Już 9 przypadków w tym roku. Największy truciciel w polskim lesie

Słoneczna, ciepła pogoda i sporadyczne, ale intensywnie opady deszczu, to dwa czynniki, które zwabiają do polskich lasów amatorów grzybobrania. Internauci na grupach dla grzybiarzy pokazują dorodne zbiory, nie brakuje jednak pytań od niedoświadczonych zbieraczy. Niestety, pomyłka może być śmiertelnie niebezpieczna.

Muchomor sromotnikowy zawiera silne toksyny, które uszkadzają wątrobę i nerki oraz powodują zaburzenia krążeniaMuchomor sromotnikowy zawiera silne toksyny, które uszkadzają wątrobę i nerki oraz powodują zaburzenia krążenia
Źródło zdjęć: © Getty Images
Karolina Rozmus

Za większość zatruć odpowiada jeden grzyb

Według danych przygotowanych przez specjalistów ze Stacji Sanitarno-Epidemiologicznych i Centrum Informacji Lasów Państwowych najbardziej trujące grzyby dzielimy na dwie kategorie.

Pierwsza grupa to grzyby, które oddziałują na układ nerwowy z uwagi na zawartość muskaryny. Powoduje ona podrażnienie ośrodkowego układu nerwowego i układu przywspółczulnego, a pojawiające się objawy jak poty, ślinotok, zwolnienie akcji serca czy zaburzenia oddychania nazywa się objawami muskarynowymi.

W tej grupie znajdują się:

Sanepid ostrzega. Muchomor podobny do pieczarki

Muchomor sromotnikowy zaliczany jest do najbardziej niebezpiecznych grzybów świata
Muchomor sromotnikowy zaliczany jest do najbardziej niebezpiecznych grzybów świata © Pixabay
  • strzępiaki, np. strzępiak ceglasty ( Inocybe erubescens),
  • lejkówka jadowita (Clitocybe rivulosa),
  • muchomor czerwony (Amanita muscaria),
  • muchomor plamisty (Amanita pantherina),
  • wieruszka zatokowata (Entoloma sinuatum),
  • krowiak podwinięty, olszówka (Paxillus involutus),
  • maślanka wiązkowa (Hypholoma fasciculare),
  • czubajka czerwieniejąca, odmiana ogrodowa (Macrolepiota rhacodes var. bohemica),
  • czernidłak pospolity (Coprinus atramentarius).

Druga grupa natomiast grzyby śmiertelnie trujące, które uszkadzają wątrobę i nerki, a w dalszej kolejności inne narządy miąższowe. Są niebezpieczne z uwagi na zawartość toksyn tj. amanityna, falloidyna, giromitryna, orelanina.

W tej grupie z kolei znajdują się:

  • muchomor sromotnikowy określany też jako zielonawy (Amanita phalloides),
  • muchomor jadowity (Amanita virosa),
  • muchomor wiosenny ( Amanita verna),
  • piestrznica kasztanowata (Gyromitra esculenta Fr.),
  • zasłonaki, np. rudy (Cortinarius orellanu).

Mylone z kanią czy gąską. Mogą prowadzić do zgonu

Najnowszy raport Zakładu Epidemiologii Chorób Zakaźnych i Nadzoru NIZP PZH – PIB wskazuje, że w tym roku w okresie od stycznia do 15 września odnotowano już dziewięć przypadków zatruć grzybami. W analogicznym okresie rok temu – tylko dwa. Łącznie jednak w roku 2022 r. NIZP-PZH odnotował aż 18 przypadków, najwięcej w czwartym kwartale roku.

Szacuje się, że za większość zatruć odpowiada muchomor sromotnikowy – nawet 90-95 proc. Grzyb ten zawiera silne toksyny – amatoksyny i falotoksyny, które uszkadzają wątrobę i nerki oraz powodują zaburzenia krążenia. Wystarczy zaledwie 30-50 g sromotnika, by doszło do zgonu, dodatkowo toksyn nie niszczy wysoka temperatura. Ani gotowanie, smażenie czy suszenie nie neutralizują trucizny. Co więcej, pierwsze objawy zazwyczaj pojawiają się późno, po kilkunastu godzinach, niekiedy nawet o po kilku dniach. Chory może wcale nie łączyć dolegliwości ze spożyciem muchomora.

Z czym niedoświadczenie grzybiarze mogą pomylić truciciela? Ten zielonkawej barwy grzyb o gęstych blaszkach i cylindrycznym trzonie o wysokości 8-12 cm z pierścieniem może przypominać kilka gatunków jadalnych. Młode owocniki muchomora zielonawego podobne są do pieczarek. Te starsze bywają brane za gołąbka zielonawego (Russula virescens) i gąskę zielonkę (Tricholoma equestre). Zdarza się również, że muchomor bywa mylony z czubajką kanią (Macrolepiota procera).

Karolina Rozmus, dziennikarka Wirtualnej Polski

Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Kluczowy w diecie seniorów. Bogactwo białka, wapnia i cennych witamin
Kluczowy w diecie seniorów. Bogactwo białka, wapnia i cennych witamin
U Niemców zakazana, w Polsce legalna. Takie są skutki jej spożycia
U Niemców zakazana, w Polsce legalna. Takie są skutki jej spożycia
Sezam wycofany z obrotu. Wykryto w nim Salmonellę
Sezam wycofany z obrotu. Wykryto w nim Salmonellę
Ranking ketchupów 2025. "Niska zawartość pomidorów"
Ranking ketchupów 2025. "Niska zawartość pomidorów"
Najgorszy dodatek do jarzynowej. Zrezygnuj nawet w Wielkanoc
Najgorszy dodatek do jarzynowej. Zrezygnuj nawet w Wielkanoc
Najlepsze wśród mięs. Tylko takie kupuj na święta wielkanocne
Najlepsze wśród mięs. Tylko takie kupuj na święta wielkanocne
Naukowcy odkryli nowe działanie kefiru. To nadzieja dla chorych
Naukowcy odkryli nowe działanie kefiru. To nadzieja dla chorych
Sprzyjają demencji i pogarszają pamięć. Te produkty są wrogami mózgu
Sprzyjają demencji i pogarszają pamięć. Te produkty są wrogami mózgu
Jakie znaczenie ma kolor skorupki jajka? Niektórzy będą zdziwieni
Jakie znaczenie ma kolor skorupki jajka? Niektórzy będą zdziwieni
Choć mają złą opinie, otulą serce. Kardiolog wskazuje 5 produktów
Choć mają złą opinie, otulą serce. Kardiolog wskazuje 5 produktów
Zbadali w laboratorium paprykę z Biedronki i z Lidla. Oto, co wykryli
Zbadali w laboratorium paprykę z Biedronki i z Lidla. Oto, co wykryli
Będzie towarem luksusowym. Fatalne prognozy dla...ziemniaka
Będzie towarem luksusowym. Fatalne prognozy dla...ziemniaka