Jak zrobić macerat wodny i olejowy?
Jak zrobić macerat, czyli wyciąg olejowy lub wodny z ziół? Okazuje się, że nie jest to trudne, choć wymaga kilku akcesoriów, czasem także cierpliwości. Dlaczego warto podjąć się jego produkcji we własnym zakresie? Co to właściwie jest macerat i jakie ma właściwości? Jak zrobić macerat olejowy, a jak wodny?
1. Jak zrobić macerat?
Jak zrobić macerat? To zależy od oczekiwanych rezultatów, czyli tego, czy macerat ma być wodny czy olejowy.
Maceracja to sposób wytrawiania produktów ziołowych w celu uzyskania największych korzyści zdrowotnych. Maceraty oleiste, nazywane także olejowymi wyciągami roślinnymi, to olej roślinny z wyciągiem z kwiatów, pąków lub ziół. Produkt - oprócz oleju bazowego - zawiera rozpuszczalne w tłuszczach substancje aktywne pochodzące z surowca. To między innymi olejki eteryczne, witaminy A, D, E, K, chlorofile, kwasy tłuszczowe, woski czy alkaloidy. Maceraty mogą również być przygotowane w postaci wyciągów wodnych.
Z zasady jednak, by przygotować macerat, potrzebny jest:
- Rozpuszczalnik: woda, oliwa z oliwek lub olej, etanol. Jaki olej do maceratu? Najlepszy jest rzepakowy lub słonecznikowy.
- Surowiec ziołowy: liście, pączki, owoce, korzenie, kora, kwiaty, łodygi, susze ziołowe. Najczęściej wykorzystuje się surowce roślinne znajdujące zastosowanie w medycynie naturalnej. Dzięki temu maceraty mogą mieć działanie antyseptyczne, łagodzące, nawilżające, przeciwbólowe czy rewitalizujące. Przed przystąpieniem do maceracji rośliny suszone należy skropić alkoholem, a świeże opłukać pod bieżącą wodą, czasem też rozdrobnić.
- Dwa pojemniki: z białego szkła do przeprowadzenia procesu maceracji oraz ciemnego szkła do przechowywania gotowego maceratu.
- Filtr: płócienna ściereczka lub gaza.
2. Jak zrobić macerat olejowy?
Maceraty oleiste otrzymuje się przez moczenie kwiatów lub ziół w oleju roślinnym. Jego nazwa pochodzi od rośliny, z której powstał, stąd można spotkać macerat lawendowy, rumiankowy czy macerat z marchwi, macerat z bluszczu czy macerat z dziurawca.
Aby przygotować macerat olejowy, można wykorzystać dwie metody: na zimno (macerat jest gotowy po mniej więcej 3 tygodniach) i na ciepło (efekty można otrzymać już po upływie doby, jednak nie sprawdzi się w przypadku wszystkich ziół).
Metoda na zimno
Na czym polega metoda otrzymywania maceratu olejowego na zimno? Umyty, osuszony lub skropiony alkoholem surowiec umieść w pojemniku (z białego szkła) i zalej go olejem (do momentu, aż będzie przykryty). Zamknij pojemnik. Przez 3 tygodnie codziennie wstrząsaj słoikiem, po czym macerat przecedź przez filtr. Zrób to 3 razy. Gotowy produkt przelej do wyparzonego, szczelnego pojemnika (z ciemnego szkła).
Metoda na ciepło
Oczyszczony surowiec włóż do pojemnika (z białego szkła) i zalej olejem. Słoik umieść w kąpieli wodnej. Podgrzewaj do godziny w temperaturze 70°C - codziennie przez 3 kolejne dni. Następnie ostudzony macerat przelej przez filtr i przelej do wyparzonego oraz suchego naczynia (z ciemnego szkła).
Macerat nie jest zbyt trwałą substancją, stąd należy przechowywać go w lodówce. Możesz przedłużyć jego żywotność dodając do niego witaminę E lub olejek z drzewka herbacianego. Produkt można trzymać w lodówce do 3 miesięcy. Jeśli jednak zmienia konsystencję lub zapach, trzeba go wylać, ponieważ nie nadaje się do użytku.
3. Jak zrobić macerat wodny?
Maceraty wodne mogą być przygotowane na zimno w postaci wyciągów wodnych. Jak go zrobić?
Rozdrobniony surowiec należy zalać odpowiednią ilością wody o temperaturze pokojowej i odstawić. Potem wyciąg wystarczy przecedzić i dopełnić macerat wodą, płucząc surowiec.
Maceraty roślinne na bazie wody odstawia się na 12 godzin (przy delikatnych częściach roślin) i 24 godziny (przy twardych).
4. Do czego służy macerat?
Maceraty wykorzystywane są zarówno zewnętrznie, jak i wewnętrznie. Można je nakładać bezpośrednio na skórę lub traktować jak składnik do kremów, balsamów, maści, mleczek, czy mydeł własnej roboty. To doskonały, naturalny kosmetyk do pielęgnacji skóry twarzy i ciała.
Ponieważ w zależności od zastosowanego surowca produkty różnią się między sobą właściwościami, można znaleźć kosmetyk idealny dla siebie. Zwykle maceraty odpowiadają na bardzo różne potrzeby skóry i sprawdzają się w pielęgnacji różnych jej typów: od normalnej, przez dojrzałą, po problematyczną (trądzikową czy wrażliwą).
Maceraty mają jednak nie tylko doskonałe właściwości kosmetyczne. Warto docenić także ich walory smakowe (np. oliwa z chili czy czosnkiem).