom trawiennym i przemianie materii, przede wszystkim wątrobie, trzustce i żołądkowi,
• sercu i naczyniom krwionośnym,
• śluzówkom, na które alkohol działa drażniąco i zapalnie,
• skórze poprzez rozszerzanie naczyń krwionośnych,
• popędowi płciowemu i potencji,
• nerwom obwodowym i komórkom mózgu.

Nadużywanie alkoholu, będące przedpolem do alkoholizmu, prawie zawsze uważane jest za "konsumpcję normalną". Do tego dochodzi jeszcze błędne mniemanie, że tzw. pijący towarzysko, którzy upijają się wyłącznie w towarzystwie innych, nie są właściwie alkoholowo zagrożeni.

Źródła

1. Emsley J., Przewodnik po chemii życia codziennego, Wydawnictwo Prószyński i S-ka, Warszawa 1996, ISBN 83-86868-68-6.
2. Jonderko G., (red.), Podręczna encyklopedia zdrowia, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2002, ss. 742-744, ISBN 978-83-7506-075-1.