Papryka - kalorie, wartości odżywcze, właściwości

Czerwona, zielona, żółta, pomarańczowa – papryka to warzywo, które kusi swoim smakiem, zdobi potrawy, wzmacnia siły witalne oraz poprawia libido. Papryka to nie tylko przyprawa, ale także afrodyzjak. Jest nisko kaloryczna, więc wspomaga walkę z nadmiernymi kilogramami, a dodatkowo to prawdziwa bomba witaminowa. Warto włączyć ją do codziennej diety.

1. Właściwości papryki

Papryka jest warzywem bogatym w witaminy (szczególnie w witaminę C, której ma 3 razy więcej niż cytryna) i sole mineralne (potas, wapń). Spożywanie papryki pomaga obniżyć ciśnienie krwi oraz chroni przed chorobami układu krążenia.

Zawarte w niej polifenole usuwają wolne rodniki, które przyspieszają proces starzenia się organizmu. Papryka czerwona stanowi cenne źródło witaminy C oraz witamin o właściwościach antyoksydacyjnych A i E, które określane są mianem witamin płodności i młodości. Papryka żółta i papryka czerwona zawierają czterokrotnie więcej witaminy C niż cytryna. W papryce zawarte są także cenne flawonoidy, których działanie doceniają wszyscy.

Flawonoidy to silne przeciwutleniacze, które znajdują się w czerwonych i pomarańczowych warzywach. Według naukowców substancje te mogą mieć silne działanie przeciwnowotworowe. Badania sugerują, że zdrowa dieta może zapobiegać nowotworom. Dotychczas poznano ok. 4 tysiące związków flawonoidowych, które znajdują się w kwiatach, liściach i owocach roślin. Działają przeciwzapalnie, przeciwmiażdżycowo i biorą udział w kontrolowaniu replikacji komórek.

Zobacz film: "Papryka to witaminowa bomba. Czym różnią się poszczególne odmiany?"

2. Czerwona, zielona, żółta – różne kolory papryki, różne właściwości

2.1. Czerwona Papryka

Czerwona papryka jest najbogatsza w witaminę C – jedna papryka może zawierać ponad 200% dziennego zapotrzebowania na tę witaminę! Jest również dobrym źródłem witaminy A, zwłaszcza beta-karotenu, który jest przekształcany w organizmie w witaminę A. Zawiera także przeciwutleniacze, takie jak likopen, który nadaje jej czerwony kolor.

Korzyści zdrowotne:

• Wsparcie odporności - wysoka zawartość witaminy C pomaga wzmacniać układ odpornościowy, wspierając organizm w walce z infekcjami.
• Ochrona wzroku - witamina A i beta-karoten wspierają zdrowie oczu, chroniąc siatkówkę i zmniejszając ryzyko chorób oczu związanych z wiekiem, jak zwyrodnienie plamki żółtej.
• Redukcja ryzyka chorób serca - przeciwutleniacze, takie jak likopen, mogą wspierać zdrowie serca, chroniąc komórki przed uszkodzeniami oksydacyjnymi i obniżając poziom złego cholesterolu.

2.2. Żółta i Pomarańczowa Papryka

Żółte i pomarańczowe papryki mają niższą zawartość witaminy C niż czerwona, ale nadal są jej dobrym źródłem. Zawierają karotenoidy, takie jak luteina i zeaksantyna, które wspierają zdrowie oczu. Są też bogate w błonnik i zawierają różne minerały, w tym potas.

Korzyści zdrowotne:

• Wsparcie dla wzroku - luteina i zeaksantyna są kluczowe dla zdrowia oczu, ponieważ pomagają chronić przed uszkodzeniami spowodowanymi światłem niebieskim i zmniejszają ryzyko zaćmy oraz zwyrodnienia plamki żółtej.
• Regulacja ciśnienia krwi - potas zawarty w żółtej i pomarańczowej papryce wspiera regulację ciśnienia krwi, co może być korzystne dla osób z nadciśnieniem.
• Ochrona przed stanami zapalnymi - karotenoidy działają przeciwzapalnie i mogą pomóc w zmniejszeniu ryzyka przewlekłych stanów zapalnych, które są powiązane z chorobami serca i innymi problemami zdrowotnymi.

2.3. Zielona Papryka

Zielona papryka zawiera mniej witaminy C i beta-karotenu niż jej dojrzalsze odpowiedniki, ale nadal dostarcza sporą ilość witaminy K, folianów oraz błonnika. Jest także jednym z mniej słodkich rodzajów papryki, co oznacza, że zawiera mniej cukrów.

Korzyści zdrowotne:

• Wsparcie zdrowia układu trawiennego - zielona papryka jest bogata w błonnik, co wspiera prawidłowe trawienie, pomaga zapobiegać zaparciom i wspomaga zdrowie jelit.
• Wsparcie układu krążenia - foliany zawarte w zielonej papryce mogą wspierać zdrowie serca, zwłaszcza u osób z podwyższonym ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych.
• Działanie przeciwutleniające - zielona papryka, mimo mniejszej zawartości przeciwutleniaczy niż czerwona, nadal zawiera witaminę C oraz flawonoidy, które pomagają chronić komórki przed uszkodzeniami.

3. Papryka w medycynie

Wyciąg z ostrych odmian papryki zawierającej kapsaicynę znajduje zastosowane w medycynie pod postacią maści, plastrów i mazideł, wykorzystywanych do leczenia nerwobólu.

Spożywanie surowej lub duszonej papryki wspomaga procesy trawienia, dlatego zalecane jest w atonii żołądka i jelit, niedostatecznym wydzielaniu soków trawiennych, wzdęciach i zaparciach.

Zawartość substancji fitoaktywnych w papryce substancje fitoaktywne wykazują działanie przeciwzapalne, przeciwbakteryjne oraz poprawiają działanie układu immunologicznego, dlatego jej spożywanie jest szczególnie zalecane w okresie jesienno-wiosennym.

4. Czy papryka pomaga w odchudzaniu? Niskokaloryczne wsparcie diety

Papryka to idealny składnik dla osób na diecie – jest niskokaloryczna i pełna błonnika, który pomaga w uczuciu sytości. Jedna średnia papryka to jedynie kilkadziesiąt kalorii, co czyni ją lekką przekąską, nawet w większych ilościach. Zawarte w papryce witaminy i minerały wspierają metabolizm, a jej naturalna słodycz może być zdrową alternatywą dla kalorycznych przekąsek.

Dodatkowo, kapsaicyna – obecna szczególnie w ostrzejszych odmianach papryki, takich jak chili – ma właściwości termogeniczne, co oznacza, że może pomóc w zwiększeniu spalania kalorii. Dzięki temu papryka może być cennym wsparciem w procesie redukcji masy ciała.

5. Papryka w kuchni

Papryka jest składnikiem diety hiszpańskiej, pozwala zachować kondycję i doskonałe samopoczucie, wzmacnia odporność, dlatego należy ją spożywać przez cały rok. Zielona papryka reguluje przemianę materii, dostarcza soli mineralnych, witamin i flawonoidów, które zwalczają wolne rodniki, a więc zapobiegają chorobom układu krążenia.

Dodatek czerwonej papryki chilli do potraw mięsnych nie tylko nada im pikantności, ale również zapopiega niestrawnościom, ponieważ wzmaga procesy trawienia. Potrawy zawarające dodatek papryki chilli wykazują działanie rozgrzewające, dlatego warto je spożywać w okresie zimowym. Papryka jest serwowana na surowo w sałatach, na ruszcie na grillu, jako dodatek do zup i sosów. W upalne dni, typowe dla klimatu śródziemnomorskiego, obiad kończy się porcją świeżych warzyw.

Za ojczyznę papryki uważa się Kolumbię, stamtąd uprawę rozszerzono na inne rejony świata. W Europie paprykę spopularyzowali Węgrzy. Okrągłe, podłużne, mięsiste, „przysadziste”, ostre w smaku, chilli, czuszki, fresno, tabasco, serrano – to bogata rodzina papryk, gwarantujących zdrowe żywienie.

5.1. Przepisy z papryką

Leczo z papryką i kiełbasą

• 2 papryki (czerwona i żółta), pokrojone w kostkę,
• 1 cebula, drobno posiekana,
• 2 ząbki czosnku, posiekane,
• 300 g kiełbasy (np. śląskiej lub chorizo), pokrojonej w plasterki,
• 2 pomidory, sparzone i obrane ze skórki, pokrojone w kostkę,
• 1 cukinia, pokrojona w plasterki,
• 2 łyżki oliwy z oliwek,
• 1 łyżeczka słodkiej papryki w proszku,
• sól i pieprz do smaku,
• świeże zioła (np. natka pietruszki) do dekoracji.

Na dużej patelni rozgrzej oliwę, dodaj cebulę i czosnek, smaż przez około 3 minuty do zeszklenia. Dodaj kiełbasę i smaż, aż się lekko zrumieni. Wrzuć paprykę i cukinię, a po chwili dodaj pomidory. Przypraw solą, pieprzem i słodką papryką w proszku. Duś całość na średnim ogniu przez około 15-20 minut, aż warzywa będą miękkie i wszystkie smaki się połączą.

Podawaj na gorąco, udekorowane świeżymi ziołami. Świetnie smakuje z pieczywem lub ryżem.

Faszerowana papryka z ryżem i warzywami

• 4 duże papryki (dowolnego koloru),
• 1 szklanka ugotowanego ryżu,
• 1 mała cebula, posiekana,
• 1 marchewka, starta na tarce,
• 1 mała cukinia, starta na tarce,
• 1 ząbek czosnku, posiekany,
• 1 puszka krojonych pomidorów,
• 2 łyżki oliwy z oliwek,
• sól, pieprz i oregano do smaku,
• opcjonalnie: ser feta lub mozzarella do posypania.

Rozgrzej piekarnik do 180°C. Odetnij wierzchy papryk, usuń gniazda nasienne i opłucz je. Odłóż wierzchy na bok.

Na patelni rozgrzej oliwę, podsmaż cebulę, czosnek, marchewkę i cukinię przez około 5 minut. Dodaj pomidory, ugotowany ryż i przyprawy. Gotuj przez kilka minut, aż składniki się połączą.

Napełnij papryki przygotowanym farszem i przykryj każdą paprykę wcześniej odciętym wierzchem. Ułóż papryki w naczyniu żaroodpornym, piecz przez około 30-40 minut. Pod koniec pieczenia można dodać trochę sera na wierzch, by się zapiekł.

Paprykowe gazpacho

• 2 czerwone papryki, pokrojone na kawałki,
• 1 duży pomidor, sparzony i obrany ze skórki,
• 1 ogórek, obrany i pokrojony,
• 1/4 cebuli, posiekana,
• 1 ząbek czosnku,
• 2 łyżki oliwy z oliwek,
• 1 łyżka octu jabłkowego lub winnego,
• sól i pieprz do smaku,
• świeże zioła, np. bazylia lub kolendra do dekoracji.

Wszystkie warzywa (papryki, pomidor, ogórek, cebulę i czosnek) umieść w blenderze i miksuj, aż masa będzie gładka. Dodaj oliwę, ocet, sól i pieprz, a następnie miksuj jeszcze przez chwilę, by składniki dobrze się połączyły.

Schłódź gazpacho w lodówce przez minimum godzinę przed podaniem. Podawaj w małych miseczkach lub szklankach, dekorując świeżymi ziołami. Gazpacho to idealne danie na ciepłe dni, świetnie orzeźwia i syci.

6. Jak najlepiej przechowywać paprykę, by zachowała świeżość?

Aby papryka zachowała swoją świeżość, warto przechowywać ją w lodówce, najlepiej w dolnej szufladzie na warzywa, gdzie panuje optymalna wilgotność. Świeża papryka, nieumyta i schowana w plastikowej torebce, powinna wytrzymać około tygodnia. Unikaj przechowywania jej w zamkniętym pojemniku, ponieważ brak cyrkulacji powietrza może przyspieszyć jej psucie.

Jeśli kupisz większą ilość, możesz zamrozić pokrojoną paprykę, by użyć jej później do gotowania. Przechowywana w ten sposób, papryka zachowuje większość swoich wartości odżywczych i będzie idealna do zup, sosów czy gulaszy.