Dieta antyhistaminowa – zasady, produkty zakazane i dozwolone

Dieta antyhistaminowa stosowana jest w przypadku nietolerancji histaminy. Jej istotą jest wykluczenie z jadłospisu produktów z wysoką zawartością histaminy oraz stymulujących jej wydzielanie. To jedyny sposób na wyeliminowanie dokuczliwych objawów, takich jak ból brzucha, migrena, niestrawność czy pokrzywka. Co warto wiedzieć?

1. Co to jest dieta antyhistaminowa?

Dieta antyhistaminowa to sposób żywienia zalecany osobom, które nie tolerują histaminy. Nie jest to dieta odchudzająca, a eliminacyjna i lecznicza. Jej zadaniem jest wykluczenie produktów z wysoką zawartością histaminy, jak i stymulujących jej wydzielanie w organizmie. Nadwrażliwość na histaminę ujawnia się zwykle w średnim wieku i częściej dotyczy kobiet.

Histamina to hormon tkankowy należący do grupy amin biogennych. Jest wytwarzana w organizmie człowieka z aminokwasu histydyny i magazynowana w komórkach tucznych w formie nieaktywnej. Można ją również znaleźć w niektórych produktach spożywczych.

Histamina jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Nie tylko uczestniczy w reakcjach odpornościowych, ale również pośredniczy w wielu procesach fizjologicznych.

Hormon ten odpowiada między innymi za:

• przekazywanie impulsów nerwowych,
• regulację rytmu snu i czuwania, proces krwiotwórczy,
• regulację pracy serca i ciśnienia tętniczego,
• wydzielanie gruczołowe.

Do podwyższenia poziomu histaminy dochodzi wskutek silnego stresu, chorób infekcyjnych, wysiłku fizycznego, przyjmowania antybiotyków czy przewlekłych stanów zapalnych jelit.

W takiej sytuacji histamina zostaje uwolniona do krwiobiegu. Po wypełnieniu swojej funkcji jest metabolizowana. Przechodzi w postać nieczynną.

2. Przyczyny i objawy nietolerancji histaminy

Nadwrażliwość na histaminę jest skutkiem niedoboru enzymu DAO (enzym diaminooksydaza) w jelitach, który sprawia, że hormon przechodzi w postać nieczynną, gdy nie jest już potrzebny. Przyczyny niedoboru DAO są związane z zaburzonym funkcjonowaniem jelit.

Kiedy organizm jest poddawany działaniu histaminy pomimo braku takiej konieczności, pojawiają się różne dolegliwości.

Typowe objawy nietolerancji histaminy to:

• ból głowy, katar, alergiczny nieżyt nosa, migrena,
• pokrzywka, swędzenie skóry i oczu,
• opuchlizna,
• nadciśnienie tętnicze, zaburzenia rytmu serca,
• astmatyczne zapalenie oskrzeli,
• biegunki, niestrawność, refluks,
• zapalenie błony śluzowej żołądka.

Rozpoznanie nietolerancji histaminy nie jest łatwe, ponieważ towarzyszą jej niespecyficzne objawy. Ponadto nietolerancja nie jest uczuleniem na histaminę, co oznacza, że w organizmie nie pojawiają się przeciwciała przeciwko histaminie (nietolerancję histaminy często nazywa się pseudoalergią).

W takiej sytuacji, w przypadku podejrzenia problemów z histaminą, warto wykonać badanie aktywności DAO.

3. Produkty zakazane i niezalecane w diecie antyhistaminowej

Histamina występuje powszechnie w żywności, a niektóre produkty spożywcze wzmagają jej wydzielanie lub blokują rozkład tego hormonu. Ich spożycie prowadzi do wyzwalania reakcji uczuleniowej. Oznacza to, że histamina może powodować pojawienie się objawów uczulenia, mimo że nie doszło do kontaktu z alergenem.

Przy nietolerancji histaminy nie zaleca się sięgania po:

• produkty z pszenicy i innych zbóż glutenowych,
• sery dojrzewające żółte i pleśniowe,
• mięso, takie jak wołowina, wieprzowina, wędliny,
• ryby, takie jak: tuńczyk, makrela, sardynka, ryby wędzone i konserwowe,
• rośliny strączkowe, soja i jej przetwory, pomidory, szpinak, bakłażan,
• kiszona kapusta i ogórki kiszone,
• truskawki, czerwone śliwki, ananasy, winogrona, banany, maliny, awokado, gruszki, owoce cytrusowe, kiwi,
• grzyby,
• ketchup, koncentrat pomidorowy, przecier pomidorowy,
• orzechy,
• kakao i czekolada,
• mocna herbata i kawa,
• alkohol,
• napoje gazowane,
• kostki rosołowe,
• ocet,
• cynamon, goździki, gałka muszkatołowa, anyż, curry, chili,
• żywność wysokoprzetworzona, dania gotowe.

4. Dieta antyhistaminowa - jadłospis

Co zatem jeść na diecie antyhistaminowej? Jadłospis powinien być skomponowany w oparciu o:

• ryż, kaszę jaglaną, kaszę gryczaną, komosę ryżową, amarantus,
• płatki owsiane, płatki jaglane, siemię lniane,
• chleb żytni na zakwasie, wszelkie zboża za wyjątkiem pszenicy,
• świeże jajka, mleko, śmietana, twaróg,
• ryby o jasnym mięsie,
• mięso: kurczak, indyk, kaczka, królik, dziczyzna,
• warzywa oprócz pomidorów, bakłażana i szpinaku,
• jabłka, czarne jagody, borówki, wiśnie, porzeczki, brzoskwinie.

Warto pamiętać, że zawartość histaminy jest najniższa w produktach świeżych. Osoby z nietolerancją histaminy nie powinny jeść posiłków długo przechowywanych i kilkakrotnie odgrzewanych.