Longan – właściwości odżywcze i walory zdrowotne
Longan, nazywany smoczym okiem, to jadalny, słodki i aromatyczny owoc pochodzący z południowo-wschodniej Azji. Nie tylko oryginalnie wygląda i doskonale smakuje, ale i dostarcza wielu witamin i minerałów, w tym witaminy C i antyoksydantów. To dlatego jest wykorzystywany zarówno w kuchni, jak i w medycynie naturalnej. Jakie ma właściwości i walory prozdrowotne?
1. Co to jest longan?
Longan to owoc jadalny uprawiany w Azji Południowo-Wschodniej. Pochodzi z Chin. Pierwsze wzmianki o nim pochodzą z III w. p.n.e. W Polsce świeży longan jest trudno dostępny. Na rynku europejskim najpopularniejsze jest smocze oko puszkowane w zalewie.
Owoc rośnie na wiecznie zielonych drzewach tropikalnych (Dimocarpus longan), które nie są duże, choć mogą osiągać 15 metrów wysokości. Mają okrągłe i szerokie korony oraz gęste, błyszczące, ciemnozielone i owalne liście. Te w fazie wzrostu przebarwiają się na kolor czerwony, a bladożółte kwiaty po przekwitnięciu przekształcają się w kiście małych, okrągłych owoców. Owoce longanu formują się w grona. Okres owocowania przypada na lipiec i sierpień.
2. Jak wygląda longan?
Longan jest owocem, który można pomylić z liczi czy rambutanem, z którymi jest spokrewniony. Ma charakterystyczny kształt. Wygląda jak nieduża kulka (średnica około 2,5 cm), która jest pokryta jasnobrązową lub żółtawą skórką. Miąższ owocu jest białawy bądź przezroczysty, zawiera czarną pestkę.
W Chinach longan nosi miano smoczego oka (lóng yǎn), co nawiązuje do jego oryginalnego wyglądu. Obłupany ze skorupki przypomina gałkę oczną. Za wrażenie odpowiada wyróżniająca się na tle delikatnego, jasnego miąższu okrągła pestka o błyszczącej powierzchni i charakterystycznej białej plamce, która przywodzi na myśl źrenicę oka.
3. Jak smakuje longan?
Smak longana jest wyrazisty i oryginalny (mniej słodki, za to ciekawie ostry). W porównaniu z liczi, owoc jest mniej aromatyczny. Mówi się, że smakuje jak winogrona z orzechową nutą. Spożywa się jedynie białawy miąższ, po obłupaniu ze skórki i wyjęciu pestki.
Wybierając świeże owoce w sklepie należy zwrócić uwagę na stan skórki. O ile mogą znajdować się na niej ciemniejsze plamki, nie może być widać czarnych przebarwień ani uszkodzeń czy miękkich fragmentów. Dojrzałe owoce należy przechowywać w lodówce.
Longan najlepiej smakuje na surowo, od razu po obraniu. Jest to bardzo proste: należy ścisnąć go po bokach, aż delikatna skórka pęknie, co umożliwi jej ściągnięcie. Owoce dodaje się również do sałatek owocowych, soków, galaretek, koktajli, napojów owocowych i ciast. Można je także suszyć, a i stosować do dań wytrawnych: zup czy duszonych warzyw. Surowe owoce longanu maceruje się również w alkoholu z dodatkiem cukru i tworzy wysokoprocentowy likier. Kupuje się także longan w postaci marynowanej w syropie.
4. Właściwości odżywcze i walory zdrowotne
Owoc longanu jest wykorzystywany zarówno w kuchni, jak i w medycynie naturalnej. Longan to bogate źródło wielu witamin i minerałów, takich jak:
- witamina A,
- witaminy z grupy B (witamina B1, B2, B3, B4 i B9),
- witamina D,
- witamina E,
- witamina K,
- cynk,
- fosfor,
- magnez,
- mangan,
- miedź,
- potas,
- wapń,
- żelazo.
Ponadto longan jest bardzo bogaty w błonnik spożywczy, białko, antyoksydanty, tłuszcze i węglowodany.
Longan ma wiele właściwości zdrowotnych, ponieważ:
- ma wysoki indeks antyoksydacyjny. Wodny ekstrakt z owocni longanu ma działanie neutralizujące proces utleniania, pomaga ograniczać stany zapalne; opóźnia procesy starzenia komórek,
- wspomaga leczenie alergii sezonowych oraz sezonowych infekcji, ponieważ zawiera związki blokujące działanie histamin: epikatechiny, kwas galusowy oraz kwas elagowy,
- uszczelnia naczynia krwionośne, usprawnia układ krwionośny,
- poprawia funkcje układu nerwowego,
- poprawia wzrok,
- wpływa na gojenie ran,
- korzystnie działa na system odpornościowy, przyspieszają leczenie infekcji, takich jak przeziębienie czy grypa,
- działa oczyszczająco na organizm,
- poprawia kondycję skóry, włosów i paznokci,
- wspiera prawidłowe funkcjonowanie mięśni,
- może działać antydepresyjnie,
- pomaga radzić sobie z bezsennością i nadmiernym pobudzeniem nerwowym,
- jest naturalnym afrodyzjakiem,
- pomaga na nadmierną potliwość,
- ma właściwości poprawiające pamięć i usprawniające proces uczenia się,
- pomaga walczyć z anemią.
Niejadalne części owoców, nasiona i skórka, są w praktyce wykorzystywane w kosmetyce. Suszone i sproszkowane sprawdzają się doskonale jako szampony do włosów i płynów do higieny jamy ustnej.