Peskatarianizm – na czym polega? Zasady, zalety i zagrożenia
Peskatarianizm to sposób żywienia, który polega na wyłączeniu z diety mięsa czerwonego oraz białego. Dozwolone jest spożywanie ryb i owoców morza. Nie jest to zatem odmiana wegetarianizmu, który odrzuca mięso jako takie, choć na nim bazuje. Na czym polega dieta? Jakie się z nią wiążą korzyści?
1. Co to jest peskatarianizm?
Peskatarianizm, nazywany także pescowegetarianizmem, ichtiwegetarianizmem lub ichtiowegetarianizmem. to dieta polegająca na wyłączeniu z jadłospisu mięsa czerwonego i białego, dozwolone jest jednak spożywanie ryb i owoców morza.
Nie jest to odmiana wegetarianizmu, ponieważ ten z założenia wyklucza spożywanie mięsa w każdej postaci - nie tylko zwierząt, ale także ryb i owoców morza.
Co jedzą peskatarianie? Można powiedzieć, że wszystko oprócz mięsa. Jadłospis pescowegetarianizm jest pozbawiony wołowiny, wieprzowiny, dziczyzny oraz drobiu.
Racjonalna i zróżnicowana dieta ichtiwegetariańśka opiera się na warzywach, owocach, roślinach strączkowych, a także zbożach. Obecne są w niej ryby i owoce morze oraz produkty pochodzenia zwierzęcego, takie jak jaja czy nabiał, które wykluczają weganie.
2. Zalety peskatarianizm
Dieta zawierająca duże ilości mięsa, zwłaszcza czerwonego, jest ciężka i niezdrowa. Zwiększa ryzyko przewlekłych chorób niezakaźnych, takich jak niewydolność serca, udary mózgu, choroba niedokrwienna serca, nowotwory, cukrzyca.
Peskatarianizm, dzięki temu, że nie uwzględnia w jadłospisie mięsa, przynosi wiele korzyści dla zdrowia. Dieta bez mięsa, bogata w warzywa oraz błonnik, obniża poziom glukozy we krwi, zmniejsza ryzyko nadwagi i otyłości oraz przyczynia się do redukcji cholesterolu całkowitego, zwłaszcza frakcji LDL.
Ponadto badania dowodzą, że osoby niejedzące mięsa rzadziej zapadają na choroby układu krążenia, chorobę niedokrwienną serca, cukrzycę typu 2 czy nowotwory jelita grubego. Ma to związek z eliminacją tłuszczu będącego źródłem nasyconych kwasów tłuszczowych oraz cholesterolu, ale i szkodliwych substancji, które są wykorzystywane w procesie produkcji wędlin.
3. Zagrożenia ichtiwegetarianizmu
Każda źle zbilansowana dieta, nie tylko wegetariańska czy semiwegetariańska, może mieć negatywny wpływ na zdrowie i kondycję organizmu. Oczywiste jednak jest, że w przypadku niejedzenia mięsa pojawiają się dodatkowe zagrożenie.
Mowa o niedoborach białka i niezbędnych aminokwasów, których organizm nie wytwarza, a także składników mineralnych oraz witamin. Mięso, zarówno białe (indyk, kurczak), jak i czerwone (wołowina, wieprzowina, kaczka, gęś, baranina) dostarcza wielu składników odżywczych.
Jest źródłem pełnowartościowego białka, które jest dobrze przyswajalne i zawiera niezbędne dla organizmu aminokwasy, a także żelaza, które jest lepiej przyswajalne niż żelazo pochodzenia roślinnego.
Występują w nim także składniki mineralne, takie jak cynk, fosfor, magnez, miedź, siarka oraz witaminy, głównie witamina B12. Kiedy w jadłospisie brakuje mięsa, ale pojawiają się ryby, jak ma to miejsce w przypadku peskatarianizm, trudniej o niedobory.
Łatwiejsze staje się dostarczanie organizmowi białka, żelaza czy witaminy B12. Oznacza to, że dobrze zbilansowana dieta peskatariańska jest nie tylko bezpieczna, ale i przynosi wiele korzyści dla zdrowia. Nie zaburza przy tym pracy organizmu.
Warto także pamiętać, że witamina B12 występuje w dużych ilościach w drożdżach odżywczych i żywności wzbogacanej. Źródłem żelaza jest fasola i zielone warzywa liściaste, których działanie wzmacnia witamina C. Kwasy omega-3, witaminę D i B12 w razie potrzeby można dostarczać organizmowi przez suplementację preparatami dostępnymi w aptekach.
4. Semiwegetarianizm i diety pseudowegetariańskie
Osoby, które nie spożywają mięsa ssaków i ptaków, ale jedzą ryby czy owoce morza, nie są wegetarianami. Tym samym diety, których główną zasadą jest wyeliminowanie niektórych jego mięsa, a nie jego wykluczenie, nie są dietami wegetariańskimi.
Peskatarianizm to odmiana semiwegetarianizmu, który z zasady zabrania spożywania mięsa ssaków, ale dozwolone jest spożycie drobiu, ryb czy owoców morza. Należy do niego także pollowegetarianizm, który polega na wyłączeniu z diety mięsa czerwonego, dopuszcza drób.
Znane są także diety pseudowegetariańskie. To:
- pollowegetarianizm, który dopuszcza spożycie drobiu. Niedozwolone jest spożycie mięsa ssaków i ryb,
- fleksitarianizm, który dopuszcza okazjonalne spożycie mięsa i jego przetworów. Założeniem jest ograniczenie mięsa w codziennym jadłospisie,
- insektowegetarianizm, który oprócz produktów roślinnych dopuszcza spożycie niektórych gatunków owadów.
Choć niektórzy powyższe sposoby żywienia uznają za łagodne odmiany wegetarianizmu, trudno je tak postrzegać z oczywistego względu - nie spełniają podstawowego założenia, jakim jest rezygnacja ze spożywania mięsa.