Pestki dyni - właściwości i wpływ na zdrowie

Królowa jesieni – tak mówią o niej smakosze, rolnicy czy fani zdrowej żywności. Ogromna, podłużna, pomarańczowa bądź zielonkawa. Dynia pełna jest wartości odżywczych - nie tylko, jeśli chodzi o samo warzywo, ale także o jej pestki. Te małe, niepozorne ziarenka mają mnóstwo zalet i przynoszą wiele korzyści dla zdrowia.

1. Rodzaje dyni

Sezon na dynię trwa przez całą jesień. W sklepach roi się od jej odmian i gatunków. Najpopularniejszym z nich jest dynia zwyczajna, która rośnie w wielu domowych ogródkach. Jej słodkawy smak skusi nawet największego niejadka. Wielu rodziców decyduje się właśnie od niej rozpocząć rozszerzanie diety niemowlęcia. I nic dziwnego. Dynia zwyczajna to bogactwo witamin i minerałów, nie tylko dla dzieci.

Jej miąższ polecany jest w przypadku przewlekłych zaparć, jako środek regulujący pracę układu pokarmowego. To nie wszystko - D-chiro-inozytol, czyli składnik znajdujący się w miąższu dyni, może zastąpić insulinę. Wykazały tak badania przeprowadzone na East China Normal University w Szanghaju.

Eksperci wykazali też, że ekstrakt z dyni wykazuje właściwości ochronne u osób z grupy ryzyka zachorowania na cukrzycę typu 2.

Zobacz film: "Jak rozpoznać warzywa i owoce dobrej jakości?"

Kolejnym popularnym gatunkiem jest dynia Hokkaido. Już na pierwszy rzut oka różni się ona od innych - jest znacznie mniejsza i ma kształt łezki. Dynię Hokkaido, jaką jedną z niewielu, można jeść ze skórą, na surowo. Ma też nieco inne właściwości.

Miąższ Hokkaido ma kolor intensywnie pomarańczowy. Zawiera więcej beta-karotenu niż marchewka. Składnik ten pozytywnie wpływa na wzrok, hamuje proces starzenia się komórek, wpływa na kondycję włosów, skóry i paznokci.

Dynię Hokkaido powinny jeść osoby, które chcą uzupełnić niedobory lub wzbogacić swoją dietę w magnez, fosfor i potas. Gatunek ten zawiera spore ilości tych składników mineralnych.

Kolejny rodzaj, dynia piżmowa, w kuchni jest prawdziwym rarytasem. Wykorzystywana najczęściej do potraw azjatyckich, ma lekko słodki, orzechowy smak.

Dynia piżmowa wyróżnia się zawartością witaminy B6 oraz potasu. Pozytywnie wpływa na układ nerwowy, poprawia nastrój. Do swojej diety wprowadzić ją powinny osoby, które miewają częste skurcze mięśni, szybko się denerwują oraz cierpią na zaburzenia rytmu serca. Z kolei zawartość witaminy C wspomaga układ odpornościowy w walce z infekcjami. Warto też wiedzieć, że pestki z dyni piżmowej działają przeciwpasożytniczo.

Dynia makaronowa to kolejna ciekawa odmiana. Ma delikatny smak, a jej włókna z powodzeniem mogą zastąpić makaron. Właśnie dlatego ta dynia nazywana jest makaronową. Przede wszystkim jednak jest bogatym w błonnik materiałem na zupę i nie tylko. Dynia makaronowa to warzywo dla osób mających problemy z jelitami. Ma lekko przeczyszczające działanie, dzięki czemu skutecznie walczy z zaparciami. Zawiera też żelazo i wapń. Powinny jeść ją osoby z obniżoną odpornością, walczące z osteoporozą i anemią.

2. Czym są pestki dyni

Pestki dyni to składniki odżywcze zdrowej diety, ponieważ są bogate w wiele cennych witamin i kwasów tłuszczowych. Dodane do muesli, zupy, surówki i innych potraw będą stanowiły nie tylko doskonały walor smakowy, ale także wzbogacą posiłek o potrzebną dawkę mikroelementów. Dynia nie musi już być tylko wykorzystywana do robienia świecących lampionów na Halloween. Właściwości pestek dyni są nieocenione w leczeniu chorób układu krążenia oraz podwyższeniu odporności organizmu.

3. Kwasy tłuszczowe w pestkach dyni

Dynia to warzywo bogate w wiele cennych składników odżywczych, m.in. w kwasy tłuszczowe. Pestki dyni w dużej części zawierają zdrowe kwasy tłuszczowe, tzw. kwasy wielokrotnie nienasycone. Stanowią one niezbędne dla organizmu elementy, wykorzystywane do budowy witaminy D, hormonów, a także ścian komórkowych. Kwasy tłuszczowe spełniają również w organizmie funkcje transportowe – biorą udział w przenoszeniu enzymów w ludzkim ciele.

Kwas linolowy, zawarty w pestkach dyni, zaliczany jest do egzogennych kwasów tłuszczowych, tzn. nie jest syntetyzowany przez organizm i dlatego powinien stanowić składnik zdrowej diety. Występuje przede wszystkim w tłuszczach roślinnych. Kwas oleinowy jest jednonienasyconym kwasem tłuszczowym, który uczestniczy w wielu reakcjach enzymatycznych. W pestkach dyni występuje także kwas palmitynowy, który nie ulega rozpadowi na jony, lecz spala się, funkcjonując w organizmie jako źródło energii, potrzebnej do przebiegu reakcji biologiczno-chemicznych.

4. Witaminy w pestkach dyni

Pestki dyni, oprócz kwasów tłuszczowych, zawierają też mnóstwo witamin i minerałów. Są między innymi bogactwem witaminy E, witaminy B1, witaminy B2, witaminy B6, witaminy A, witaminy C oraz witaminy D. Te małe ziarenka, ze względu na tak duże bogactwo witamin, powinny jak najczęściej pojawiać się w jadłospisie jako urozmaicenie zdrowej diety.

Witamina E to w organizmie ważny przeciwutleniacz. Bierze udział w dostarczaniu składników odżywczych do komórek. Poza tym wzmacnia ściany naczyń krwionośnych oraz chroni czerwone krwinki przed przedwczesnym rozpadem. Witamina B1 odgrywa zasadniczą rolę w procesach oddychania tkankowego, głównie w przemianie węglowodanów. Niedobór może powodować zaburzenia układu nerwowego, krążeniowego oraz pokarmowego.

Witamina B2 uczestniczy w procesach utleniania w organizmie, współdziała w prawidłowym funkcjonowaniu układu nerwowego, a wraz z witaminą A bierze udział w prawidłowym funkcjonowaniu błon śluzowych, dróg oddechowych, nabłonka naczyń krwionośnych i skóry. Witamina B6 natomiast ułatwia rozkład aminokwasów, uczestniczy w przemianie tłuszczów i cukrów, tworzeniu enzymów, hormonów, hemoglobiny i prostaglandyn – hormonów, które regulują procesy fizjologiczne organizmu.

Poza tym zawarta w pestkach dyni witamina B6 umożliwia magazynowanie energii i usprawnia funkcjonowanie układu nerwowego. Jeśli pragniesz ustabilizować ciśnienie krwi, wspomóc pracę serca i zwiększyć odporność organizmu, koniecznie sięgnij po pestki dyni.

5. Pestki dyni a zdrowie

Pestki dyni jako składnik zdrowej diety mogą być skutecznym wspomagaczem leczenia nerek, ponieważ zawarte w nich witaminy zmniejszają ilość wydalanego z moczem kwasu szczawiowego. Poza tym pestki dyni zapobiegają tworzeniu się kamieni nerkowych. Oprócz tego ich spożywanie pomaga zwalczać skurcze mięśniowe, bóle dłoni i nadgarstków oraz łagodzi objawy tzw. napięcia przedmiesiączkowego, a więc drażliwość, depresję, bolesność piersi i bóle głowy.

Występujące w pestkach dyni witaminy i mikroelementy, m.in. beta-karoten, potas, cynk i selen, pomagają utrzymać gospodarkę mineralną organizmu w stanie homeostazy. Zawarta w pestkach dyni witamina A ma pozytywny wpływ na wzrost kości i zębów. Ponadto utrzymuje dobry stan skóry, włosów i paznokci oraz bierze udział w procesie widzenia i rozróżniania barw.

Nie tylko pestki dyni, ale w ogóle cała dynia stanowi cenne źródło witaminy C, która podnosi odporność organizmu na infekcje. Ponadto witamina C wpływa na wytwarzanie i zachowywanie kolagenu w komórkach, ułatwia gojenie się ran i złamań oraz hamuje tworzenie się sińców i krwawienie dziąseł.

Warto dodawać pestki dyni do codziennych posiłków także ze względu na obecną w nich witaminę D. Bierze ona udział w metabolizmie kości, a poza tym ma korzystny wpływ na system nerwowy i mięśniowy. Pośrednio działa przeciwbakteryjnie, zapobiega powstawaniu komórek nowotworowych i wspomaga komórki szpiku kostnego w spełnianiu funkcji obronnych organizmu.

To tylko niektóre pozytywy, płynące ze spożywania pestek dyni. By zachować zdrowie i dobrą kondycję organizmu, warto dodawać je do ulubionych potraw. Nie tylko urozmaicą one smak posiłków, ale też poprawią twoje samopoczucie i dostarczą cennej porcji witamin.

6. Kalorie i wartości odżywcze pestek dyni