Banany - właściwości lecznicze, 13 sprawdzonych przepisów

Banany to jadalne owoce tropikalne, ich nazwa pochodzi od arabskiego słowa oznaczającego palec lub z afrykańskiego języka wolof, a konkretniej od określenia "banaana".

Zazwyczaj banany osiągają od 10 do 15 centymetrów, rozwijają się w groniastych owocostanach. Ich czarne końcówki można jeść, nie znajdują się w nich lamblie, jak sugeruje mit.

Banany uprawiono ponad 7000 lat temu w Malezji, stamtąd dotarły do Indii, a później do Afryki, gdzie rosną do dzisiaj. Plantacje znajdują się też w Azji i Australii.

W 2014 roku uprawa tych owoców zajęła 5 393 811 ha, a głównymi eksporterami były Ekwador (26%), Filipiny (15%), Kostaryka (12%) i Kolumbia (7,8%).

Przez lata największym producentem bananów była korporacja United Fruit Company z 1899 roku. Obecnie jej miejsce zajmuje amerykański dystrybutor Chiquita Brands International.

Owoce muszę być ostrożnie traktowane, schładzane i transportowane w jak najszybszym czasie. Wszystko po to, by powstrzymać je przed wydzielaniem etylenu, który jest odpowiedzialny za dojrzewanie.

Dzięki niskiej temperaturze banany mogą być przechowywane przez 3-4 tygodnie, dopiero w docelowym miejscu trafiają do dojrzewalni o niskim stężeniu etylenu.

Niedojrzałe owoce należy trzymać w temperaturze pokojowej, natomiast żółte z ciemnymi plamkami w lodówce. Banany są pokarmem wysokokalorycznym i mają wysoki indeks glikemiczny, dlatego powinny unikać ich osoby chore na cukrzycę. W 100 gramach owocu znajuje się 89 kalorii.

Jeśli cierpimy w wyniku wyjątkowo mocnego kaca, dzięki swoim właściwościom banan może szybko poprawić nasz stan. Przygotowanie szybkiego koktajlu z bananów z jogurtem naturalnym i miodem nie zajmuje dużo czasu, a pomoże naszemu żołądkowi wrócić do normalnego trybu pracy.

Ponadto zawarte w bananach właściwości pomagają kobietom w zwalczaniu bólu menstruacyjnego. Owoce zawierają też witaminę B6, która poprawi nastrój i łagodzi głód nikotynowy.

Spożywanie bananów jest także korzystne dla naszego układu trawiennego, ponieważ zapobiega zgadze i wrzodom żołądka, łagodzi nudności i wymioty.

Z badań na zwierzętach wynika, że te owoce wpływają na rozrost błony śluzowej żołądka i wydzielanie śluzu, który niweluje działanie soków żołądkowych.

W składzie bananów są obecne również inhibitory proteazy, które prowadzają do niszczenia chorobotwórczych bakterii. Ponadto, w indyjskim zbiorze wiedzy u surowcach naturalnych Materia Medica można znaleźć informacje, że mączka z zielonych bananów pomaga w przypadku niestrawności i wzdęć.

Co więcej, kaszka z mąki bananowej na mleku może być spożywana przez osoby z zapaleniem błony śluzowej żołądka. Okazuje się także, że te owoce są skuteczne w przypadku biegunki. Wykazały to badania, w których wzięły udział trzy grupy dzieci.

Pierwsza nich stosowała dietę z uwzględnieniem bananów, druga jadła pektyny, a trzecia ryż bez dodatków. 82 procent osób, które spożywały owoce wróciło do zdrowia w ciągu czterech dni. Pozostałym dzieciom walka z biegunką zajęła więcej czasu.

Indyjscy naukowcy odkryli, że włókna z bananów w połączeniu z niezdrową żywnością redukują wzrost cholesterolu we krwi. Szczury, które nie spożywały owoców miały o 1/3 wyższy cholesterol LDL. Banany podnoszą również stężenie korzystnego dla zdrowia cholesterolu HDL.

W stu gramach banana znajduje się aż 358 mg potasu, czyli pierwiastka obniżającego ciśnienie tętnicze krwi. Amerykańska Agencja ds. Żywności i Leków (FDA) zaleca włączenie tych owoców do diety, ponieważ zmniejszają ryzyko wystąpienia nadciśnienia.

Naukowcy z University of Michigan Medical School uważają, że banany mogą chronić przed zakażeniem wirusem HIV. Ma to związek z zawartością BanLec, czyli rodzaju lektyny (białka roślinnego), które blokuje działanie białka wirusa gp120.

Dzięki proces zakażenia wirusem HIV jest powstrzymywany. Naukowcy utrzymują, że banany są tak samo skuteczne jak leki T-20 i maraviroc.

Banany mogą zmniejszyć ryzyko rozwoju nowotworu nerki o połowę. Efekt wystąpił u kobiet, które jadły banany 4-6 razy w tygodniu. Ponadto, zielone banany zmniejszają ryzyko różnych chorób nowotworowych, a przede wszystkim raka okrężnicy.

• Skórka od banana nowym superfood
• Banan - kalorie, wartość odżywcza
• Najzdrowsze owoce

Skórka banana często ląduje w koszu na śmieci i niewiele osób zastanawia się jak ją wykorzystać. Okazuje się, że można ją stosować do leczenia kurzajek i łagodzenia ukąszeń komarów.

Miejsce po ugryzieniu wystarczy pocierać umytą skórką od banana, by zniwelować opuchliznę, swędzenie i zaczerwienienie skóry. Skórka od banana to także skuteczny sposób na wybielanie zębów.

Jej wewnętrzną stroną należy pocierać zęby kilka razy w tygodniu. Jest to bezpieczna metoda, ponieważ nie zawiera substancji, które mogłyby uszkodzić lub osłabić szkliwo. Nie wymaga także mocnego szorowania ani trzymania na zębach przez kilka godzin.

Wiele osób myśli, że jednolite żółte banany są najlepsze, ale okazuje się że te z brązowymi plamkami są zdecydowanie zdrowsze. Badania wykonane na Politechnice Gdańskiej wykazały, że jedynie 9% osób regularnie kupujących banany sięgnie po te pokryte kropkami.

Okazuje się, że plamy są naturalne i powstają podczas procesy dojrzewania. Zielone owoce mają w skórce chlorofil, który wraz z upływem czasu zmienia się w karoten.

Banany z brązowymi plamkami mają inne właściwości od tych mniej dojrzałych, ponieważ zawierają Tumor Necrosis Factor, czyli czynnik martwicy nowotworów.

Większa ilość przebarwień na skórce informuje o wysokim stężeniu TNF, który ma pozytywny wpływ na stan zdrowia. Substancja walczy z komórkami nowotworowymi i można ją traktować jako profilaktykę raka.

Banany z plamkami powinny spożywać również osoby aktywne fizycznie, ponieważ szybciej niweluję głód i zmniejszają występowanie skurczów mięśni.

Należy jednak pamiętać, że dojrzałe banany mają wyższy indeks glikemiczny i wówczas nie powinny po nie sięgać osoby chore na cukrzycę.

Banany do spożycia na surowo mogą mieć barwę od jasnożółtej do ciemniejszej z widocznymi plamkami, wszystko zależy od tego jak słodkie wolisz owoce. Do pieczenia i innych potraw najlepsze będą banany z ciemniejszymi kropkami na skórce.

Z kolei banany do gotowania powinny być lekko niedojrzałe, aby nie rozpadły się podczas obróbki termicznej. Dojrzewanie owoców można przyspieszyć umieszczając je na słońcu lub wkładając do papierowej torebki z kawałkiem jabłka lub pomidora. Na banana można też założyć prezerwatywę, dzięki temu dojrzeje w ciągu kilku godzin.

Banany są słodkimi owocami, które warto wykorzystywać w kuchni. Nie są bardzo soczyste, więc przygotowanie dań z ich udziałem nie wymaga specjalnych umiejętności. To także dobry sposób na wykorzystanie dojrzałych bananów, których nie chcemy jeść na surowo. Warto poznać proste przepisy z udziałem tych owoców i wypróbować przynajmniej kilka z nich.

Tort bananami, czarną porzeczką i kajmakiem - przepis

Składniki na biszkopt:

• 7 jajek,
• 1 szklanka cukru,
• 1 i 1/4 szklanki mąki pszennej tortowej,
• 1/3 szklanki kakao,
• 1/2 łyżeczki proszku do pieczenia,
• ok. 18 łyżek czarnej herbaty z cytryną do nasączenia.

Składniki na krem:

• 500 g schłodzonego serka mascarpone,
• 400 g masy krówkowej,
• 3 banany,
• sok z połowy cytryny,
• 200 g czarnej porzeczki (mrożonej lub świeżej).

Składniki na dekorację tortu:

• 500 ml śmietanki 30% (bardzo zimnej),
• 2 łyżki cukru wanilinowego,
• 50 g ciemnej czekolady.

Przygotowanie:

Oddzielamy żółtka od białek i ocieplamy je w temperaturze pokojowe lub kąpieli wodnej. Tortownicę o średnicy 26 centymetrów wykładamy papierem do pieczenia.

Do miski przesiewamy mąkę, kakao i proszek do pieczenia. W osobnym naczyniu ubijamy białka przez około dwie minuty, później stopniowo dodajemy do łyżce cukru i miksujemy do uzyskania sztywnej piany.

Nie przestajemy ubijać i dodajemy do masy po jednym żółtku. Następnie wsypujemy mieszankę z mąką, najlepiej zrobić to na 3-4 razy. Mikser powinien pracować na najmniejszych obrotach, tak by nie zniszczyć piany.

Ciasto wykładamy do formy i pieczemy przez około 35 minut w 170 stopniach. Następnie wyjmujemy naczynie z piekarnika i energicznie odstawiamy na blat, odwracamy do góry dnem i studzimy.

Tort dzielimy na 3 poziome części. Dolny układamy na paterze lub tacy i kropimy 6 łyżkami herbaty z cytryną. Mascarpone wkładamy do miksera, dodajemy masę krówkową i ubijamy przez kilka minut. Krem dzieliśmy na dwie porcje.

Dolną warstwę tortu smarujemy cienko kremem i obkładamy plasterkami bananów, skropionymi sokiem z cytryny. Na wierzch wykładamy resztę masy z pierwszej porcji. Układamy drugi blat ciasto, nasączamy go i układamy ciasto zamrożone porzeczki.

Owoce przykrywamy kremem, następnie układamy ciasto i je kropimy. W misce ubijamy śmietankę z dodatkiem cukru wanilinowego, obkładamy nim tort i posypujemy startą czekoladą.

Przepis na chlebek bananowy

Składniki:

• 4 jajka,
• 1 szklanka cukru,
• 200 g masła,
• 4 banany,
• 2,5 szklanki mąki pszennej,
• 2,5 łyżeczki proszku do pieczenia,
• 1 łyżeczka sody oczyszczonej,
• szczypta soli,
• 1 szklanka wiórków kokosowych,
• 1 szklanka posiekanych orzechów.

Przygotowanie:

Jajka wbijamy do miski i miksujemy, następnie dodajemy cukier, po chwili roztopione masło, a na końcu rozgniecione banany. W osobnym naczyniu łączymy mąkę z proszkiem do pieczenia, sodą i solą.

Dodajemy masę bananową, wiórki kokosowe, drobno posiekane orzechy i dokładnie mieszamy. Ciasto wykładamy do formy keksowej, zabezpieczonej papierem do pieczenia i pieczemy około godzinę w 180 stopniach.

Przepis na ciasto krówkę z bananami

Składniki:

• 1 litr mleka,
• 2 żółtka,
• 3 łyżki mąki pszennej,
• 3 łyżki mąki ziemniaczanej,
• 1/2 szklanki cukru,
• 200 g masła,
• 400 g herbatników,
• 500 g masy krówkowej,
• 3-4 banany,
• 1/4 cytryny,
• 500 ml śmietanki kremówki 36% (zimnej),
• 4 łyżki cukru pudru.

Przygotowanie:

Szklankę mleka łączymy z żółtkami, mąką pszenną, ziemniaczaną i cukrem. Resztę mleka doprowadzamy do wrzenia i wlewamy do niego wcześniej przygotowaną mieszankę. Energicznie mieszamy do czasu zagotowania masy.

Budyń zdejmujemy z ognia i przelewamy do czystej miski. Miękkie masło ubijamy mikserem przez kilka minut, a następnie stopniowo dodajemy do niego budyń.

Formę 21 x 32 centymetrów wykładamy papierem do pieczenia. Na dnia układamy herbatniki, smarujemy 1/4 ilości kremu, a na wierzchu układamy plasterki bananów skropione sokiem z cytryny.

Owoce przykrywamy kolejną warstwą kremu, herbatnikami i masą kajmakową (bez dwóch łyżek). Znowu układamy herbatniki, smarujemy je resztą masy budyniowej, przykrywamy herbatnikami i wstawiamy do lodówki.

Śmietankę ubijamy z cukrem pudrem na sztywno, wykładamy na cieście i polewamy roztopioną masą kajmakową. Ciasto trzymamy w lodówce, jest gotowe do spożycia po kilku godzinach.

Przepis na bananowiec

Składniki na spód ciasta:

• 50 g masła,
• 3 łyżki kakao,
• 1 łyżka miodu,
• 125 ml mleka,
• 2 jajka,
• 100 g mąki,
• 100 g cukru,
• 1 łyżeczka sody oczyszczonej,
• pół łyżeczki proszku do pieczenia,
• pół szklanki kawy do nasączenia.

Składniki na krem:

• 700 ml mleka,
• 3 łyżki kawy rozpuszczalnej,
• 3 żółtka,
• 1 budyń śmietankowy,
• 1 łyżka mąki pszennej,
• 1 łyżka mąki ziemniaczanej,
• 1 opakowanie cukru wanilinowego,
• 250 g masła (miękkiego),
• 2/3 szklanki cukru pudru.

Pozostałe składniki:

• 100 g powideł śliwkowych,
• 1 kg bananów,
• sok z połowy cytryny,
• 3 łyżki gorzkiego kakao,
• 350 ml śmietanki kremówki 36% (zimnej),
• 1/3 szklanki cukru pudru,
• 2 opakowania śmietanki fix,
• 40 g czekolady gorzkiej,
• 20 g czekolady białej.

Przygotowanie:

Formę 23 x 35 centymetrów smarujemy masłem i wykładamy papierem do pieczenia. Pokrojone masło przekładamy do rondelka, dodajemy kakao i miód. Mieszamy do rozpuszczenia składników.

Zdejmujemy naczynie z ognia, wlewamy mleko, mieszamy, dodajemy jajka i ponownie mieszamy. W osobnej misce łączymy mąkę, cukier, sodę i proszek do pieczenia.

Wlewamy masę z rondla i miksujemy powoli mikserem, ale tylko do połączenia składników. Ciasto przelewamy do formy i pieczemy 15 minut w 180 stopniach. Wyjmujemy, studzimy, nasączamy kawą i smarujemy powidłami.

Pół szklanki mleka mieszamy z żółtkami, budyniem, mąką ziemniaczaną i pszenną. Resztę mleka doprowadzamy do wrzenia z dodatkiem kawy i cukrem waniliowym.

Następnie energicznie mieszając wlewamy mieszankę mleka, żółtek i mąki. Zagotowujemy, zdejmujemy z kuchenki i studzimy. Miękkie masło ubijamy z cukrem pudrem na puszystą masę. Następnie stopniowo dodajemy po łyżce zimnego budyniu.

Obieramy banany, kroimy je na połówki, polewamy sokiem z cytryny i układamy na cieście. Owoce przykrywamy kremem i posypujemy kakao.

Śmietankę ubijamy z cukrem pudrem, a na koniec dodajemy śmietankę fix. Masę wykładamy na ciasto i posypujemy startą czekoladą. Wstawiamy do lodówki na kilka godzin, przed podaniem czekamy aż ciasto się ociepli.

Przepis na lody bananowe

Składniki:

• 3 banany,
• 50 ml zimnej kawy lub mleka,
• granola do posypania.

Przygotowanie:

Banany obieramy, kroimy na plasterki, układamy na papierze do pieczenia i mrozimy minimum 3 godziny. Zamrożone owoce wkładamy do blendera, wlewamy zimną kawę lub mleko i miksujemy do uzyskania gładkiej masy. Wykładamy ją do miseczek i posypujemy granolą.

Przepis na budyń jaglany z bananem

Składniki na 2 porcje:

• 1/3 szklanki surowej kaszy jaglanej,
• 1 szklanka mleka kokosowego,
• 1 łyżka miodu lub 2 łyżki syropu klonowego,
• 1 banan,
• 1 łyżka soku z cytryny,
• owoce do dekoracji.

Przygotowanie:

Kaszę płuczemy kilkukrotnie w ciepłej wodzie i przekładamy ją do garnka. Wlewamy pół szklanki mleka kokosowego, 1/4 szklanki wody i gotujemy pod przykryciem przez około 15 minut.

Po tym czasie kasza powinna chłonąć cały płyn. Przesypujemy ją do blendera, dolewamy pozostałą część mleka kokosowego, miód, obranego banana i sok z cytryny. Miksujemy na gładki mus i podajemy z dowolnymi owocami.

Przepis na bananowe daiquiri

Składniki na 6 porcji:

• 2 banany,
• pół szklanki soku z limonki,
• 1/4 szklanki syropu cukrowego,
• 1 i 1/4 szklanki białego rumu,
• 2 szklanki kostek lodu.

Przygotowanie:

Do blendera wkładamy obrane i pokrojone banany. Dolewamy sok z limonki, syrop cukrowy, rum i dokładnie miksujemy. Dodajemy lód i miksujemy ponownie. Płyn przelewamy do kieliszków do margarity, brzeg można zwilżyć sokiem z limonki i posypać cukrem.

Jak zrobić smoothie bananowe

Składniki na 2 porcje:

• 1 mango,
• 1 mały banan,
• sok z 1 pomarańczy,
• 3 łyżki jogurtu greckiego,
• 1/3 szklanki mleka,
• 1 łyżka syropu klonowego (lub łyżka brązowego cukru),
• 3-4 kostki lodu.

Przygotowanie:

Mango myjemy, obieramy i oddzielamy miąższ od pestki. Wkładamy do blendera, dodajemy obranego banana, sok z pomarańczy, jogurt, mleko i syrop klonowy. Dodajemy lód i dokładnie miksujemy.

Przepis na tartaę z bananami i oreo

Składniki:

• 350 g ciastek typu Oreo,
• 75 g masła,
• 60 g mąki ziemniaczanej,
• 60 g cukru,
• 5 żółtek,
• 500 ml mleka,
• 3-4 banany,
• sok z 1-2 cytryn,
• 400 g śmietany 36% (zimnej)
• 1 łyżka cukru,
• 1 i 1/2 łyżeczki żelatyny (do bitej śmietany),
• 25 g gorzkiej czekolady.

Przygotowanie:

Do rondelka wsypujemy mąką ziemniaczaną, cukier, dodajemy żółtka i mieszamy. Stopniowo wlewamy mleko, ciągłe mieszając. Podgrzewamy garnek aż składniki się rozpuszczą i powstanie z nich gęsty budyń.

Podczas podgrzewania należy mieszać budyń łyżką, a pod koniec miksować, żeby nie zrobiły się grudki. Następnie zdejmujemy rondelek z ognia, przekładamy do miski i studzimy.

Ciasteczka kruszymy na proszek i łączymy z roztopionym masłem. Wykładamy nimi spód tortownicy oraz 2-3 cm boków, wstawiamy do lodówki.

Banany kroimy na plasterki i polewamy sokiem z cytryny. Na ciasto wykładamy masę budyniową i układamy banany, wciskając je w krem.

Żelatynę wsypujemy do garnka, zalewamy 1/4 szklanki wody i mieszamy. Podgrzewamy, nie przerywając mieszania, a po rozpuszczenia żelatyny przelewamy płyn do miseczki i studzimy.

Zimną śmietanę ubijamy z łyżką cukru, na końcu dodajemy zimną żelatynę i przez chwilę ubijamy. Masę wykładamy na ciasto i dekorujemy roztopioną czekoladą.

Przepis na ciasto bananowe

Składniki:

• 2 jajka,
• 200 g cukru,
• 300 g bananów,
• 2 łyżeczki sody oczyszczonej,
• 1/4 łyżeczki soli,
• 130 ml oleju roślinnego,
• 240 g mąki,
• 50 g banana pokrojonego w kostkę,
• 30 g miękkiego masła,
• 200 g cukru pudru,
• 100 g solonego serka kremowego,
• sok z połowy cytryny.

Przygotowanie:

Formę o średnicy 20 centymetrów smarujemy masłem. Jajka ubijemy z cukrem na puszystą masą, dodajemy rozgniecionego banana, sodę, sól, olej i miksujemy ponownie.

Do masy wsypujemy przesianą mąkę, dodajemy posiekanego banana i mieszamy. Masę przekładamy do formy i pieczemy przez półtorej godziny w 130 stopniach Celsjusza.

W tym czasie ucieramy masło z cukrem na puszysty krem, dodajemy sok z cytryny i kremowy serek. Masą smarujemy ostudzone ciasto i dekorujemy według uznania.

Przepis na tartę z bananami, kajmakiem i bitą śmietaną

Składniki na ciasto:

• 125 g mąki pszennej razowej,
• 80 g masła schłodzonego,
• szczypta soli,
• 3 łyżki brązowego cukru,
• 1 małe jajko.

Składniki na krem:

• 1,5 szklanki śmietanki kremowej 36%,
• 3/4 szklanki brązowego cukru,
• 100 g ciemnej czekolady.

Pozostałe składniki:

• 500 ml śmietanki kremówki 36% (schłodzonej),
• 4-5 łyżek cukru pudru,
• 4-5 bananów,
• sok z cytryny,
• 50 g ciemnej czekolady.

Przygotowanie:

Formę na tartę o średnicy 24 centymetrów smarujemy masłem. Do miski przekładamy mąkę, pokrojone masło, sól i cukier. Ręką łączymy składniki, po chwili dodajemy jajko i ugniatamy ciasto w jedną kulkę.

W razie potrzeby dodajemy 2 łyżki wody, by wyrobienie masy było łatwiejsze. Ciasto rozpłaszczamy, owijamy folią i wkładamy do lodówki na godzinę.

Następnie masę rozwałkowujemy na stolnicy aż do uzyskania średnicy większej niż forma. Zawijamy ją na wałek i przenosimy do naczynia. Ciastem wylepiamy dno i boki formy. Spód przekłuwamy widelcem w kilku miejscach, wstawiamy do lodówki i czekamy aż piekarnik nagrzeje się do 190 stopni.

Formę na tartę okrywamy folią aluminiową, a na wierzch wysypujemy suchą fasolę lub ryż. Tak przygotowane naczynie wstawiamy do nagrzanego piekarnika na 15 minut, następnie zdejmujemy obciążenie i pieczemy przez kolejny kwadrans do uzyskania złotego koloru.

Wyjmujemy z piekarnika i studzimy. Do rondelka wylewamy śmietankę i wsypujemy cukier, mieszamy i doprowadzamy do wrzenia. Trzymamy na średnim ogniu przez około 40 minut, od czasu do czasu mieszając.

Masa powinna być bardziej gęsta jasnobrązowa. Garnek zdejmujemy z ognia, dodajemy czekoladę i mieszamy do całkowitego rozpuszczenia. Śmietankę kremówkę ubijamy na sztywną pianę, na końcu dodajemy po łyżce cukru pudru i miksujemy przez 2-3 minuty.

Banany obieramy, kroimy na plasterki i polewamy sokiem z cytryny. Na ciasto wykładamy masę kajmakową, banany i bitą śmietanę. Wierzch można udekorować czekoladowymi wiórkami.

Przepis na twarożek z bananem

Składniki:

• 200 g twarogu,
• 1 banan,
• pół łyżeczki cynamonu,
• 1 łyżka miodu.

Przygotowanie:

Wszystkie składniki łączymy ze sobą, używając blendera lub widelca. Wykładamy do miseczki i posypujemy po wierzchu szczyptą cynamonu.

Przepis na banany w czekoladzie

Składniki:

• 2 banany,
• tabliczka mlecznej lub gorzkiej czekolady,
• dowolne posypki.

Przygotowanie:

Banany obieramy, kroimy na pół, a w każdą część wbijamy patyczek. Czekoladę roztapiamy w kąpieli wodnej i zanurzamy w nim banana, posypujemy posypką i odkładamy na papier do pieczenia. Następnie banany wstawiamy do zamrażarki na kilkanaście minut.

Czerwone banany to odmiana tych zwyczajnych. Charakteryzuje je jasnożółty środek i słodszy, delikatniejszy smak. Konsystencją przypominają mus, zawierają więcej witaminy C i alfa-karotenów.

Rosną przede wszystkim w tropikalnych rejonach Azji, Afryki i Ameryki Południowej. W Polsce kosztują około 20 złotych za kilogram i są dostępne w dużych sklepach z owocami.