Niedożywienie u dzieci

Niedożywienie u dzieci to problem globalny. Dotyczy przede wszystkim dzieci z krajów słabo rozwiniętych, gdzie głód jest powszechnym problemem. Niedożywienie młodego organizmu ma ogromny wpływ na dalszy rozwój dziecka. Jest to najważniejszy czynnik ryzyka rozwoju wielu chorób oraz zgonów wśród dzieci. Niedożywieniem określamy sytuację, gdy organizm nie otrzymuje odpowiedniej ilości kalorii i składników pokarmowych, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania.

1. Choroby związane z niedożywieniem dzieci

Niedożywienie u dzieci może przybierać dwie formy: kwashiorkor i marasmus. Różnica między nimi polega na obecności obrzęku w przypadku kwashiorkoru i jego braku w przypadku niedożywienia typu marasmus. Marasmus wynika z przyjmowania niewystarczającej ilości białka i kalorii, podczas gdy przy kwashiorkorze dziecko spożywa prawidłową lub zbliżoną do prawidłowej ilość kalorii, przy jednoczesnym niedoborze białka. Choroby wynikające z niedożywienia to nie tylko konsekwencja niedoboru białka i dostarczania zbyt małej ilości kalorii. Niedożywione dzieci często zapadają na choroby związane z niedoborem witamin i składników mineralnych, w szczególności żelaza, cynku, jodu i witaminy A. Są to takie choroby, jak m.in. anemia, krwawienia dziąseł, krzywica, skrzywienia kręgosłupa, karłowatość.

Niedożywieniem są zagrożone nie tylko dzieci z krajów tzw. Trzeciego Świata. Z badań naukowców wynika, że część rodziców krajów wysoko rozwiniętych jest zaniepokojona słabym apetytem dzieci lub preferowaniem przez nich tylko określonych pokarmów. Dieta dziecka może nie pokrywać w pełni zapotrzebowania na składniki odżywcze, pomimo spżywania posiłków. Nie powinno się zmuszać dziecka do jedzenia, jednak należy zadbać, aby jego dieta zaspokajała potrzeby żywieniowe odpowiednie dla wieku. Ryzyko niedoboru pewnych składników odżywczych rośnie wraz z nadmiarem spożywania produktów pozbawionych wartości odżywczych, takich jak: chipsy, fast foody, słodycze.

Zobacz film: "Sól w diecie - ile można spożywać?"

2. Objawy niedożywienia

Objawy niedoboru białka i kalorii:

• niska waga;
• spowolnienie wzrostu;
• zmiany zachowania – nerwowość, apatia, niepokój, problemy z koncentracją;
• zmniejszenie grubości tkanki podskórnej;
• obrzęki brzucha i kończyn;
• zmiany i rany w obrębie jamy ustnej (owrzodzenia, zajady);
• zmiany skórne – przebarwienia, łuszczenie skóry;
• zmiany w strukturze włosów i paznokci – wypadające i łamliwe włosy, kruche paznokcie;

Objawy niedoboru witamin i minerałów, wynikającego z niedożywienia organizmu:

• niedobór żelaza – zmęczenie, anemia, obniżenie funkcji kognitywnych, bóle głowy, zapalenie języka;
• niedobór jodu – wole, opóźnienie rozwoju fizycznego i umysłowego;
• niedobór witaminy D – spowolnienie wzrostu, krzywica, hipokaliemia;
• niedobór witaminy A – kurza ślepota, zmiany w strukturze włosów, spowolnienie wzrostu;
• niedobór kwasu foliowego – zapalenie języka, anemia, wady cewy nerwowej (u płodu kobiet z niedoborem kwasu foliowego);
• niedobór cynku – anemia, karłowatość, hepatosplenomegalia, hipogonadyzm, osłabienie odporności, spowolnione gojenie się ran, przebarwienia skóry, zespół Brandta.

Niedożywienie u dzieci zazwyczaj wiąże się z niskim statusem maerialnym rodziców. Na świecie wciąż jest wiele krajów, gdzie głód jest codziennością, a rodzice nie mają czym nakarmić swoich dzieci.