Trwa ładowanie...

Cynk w jedzeniu

Avatar placeholder
09.04.2019 13:26
Cynk w jedzeniu
Cynk w jedzeniu (Zdjęcie autorstwa Larry Hoffman / CC BY 2.0)

Cynk jest pierwiastkiem niezbędnym do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Odpowiada za aktywność około 200 enzymów, dlatego ma wpływ na wszystkie procesy życiowe zachodzące w ciele. Niedobór cynku objawia się zmianami skórnymi, zahamowaniem wzrostu oraz spadkiem odporności.

Cynk pomaga w walce z infekcjami, wspomaga odporność, wzmacnia włosy, skórę i paznokcie, poprawia sprawność intelektualną, koncentrację, przyśpiesza gojenie się ran, korzystnie wpływa na apetyt, wpływa na zachowanie zmysłu smaku i węchu.

1. Funkcje cynku w organizmie

Cynk jest mikroelementem niezbędnym do optymalnego wzrostu i rozwoju. W organizmie człowieka ważącego 70 kilogramów znajduje się 2-4 g cynku. Dzienne zapotrzebowanie na cynk zmienia się w zależności od wieku. Dla osób dorosłych wynosi 10-15 mg, dla niemowląt 3-5 mg, a z kolei 10 mg u dzieci.

Naturalne źródła cynku
Naturalne źródła cynku [7 zdjęć]

Cynk spełnia wiele ważnych funkcji w organizmie. Wspomaga aktywność enzymów, produkcję limfocytów T

zobacz galerię
Zobacz film: "Sól w diecie - ile można spożywać?"

Cynk pełni podstawową rolę w wielu reakcjach biochemicznych. Odgrywa istotną rolę w:

  • metabolizmie kwasów nukleinowych, w biosyntezie RNA i DNA,
  • biosyntezie białek,
  • przeciwdziałaniu utlenianiu nienasyconych kwasów tłuszczowych, gdyż wykazuje działanie przeciwutleniające,
  • magazynowaniu insuliny w trzustce i jej uwalnianiu,
  • procesach odpornościowych, gdyż wpływając na układ immunologiczny, zwiększa odporność,
  • utrzymywaniu prawidłowego stężenia witaminy A w osoczu,
  • prawidłowym funkcjonowania skóry i błon śluzowych,
  • odtruwaniu organizmu z metali ciężkich – kadmu i ołowiu,
  • aktywacji około 80 enzymów, np. dehydrogenazy alkoholowej, uczestniczącej w metabolizmie alkoholu.

Objawy niedoboru cynku:

  • sucha skóra,
  • zmiany łuszczycowe skóry,
  • biegunka,
  • utrata apetytu,
  • zaburzenie smaku i zapachu,
  • wypadanie włosów,
  • zahamowanie wzrostu,
  • zmniejszenie odporności,
  • upośledzone gojenie ran.

2. Cynk w diecie

Głównym źródłem cynku jest żywność pochodzenia zwierzęcego - mięso, jaja, wątroba, ryby, ostrygi, lub roślinnego - nasiona dyni, słonecznika, otręby pszenne, kiełki pszenicy, a także cebula i czosnek.

Tabela. Zawartość cynku w produktach spożywczych.

ProduktZawartość cynku (mg/100 g produktu)ProduktZawartość cynku (mg/100 g produktu)
Ostrygi16-176Nasiona dyni10
Kiełki pszenicy12Arbuz10
Ziarna sezamu10Gorzka czekolada9,6
Rostbef wołowy10Jagnięcina4,2-8,7
Wątroba cielęca12Orzeszki ziemne6,6

W organizmie cynk jest magazynowany w skórze, kościach i mięśniach. Po spożyciu zostaje wchłonięty w jelicie cienkim. Jego przyswajalność wynosi 20-40 proc. i jest większa z pokarmów pochodzenia zwierzęcego.  

Rozwiąż nasze testy i sprawdź:

Grupy ryzyka niedoboru cynku:

  • Kobiety w ciąży i karmiące piersią - rozwijający się płód wymaga dużej ilości cynku.
  • Starsze niemowlęta karmione wyłącznie piersią - dzieci powyżej 6 miesiąca życia powinny spożywać odpowiednie do wieku produkty bogate w cynk.
  • Osoby z chorobami układu pokarmowego - choroba Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejące zapalenie jelita grubego, zespół jelita krótkiego i inne choroby układu pokarmowego mogą zmniejszać wchłanianie cynku.
  • Osoby spożywające duże dawki żelaza – pierwiastek ten zawarty w preparatach żelaza zakłóca wchłanianie cynku; aby zmniejszyć ten efekt, preparaty żelaza należy przyjmować między posiłkami.
  • Osoby biorące leki moczopędne - diuretyki tiazydowe, zwiększają one bowiem wydalanie cynku o 60%.
  • Alkoholicy – alkohol zmniejsza wchłanianie cynku w jelitach, a zarazem zwiększa jego wydzielanie z moczem.
  • Wegetarianie – cynk obecny w mięsie jest łatwo przyswajalny. Ponadto zawarty w roślinach i otrębach kwas fitynowy wiąże cynk i hamuje jego wchłanianie.

Cynk jest mikroelementem, który wpływa na wygląd skóry oraz stan włosów i paznokci. Dlatego, jeśli chcesz być zdrowa i pięknie wyglądać, powinnaś spożywać pokarmy bogate w ten pierwiastek.

Polecane dla Ciebie
Pomocni lekarze