Dieta po chorobie
Choroba to stan zaburzenia funkcji lub uszkodzenia struktury organizmu. Szczególnie niebezpieczne i obciążające są choroby przewlekłe, czyli takie, które trwają powyżej trzech miesięcy, wymagają specjalnego leczenia, niejednokrotnie hospitalizacji i często na długo pozostawiają po sobie ślady i wymagają rehabilitacji.
1. Co jeść w chorobie?
Na skuteczność leczenia i szybkość rekonwalescencji wpływ ma kilka czynników, takich jak właściwa dieta, możliwie duża aktywność fizyczna, odpoczynek. Szczególnie dużą wagę powinno się przywiązywać do właściwego sposobu odżywiania, gdyż w dużej mierze warunkuje to siły organizmu do walki z chorobą oraz szybkość odbudowywania zniszczonych tkanek. Dieta powinna sprzyjać wzmocnieniu układu immunologicznego, pozwalać na utrzymanie optymalnej masy ciała, a także zapobiegać lub korygować niedobory poszczególnych składników odżywczych oraz witamin i składników mineralnych. Dietoterapia ma również za zadanie zminimalizowanie efektów ubocznych choroby oraz leczenia.
Zalecenia dietetyczne zakładają zwiększoną podaż energii oraz pełnowartościowego białka. Białko jest budulcem do odnowienia zniszczonych tkanek, a także, jako źródło aminokwasów, stanowi niezbędny składnik hormonów i enzymów potrzebnych do walki z chorobą. Dobrym źródłem białka jest chude mięso, chudy nabiał, jajo kurze oraz warzywa strączkowe, jednak w zależności od stanu pacjenta pokarmy dostarczające tego składnika powinno się dobierać indywidualnie.
Głównym źródłem energii (około 60%) powinny być produkty pełnoziarniste, takie jak ciemnie pieczywo, kasze, ryż niełuskany (te produkty dostarczają także witamin z grupy B oraz błonnika pokarmowego). Odpowiednia ilość witamin w diecie jest bardzo ważna, szczególnie tych o działaniu antyoksydacyjnym, zwalczających wolne rodniki, które bezpowrotnie niszczą zdrowe komórki. Do tych witamin należą witamina A, E i C. Bardzo istotna jest także ilość płynów w diecie – chorzy często piją niewystarczającą ilość wody, co przy stanach gorączkowych, biegunkach lub wymiotach może skutkować odwodnieniem.
2. Jak wpłynąć na szybszą rekonwalescencję za pomocą diety?
Zapewnienie pokrycia zwiększonego zapotrzebowania na wszystkie niezbędne choremu składniki odżywcze bywa trudne. U osób przewlekle chorych często pojawiają się problemy ze strony układu pokarmowego, takie jak biegunki, wymioty, nudności – powodują mniejsze przyswajanie pokarmów. Dodatkowo, częstym zjawiskiem jest jadłowstręt, zanik apetytu związany zarówno z dolegliwościami fizycznymi, jak i psychicznymi wynikającymi z ciągłego stresu i bólu. Jeżeli nie możemy dostarczyć wraz z dietą wystarczających ilości składników odżywczych, należy rozważyć uzupełnienie jej gotowymi preparatami odżywczymi. Przed podjęciem takiej decyzji można skonsultować się z dietetykiem lub lekarzem, co pozwoli dobrać najlepszy preparat, najbardziej odpowiedni do indywidualnych potrzeb – należy pamiętać, że przy różnych chorobach zapotrzebowanie na poszczególne składniki może ulegać zmianom.
3. Dieta a postępy w rehabilitacji
Właściwa dieta jest także bardzo ważna podczas rehabilitacji. Pamiętać należy o tym, aby dostarczać pełnowartościowe białko, energię czerpać z węglowodanów złożonych, stosować tłuszcze nienasycone, czyli oleje roślinne i oliwę z oliwek. Unikać należy potraw smażonych, ponieważ obciążają układ pokarmowy. Ponadto podczas smażenia, w wyniku utleniania tłuszczu, powstają wolne rodniki, które niszczą zdrowe komórki, zaburzając tym samym proces odbudowywania tkanek. Unikać należy także alkoholu, który niszczy białka, a zatem powoduje spadek odporności.
Jeśli także podczas rehabilitacji obserwujemy zmniejszone łaknienie, warto rozważyć uzupełnienie diety gotowymi, skondensowanymi preparatami odżywczymi. Właściwa dieta może przyspieszyć procesy rehabilitacyjne i pomóc w szybszym powrocie do zdrowia.