Dieta specyficznych węglowodanów - charakterystyka, produkty zakazane, produkty dozwolone, dla kogo dieta SCD
Dieta specyficznych węglowodanów, określana również mianem diety SCD (Specific carbohydrates diet) jest dietą eliminacyjną. Osoba będąca na diecie SCD powinna zrezygnować z niektórych produktów żywnościowych, np. warzyw skrobiowych i strączkowych, pszenicy, ryży, kukurydzy a także cukru białego, brązowego czy palmowego. Dieta specyficznych węglowodanów skierowana jest przede wszystkim do osób nietolerujących glutenu a także chorujących na wrzodziejące zapalenie jelita grubego, chorobę Leśniowskiego-Crohna. Co jeszcze warto wiedzieć na temat tej diety?
1. Czym jest dieta specyficznych węglowodanów?
Dieta specyficznych węglowodanów, czyli dieta SCD (Specific carbohydrates diet) powstała w latach dwudziestych XX wieku z inicjatywy amerykańskiego pediatry, Sidneya Valentine’a Haasa. Pierwszą osobą, u której zastosowano dietę specyficznych węglowodanów była córka znajomych Haasa. Dziewczynka borykała się z zapaleniem jelita grubego, a także atakami padaczki. Przestrzeganie zaleceń opracowanych przez amerykańskiego lekarza przyniosło spektakularne efekty. Po siedmiu dniach ustąpiły ataki padaczki, z kolei po dwudziestu czterech miesiącach ustały również objawy zapalenia jelita grubego. W międzyczasie Sidney Valentine Haas współpracował z pacjentami chorującymi na celiakię. Dzięki diecie specyficznych węglowodanów amerykańskiemu pediatrze udało się wyleczyć kilkuset pacjentów.
Do spopularyzowania diety specyficznych węglowodanów przyczyniła się biochemiczka Elaine Gottschall. Kobieta opisała wszelkie założenia diety SCD (Specific carbohydrates diet) w książce pt. „Breaking the Vicious Cycle”.
Dieta specyficznych węglowodanów jest dietą eliminacyjną. Oznacza to, że osoba będąca na diecie SCD nie może spożywać węglowodanów złożonych, takich jak skrobia, laktoza czy sacharoza.
2. Produkty zakazane w diecie SCD
Produktami zakazanymi w diecie SCD są między innymi warzywa skrobiowe takie jak ziemniaki, bataty, maniok, pasternak, maca, topinambur. Osoby korzystające z diety specyficznych węglowodanów nie powinny spożywać także:
- wędlin i przetworzonego mięsa,
- cukru białego, brązowego, palmowego, kokosowego, trzcinowego, melasy, syropu klonowego,
- pszenicy, ryżu, kukurydzy, jęczmienia, owsa, kiełków pszenicy, komosy ryżowej, prosa, gryki, miłki abisyńskiej, quinoa, chia,
- warzyw strączkowych: soi, ciecierzycy, soczewicy,
- warzyw konserwowych,
- puszkowanych owoców i warzyw (np. owoców w syropie, soków owocowych z koncentratu),
- słodyczy i wyrobów cukierniczych,
- produktów zawierających laktozę (np. mleka, śmietany, śmietanki, serków i jogurtów z dodatkami słodzonymi)
- kawy rozpuszczalnej,
- produktów sojowych,
- słodzonych alkoholi.
3. Produkty dozwolone na diecie specyficznych węglowodanów
Produkty dozwolone na diecie specyficznych węglowodanów to między innymi:
- miód,
- nieprzetworzone owoce np. dojrzałe banany,
- warzywa niezawierające skrobi,
- rośliny strączkowe takie jak groszek zielony, fasola limeńska, fasola biała, fasola czerwona, groch łuskany,
- mięso i ryby (świeże lub mrożone),
- ogórki kiszone,
- kapusta kiszona,
- jaja (jeśli pacjent nie jest na nie uczulony),
- domowe jogurty i kefiry (fermentowane minimum 24 godziny, niezawierające żadnych cukrów),
- nabiał niezawierający laktozy,
- niektóre rodzaje serów,
- orzechy (wyjątek stanowią migdały ziemne).
4. Do kogo skierowana jest dieta specyficznych węglowodanów?
Dieta SCD, czyli dieta specyficznych węglowodanów skierowana jest przede wszystkim do pacjentów z przewlekłymi chorobami układu pokarmowego np. celiakią, zapaleniem jelit, wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego, chorobą Leśniowskiego-Crohna, chorobą wrzodową żołądka i dwunastnicy, chorobą uchyłkową jelit. W wielu przypadkach z diety specyficznych węglowodanów korzystają również pacjenci chorujący na:
- alergię,
- mukowiscydozę,
- autyzm,
- astmę,
- stwardnienie rozsiane.
