Owoc kaki (persymona) - gdzie rośnie, wartości odżywcze, zastosowanie. Jak jeść kaki?

Owoc kaki to słodkie pomarańczowe owoce, które mają wiele składników odżywczych. Mają zastosowanie zarówno w kuchni jak i w kosmetyce. Inne nazwy owocu kaki to hurma, sharon oraz persymona. Jak wybrać i jeść kaki?

1. Gdzie rośnie owoc kaki?

Za ojczyznę owocu kaki uznaje się Chiny. To stamtąd dotarł do Japonii, a w XIX wieku na terenie Stanów Zjednoczonych zaczęli go uprawiać kalifornijscy rolnicy.

W dzisiejszych czasach owoc kaki jest popularny we wszystkich rejonach świata, w których ciepły klimat stwarza odpowiednie warunki dla owocujących drzew, a więc w Azji Środkowej, południowej Europie, USA oraz w Korei Południowej. Pomarańczowe owoce kaki obrastają gałęzie drzew hurmy, które sięgają nawet ośmiu metrów.

2. Wartości odżywcze owocu kaki

Perysmona jest bogata w węglowodany, szczególnie naturalne cukry, takie jak glukoza i fruktoza.

Zobacz film: "Smaczny sekret dobrego zdrowia. Polacy nadal nie mają odpowiednich nawyków"

Jest także doskonałym źródłem witamin:

• witaminy A, szczególnie w postaci beta-karotenu, który jest składnikiem barwnika wzrokowego. Poprawia jakość widzenia, zwłaszcza po zmroku. Beta-karoten znacznie redukuje też ryzyko zwyrodnienia plamki żółtej, a także zapobiega uszkodzeniu soczewki.
• witaminy C, która działa jako silny przeciwutleniacz, wspierając układ odpornościowy i chroniąc komórki przed stresem oksydacyjnym.
• witamin z grupy B (B6, kwas foliowy), które wspierają metabolizm, układ nerwowy i pomagają w produkcji czerwonych krwinek.

Owoc kaki jest także źródłem ważnych minerałów:

• potas - wspiera prawidłową pracę serca, pomaga regulować ciśnienie krwi oraz wspomaga funkcjonowanie mięśni i układu nerwowego,
• magnez - niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania mięśni, układu nerwowego i metabolizmu energetycznego,
• mangan i miedź - te pierwiastki śladowe odgrywają rolę w procesach metabolicznych, produkcji enzymów oraz ochronie komórek przed wolnymi rodnikami.

Bogactwo przeciwutleniaczy:

Kaki jest bogate w przeciwutleniacze, w tym flawonoidy, karotenoidy oraz polifenole, które pomagają chronić organizm przed uszkodzeniami komórkowymi spowodowanymi przez wolne rodniki. Regularne spożywanie kaki może przyczynić się do zmniejszenia ryzyka rozwoju chorób przewlekłych, takich jak choroby serca, nowotwory czy cukrzyca typu 2.

Niski indeks glikemiczny:

Choć kaki zawiera sporo naturalnych cukrów, ma stosunkowo niski indeks glikemiczny (IG wynosi ok. 50), co oznacza, że jego spożycie nie powoduje gwałtownych skoków poziomu glukozy we krwi. To sprawia, że owoc ten jest dobrym wyborem dla osób kontrolujących poziom cukru we krwi, pod warunkiem, że jest spożywany w umiarkowanych ilościach.

3. Na co pomaga owoc kaki?

Dzięki dużej zawartości błonnika (około 3,6 g na 100 g) owoc kaki doskonale wpływa na trawienie także ciężkostrawnych pokarmów, poprawia perystaltykę jelit i pomaga pozbyć się uciążliwych, nawracających zaparć.

Owoc kaki może być spożywany przez osoby będące na diecie – chociaż w 100 g tego owocu znajdziemy 70 kalorii, to jego zjedzenie przyspieszy metabolizm.

Owoc kaki zadba też o piękny wygląd naszej skóry. Bogactwo przeciwutleniaczy skutecznie hamuje procesy starzenia, utrzymując cerę gładką, jędrną i nawilżoną.

Właściwości owocu kaki to funkcje przeciwutleniające. Najwięcej cennych składników znajduje się w skórce. W chińskiej kulturze kaki używane jest w leczeniu ukąszeń przez węża, a także na wszelkie podrażnienia skóry.

Stosować można też wywar z liści kaki, który może nie tylko obniżyć ciśnienie, ale też zmniejsza krzepliwość krwi. Niektórzy twierdzą, że kaki powinni jeść pacjenci podczas kuracji nowotworowej.

Wyciąg z owoców kaki regularnie stosowany może spowodować zahamowanie namnażania się komórek rakowych w przypadku białaczki, ponieważ wywołują apoptozę, czyli śmierć komórkową.

Według badań przeprowadzonych w Japonii, wyciąg z owoców kaki (persymony), w połączeniu ze związkami polifenoli, hamował wzrost komórek rakowych białaczki limfoblastycznej T. Po trzech dniach zauważono znaczne uszkodzenia komórek nowotworowych.

Systematyczne spożywanie owocu kaki (lub napoju zrobionego z miąższu) wpływa na obniżenie poziomu cholesterolu ogólnego, trójglicerydów, a także nadtlenków lipidowych. W owocu kaki znajdują się także karotenoidy, które gwarantują prawidłową pracę narządu wzroku.

4. Przeciwutleniacze w owocach

Przeciwutleniacze tworzą także barierę ochronną organizmu dla nowotworów. Najwięcej właściwości antynowotworowych przypisuje się związkowi o nazwie kwas p-kumarynowy. Badania przeprowadzone przez japońskich naukowców z Uniwersytetu Mie dowiodły, że nie pozwala on na powstawanie zmian i mutacji w komórkach DNA, które mogłyby doprowadzić do rozwoju raka, w tym białaczki limfoblastycznej.

Kwas galusowy, który zawiera owoc kaki działa antybakteryjnie, przeciwwirusowo i przeciwzapalnie, regulując jednocześnie poziom cholesterolu we krwi i nie doprowadzając do rozwinięcia się groźnych dla wątroby chorób.

5. Owoce w kosmetykach

Owoc kaki znalazł swoje zastosowanie także w kosmetyce. Często można go znaleźć w składzie kosmetyków przeznaczonych do cery trądzikowej, tłustej i mieszanej.

Można wykonać domową maseczkę ściągającą z owocu kaki. Wystarczy jego miąższ rozdrobnić widelcem, dodać białko jaja kurzego i tak powstałą papkę nałożyć na twarz. Po 20 minutach zmyć ciepłą wodą. Możemy być pewni, że po takim zabiegu skóra będzie ściągnięta, pory zmniejszone, a rozognione stany zapalne złagodzone.

6. Jak wybrać dobry owoc kaki?

Wybierając w sklepie owoc kaki, zwróćmy przede wszystkim uwagę na to, aby jego skórka była gładka, sprężysta, pozbawiona uszkodzeń i przebarwień. Najlepiej jest wybierać owoce kaki w pełni dojrzałe, jednak kupując te twardsze, możemy odłożyć je na kilka dni. W tym czasie powinny dojrzeć i zmięknąć. Owoc kaki możemy jeść na kilka sposobów. Pamiętajmy, aby owoce kaki przechowywać w lodówce – będziemy mieć wtedy pewność, że przetrwają w świeżości nawet kilka tygodni.

7. Jak jeść kaki?

Dojrzały owoc kaki najlepiej będzie przekroić na pół, a miąższ wyjadać łyżeczką. Twardsze okazy można z łatwością obrać ze skórki i pokroić na mniejsze części. Doskonale smakują samodzielnie, ale urozmaicą też owocową sałatkę, jogurt naturalny, twarożek i naleśniki.

Kaki nadaje się także do przygotowywania dżemów, galaretek czy lodów. Możemy też zdecydować się na suszenie owocu kaki. W takiej formie doskonale sprawdzi się jako dodatek do ciast, domowego musli czy potraw słodko-kwaśnych. Owoce kaki możemy dostać dziś w większości sklepów i supermarketów. Cena owocu kaki to ok. 5 zł za kg.

8. Kaki - przepisy

Sałatka z kaki, granatem i serem feta

Świeża, kolorowa sałatka doskonała na lekką przekąskę lub przystawkę.

• 2 dojrzałe owoce kaki,
• 100 g sera feta,
• 1/2 granatu (ziarna),
• garść rukoli,
• 1 łyżka pestek dyni lub słonecznika,
• 1 łyżka oliwy z oliwek,
• 1 łyżka soku z cytryny,
• sól i pieprz do smaku.

Umyj owoce kaki, obierz je i pokrój w plasterki. Ser feta pokrój w kostkę.

Na talerzu ułóż rukolę, następnie na wierzchu rozłóż plasterki kaki i kostki fety. Dodaj ziarna granatu i pestki dyni. Skrop sałatkę oliwą i sokiem z cytryny, a następnie dopraw solą i pieprzem do smaku.

Podawaj od razu jako lekką przystawkę lub dodatek do dania głównego.

Smoothie z kaki, bananem i imbirem

Pyszne i pożywne smoothie, idealne na śniadanie lub zdrową przekąskę.

• 1 dojrzały owoc kaki,
• 1 banan,
• 1/2 łyżeczki świeżego startego imbiru,
• 200 ml mleka roślinnego (np. migdałowego, owsianego) lub zwykłego,
• 1 łyżeczka miodu (opcjonalnie),
• kostki lodu (opcjonalnie).

Owoce kaki i banana obierz i pokrój na kawałki. Umieść kawałki owoców w blenderze, dodaj starty imbir, mleko roślinne oraz miód, jeśli chcesz, aby smoothie było słodsze. Zmiksuj wszystko na gładką masę. Jeśli chcesz, aby napój był bardziej orzeźwiający, dodaj kilka kostek lodu i zmiksuj ponownie.

Przelej smoothie do szklanki i podawaj od razu.