Polacy myślą, że to tylko chwast. Jego właściwości zaskakują
Czosnaczek pospolity to ziele, które od wieków wykorzystywane jest w kuchni i medycynie. Roślina wykazuje silne działanie bakteriobójcze, antyseptyczne, przeciwpasożytnicze, rozkurczowe oraz moczopędne. Kiedy warto zbierać liście czosnaczka pospolitego? Jak można wykorzystać tę leczniczą roślinę w kuchni?
1. Co to jest czosnaczek pospolity?
Czosnaczek pospolity jest rośliną wywodzącą się z rodziny kapustowatych. Zazwyczaj porasta obrzeża lasów liściastych i dróg. W środowisku naturalnym można spotkać go również w zaroślach czy miejskich trawnikach.
Chociaż wielu Polaków traktuje go jedynie jako chwast, to warto wiedzieć, że czosnaczek jest zielem w całości jadalnym i charakteryzuje się licznymi właściwościami prozdrowotnymi.
Jak wyglądają liście czosnaczka? Mają one zielone ubarwienie i charakterystyczny, sercowaty kształt. Niektóre z nich są mniej lub bardziej ząbkowate.
2. Kiedy zbierać liście czosnaczku pospolitego?
Liście czosnaczka pospolitego mają aromat czosnku, dlatego nazwa nawiązuje do intensywnie pachnącego przedstawiciela do rodziny amarylkowatych. Swoim smakiem przypominają z kolei rukolę. Młode listki, pojawiające się w okresie pierwiośnia, charakteryzują się szczególnie intensywnym smakiem. Najlepiej zbierać je wczesną wiosną, czyli na przełomie połowy kwietnia do drugiej dekady maja.
3. Czosnaczek pospolity i jego właściwości zdrowotne
Czosnaczek pospolity, podobnie jak czosnek, zawiera wiele związków o potencjalnych właściwościach zdrowotnych. Możemy w nim znaleźć:
- związki siarkowe, w tym alliinę i allicynę, czyli substancje o działaniu przeciwbakteryjnym i przeciwwirusowym,
- flawonoidy, takie jak kwercetyna oraz kemferol, o działaniu przeciwzapalnym i antyoksydacyjnym,
- fitosterole, obniżające wysokie stężenie cholesterolu w organizmie,
- witaminy i składniki mineralne, w tym witamina C, B6 i mangan.
Czosnaczek jako roślina prozdrowotna nie tylko redukuje poziom cholesterolu i triglicerydów we krwi, ale również wzmacnia działanie układu immumologicznego. Poprawia funkcjonowanie układu trawiennego, wykazuje działanie antybakteryjne, antyseptyczne oraz przeciwgrzybicze. Wykorzystywany jest również w profilaktyce chorób układu sercowo-naczyniowego.
4. Zastosowanie czosnaczka pospolitego w kuchni
Czosnaczek pospolity można wykorzystać w kuchni na wiele sposobów. Z rośliny przyrządzić można między innymi:
- sałatkę – starte liście czosnaczka pospolitego można dodać do sałatki z pomidorami, ogórkami, rukolą i fetą. Do dressing'u sałatki można dodać oliwę, sok z cytryny, miód i musztardę.
- pesto z czosnaczka – do przygotowania pesto potrzebne będą listki czosnaczka pospolitego, orzechy nerkowca, laskowe lub migdały, oliwa z oliwek, sól i pieprz. Wszystkie składniki trzeba zmiksować na gładką pastę. Przyrządzoną masę warto dodać do kanapek czy makaronu.
- omlet z czosnaczkiem - starte liście czosnaczka pospolitego można dodać do omleta wraz z warzywami, np. szpinakiem, pomidorami i papryką.
Katarzyna Wąś-Zaniuk, dziennikarka Wirtualnej Polski