Rokitnik - właściwości i zastosowanie
Roślina rośnie w Polsce przede wszystkim na północy, u wybrzeży Morza Bałtyckiego, na klifach oraz wydmach. Oprócz tego, rokitnik możemy znaleźć w Pieninach. Warto po niego sięgnąć głównie ze względu na dużą zawartość witaminy C.
1. Charakterystyka rokitnika
Rokitnik to wyskoki i kolczasty krzew. Tworzy rozległe i gęste gąszcze. Zakwita wiosną. Kwiaty rokitnika są drobne i żółte. Surowcem leczniczym są owoce i liście rokitnika. Liście są długie i lancetowate. Z wierzchu są oliwkowozielone, spód mają zaś srebrzysty.
Owoce rokitnika mają kształt niewielkich pomarańczowych kulek. Dojrzewają jesienią, a najlepiej zbierać je po pierwszych przymrozkach. Można spożywać je na surowo, chcoć trudno rokitnik nazwać przysmakiem - jest bardzo cierpki i kwaśny. Pachnie podobnie jak ananas. Owoce rokitnika nadają się doskonale do przetworów – można wyrabiać z nich galaretki, dżemy, konfitury, soki, nalewki, przeciery. Dobrym sposobem na zachowanie większości jego cennych składników jest zasuszenie owoców.
Rokitnik jest pod częściową ochroną. Dlatego też, jeśli chcemy wykorzystać w kuchni owoce tej rośliny, powinniśmy korzystać z upraw rokitnika, które znajdują się w wielu miejscach w Polsce.
Rokitnik pospolity jest szczególnie popularny na terenach Azji. Owoce tej rośliny są uważane za bardzo zdrowe, bo rzeczywiście mają wiele cennych właściwości. Zawierają między innymi przeciwutleniacze, które chronią przed szkodliwym działaniem wolnych rodników, przez co zmniejszają ryzyko zachorowania na nowotwór. Ponadto przeciwutleniacze bardzo dobrze wpływają na wygląd naszej skóry.
Spożywając rokitnik, dostarczamy swojemu organizmowi porcję wapnia, żelaza, potasu, boru, fosforu, krzemu, a także nienasyconych kwasów tłuszczowych. W owocach tych znajdziemy również witaminy A, E, D, K, P, a także witaminy z grupy B.
2. Rokitnik bogatym źródłem witaminy C
Warto również wspomnieć, że owoce rokitnika są bardzo bogatym źródłem witaminy C. Mają jej niewiele mniej niż owoce dzikiej róży. Witamina C wpływa korzystnie na funkcjonowanie układu krążenia, zapobiega miażdżycy, wzmacnia ściany naczyń krwionośnych. Ponadto, dostarczając sobie odpowiednią dawkę tej witaminy każdego dnia, chronimy się przed nadciśnieniem.
Pamiętajmy jednak, że rokitnik rokitnikowi nierówny. Znacznie więcej witaminy C zawierają rośliny, które możemy napotkać w górach środkowej Europy. Mają one od 405 do 1100 mg kwasu askorbinowego na 100 g owoców. Natomiast owoce rokitnika, który występuje u wybrzeży mórz, mają tej witaminy znacznie mniej, bo od około 200 do 250 mg na 100 g.
Dużą zawartość kwasu askorbinowego mają również przetwory z rokitnika. Dlaczego? Ponieważ owoce te nie zawierają askorbinazy, czyli enzymu, który rozkłada witaminę C. Jeśli chcemy cieszyć się cały rok dobrą odpornością, warto zaopatrzyć się w sok czy dżem z rokitnika. Owoce są polecane również przy bólach stawów oraz mięśn, problemach z apetytem, ogólnym osłabieniu organizmu, krwawiących dziąsłach.
3. Właściwości oleju z rokitnika
Wiele osób ceni również olej z rokitnika. Jest on źródłem karotenoidów oraz flawonoidów. Substancje te działają antywirusowo, antybakteryjnie oraz przeciwzapalnie. Olej rokitnikowy wspomaga leczenie wrzodów żołądka, pomaga przy zgadze. Oprócz tego wpływa łagodząco na dolegliwości związane z reumatoidalnym zapaleniem stawów, np. ból stawów. Wpływa również na obniżenie poziomu złego cholesterolu we krwi. Można również stosować go zewnętrznie, aby poprawić wygląd paznokci i włosów.
Jeśli w ostatnim czasie przeszliśmy serię badań radiologicznych lub czekają nas takie testy, warto zaopatrzyć się w olej z rokitnika. Chroni on organizm przed niekorzystnym wpływem promieni RTG, a także toksycznym działaniem niektórych lekarstw. To jednak nie wszystko. Olej z rokitnika przyspiesza gojenie się ran, działa kojąco na poparzenia (również na oparzenia słoneczne), odmrożenia, odleżyny.
Zanim zakupimy olej z rokitnika, warto wiedzieć, że płyn ten może być pozyskiwany z pulpy owocowej bądź nasion rośliny. Droższy jest ten, który możemy otrzymać z pulpy, ale za ceną idzie jakość. Jeśli używamy oleju z nasion, przygotujmy się, że efekty nie będą tak zadowalające.
4. Zastosowanie rokitnika w kosmetyce
Rokitnik ma nie tylko zbawienny wpływ na nasze zdrowie, ale również korzystnie wpływa na urodę. Zawartość przeciwutleniaczy sprawia, że działa hamująco na rózne rodzaje zmarszczek. Dzięki obecności beta-karotenu wyciąg z tej rośliny poprawia koloryt skóry. Bardzo często jest stosowany jako składnik kosmetyków do opalania.
Z kolei olej z rokitnika, za względu na obecność witamin, polifenoli oraz minerałów, poprawia wygląd włosów, zwiększa ich elastyczność, regeneruje, nabłyszcza, hamuje nadmierne wypadanie. Dlatego często jest dodawany do kosmetyków pielęgnacyjnych do włosów.
5. Zastosowanie rokitnika w kuchni
Owoców rokitnika zwykle nie spożywa się na surowo. Można z nich przygotować przetwory. Poniżej kilka przepisów na wykorzystanie rokitnika w kuchni.
5.1. Sok z rokitnika
Przepis na sok z owoców rokitnika jest bardzo prosty. Potrzebujemy 1 kg owoców i 1 kg cukru. Owoce rokitnika przebieramy, usuwamy listki i gałązki. Następnie myjemy owoce i delikatnie osuszamy papierowym ręcznikiem. Przekładamy owoce rokitnika do garnka i zasypujemy cukrem. Odstawiamy na ok. 8 godzin. Po tym czasie powstałą miksturę doprowadzamy do wrzenia i gotujemy przez pół godziny.
Sok przecedzamy przez gęste sitko lub gazę i rozlewamy do butelek. Następnie butelki z sokiem z rokitnika ustawiamy w wysokim naczyniu i zalewamy wodą, Pasteryzujemy przez ok. 15 minut od momentu wrzenia. Butelki z sokiem odstawiamy w ciemne miejsce.
Sok możemy pić po rozcieńczeniu z wodą, można dodawać go też do herbaty. Soku z rokitnika nie mogą pić osoby cierpiące na stan zapalny trzustki i kamicę żółciową. Odradza się go też osobom z chorą trzustką i wątrobą.
5.2. Dżem z rokitnika
Do przygotowania dżemu z rokitnika potrzebujemy 1 kg oczyszczonych i umytych owoców, ½ kg cukru oraz 1 l wody.
Owoce rokitnika przekładamy do garnka, zalewamy wodą i dosypujemy cukier. Całość doprowadzamy do wrzenia i gotujemy przez ok. 30 minut. Dżem powinien mieć gęstą konsystencję. Po 30 minutach dżem przekładamy do wyparzonych słoiczków, szczelnie zamykamy i pasteryzujemy przez ok. 10 minut. Słoiczki z dżemem z rokitnika przechowujemy w ciemnym i chłodnym miejscu.
5.3. Nalewka z rokitnika
Nalewka z rokitnika dzięki swoim właściwościom wzmacnia odporność. Do jej przygotowania potrzeba 1 kg przebranych i umytych owoców rokitnika, 1 kg cukru i ok. 1,5 l spirytusu 80 proc.
Umyte i osuszone owoce rokitnika przekładamy do 5 l słoja i zasypujemy połową cukru. Następnie dolewamy spirytus i zamykamy słoik. Tak przygotowaną miksturę odstawiamy w ciepłe miejsce na ok. 3-4 miesiące. Po tym czasie alkohol przelewamy do osobnego naczynia. Owoce pozostałe w słoju zasypujemy resztą cukru, zakręcamy słoik i odstawiamy na 2 tygodnie, do momentu aż cukier się rozpuści a owoce puszczą sok. Miksturę przecedzamy przez gęste sito. Syrop łączymy z wcześniej odlanym alkoholem. Nalewkę przelewamy do butelek i odstawiamy w ciemne miejsce na pół roku. Nalewka z rokitnika powinna mieć piękny bursztynowy kolor.
Treść artykułu jest całkowicie niezależna. Znajdują się w nim linki naszych partnerów. Wybierając je, wspierasz nasz rozwój. Partner serwisu abcZdrowie.pl Przeczytaj więcej o rokitniku na portalu KtoMaLek.pl, dzięki któremu szybko możesz znaleźć aptekę, posiadającą Twoje leki i je zarezerwować.
