Cherimoya (czerymoja) – jak smakuje jabłko budyniowe? Jak je wybrać i jeść?
Cherimoya (czerymoja), czyli flaszowiec peruwiański, uważana jest za jeden z najsmaczniejszych tropikalnych owoców. Nie grzeszy urodą, ale uwodzi smakiem. Niektórzy mówią, że smakuje jak krem budyniowy. Dla innych to niebiańskie połączenie ananasa, mango i truskawki. Jak je wybrać i jeść? Co warto o nim wiedzieć?
1. Co to cherimoya?
Cherimoya to flaszowiec peruwiański, inaczej czerymoja (Annona cherimola), znana również pod nazwą jabłko budyniowe. Ten gatunek drzewa z rodziny flaszowcowatych pochodzi z Ameryki Południowej. Roślina jest uprawiana również w innych rejonach o tropikalnym klimacie, na przykład w Andaluzji (Hiszpania), Afryce Zachodniej czy na Jawie. Największe komercyjne plantacje drzew położone są w Ekwadorze, Peru i Boliwii.
Roślina dorasta do 8 metrów wysokości, jest nisko rozgałęzionym drzewem lub krzewem. Jej liście są jajowate lub jajowatolancetowate. W ich kątach osadzone są białozielonkawe kwiaty.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
Drzewa owocują od 4.–6. roku życia, rodzą rocznie nie więcej niż 30 owoców. Te są mięsiste. Ważą maksymalnie 4 kg i osiągają do 12 cm średnicy. Sezon na nie trwa od października do marca i kwietnia.
Owoce flaszowca peruwiańskiego swoim wyglądem przypominają serce, choć przyjmują różne inne ciekawe kształty. Są jadalne i słodkie, choć wyczuwa się w nich i kwaskowate nuty. Mają papkowaty miąższ o łagodnym słodko-kwaśnym smaku i przyjemnym aromacie. Niektórzy mówią, że cherimoya smakuje jak krem budyniowy. Dla innych to smakowa kompilacja ananasa, mango i truskawki.
2. Właściwości jabłka budyniowego
Cherimoya ma wiele cennych właściwości. To źródło witaminy A, E i C oraz witamin z grupy B, w tym zwłaszcza witaminy B6. Znajduje się w nim sporo minerałów, takich jak:
W owocu obecne są również antyoksydanty i błonnik. Owoc flaszowca peruwiańskiego zawiera cukry: glukozę, fruktozę i sacharozę. W 100 gramach owoc ma około 75 kalorii.
Dlaczego warto jeść owoc cherimoya? Jest nie tylko smaczny, ale i:
- ma działanie antybakteryjne. To naturalny antybiotyk,
- wzmacnia odporność organizmu,
- reguluje przemianę materii,
- działa przeciwnowotworowo, chroni organizm przed powstawaniem nowotworów,
- pozytywnie wpływa na układ sercowo-naczyniowy, reguluje ciśnienie tętnicze krwi,
- normuje poziomu cholesterolu,
- sprzyja profilaktyce osteoporozy,
- działa korzystnie na układ trawienny,
- szybko syci, wiec jest sprzymierzeńcem osób, które dbają o linię bądź są na diecie odchudzającej,
- korzystnie działa na układ nerwowy, koi nerwy. Zawiera alkaloid, który odpowiada za równowagę chemiczną. Jego niedobór może skutkować depresją,
- dostarcza witamin i mikroelementów.
3. Jak jeść czerymoja?
Cherimoya smakuje jak krem budyniowy, spożywa się ją na surowo. Owoc jest miękki, a jego miąższ wydobywa się łatwo. Nie trzeba go obierać. Wystarczy jedynie przekroić wzdłuż na pół i wydrążyć łyżeczką miąższ.
Podczas konsumpcji należy tylko uważać na niejadalną skórkę, a także duże, czarne pestki. Trzeba się ich pozbyć, ponieważ ich spożycie może być szkodliwe. Nasiona są trujące, posiadają toksyczny sok, który w kontakcie z oczami może powodować ślepotę.
Czerymoja wykorzystuje się do przygotowywania deserów galaretek, soków, sałatek owocowych, jogurtów, także nadzienia do naleśników, omletów i gofrów czy produkcji wina i likierów. Owoce można mrozić, po czym przyrządzać lody i smoothie. Dobrym pomysłem jest ich pieczenie czy grillowanie. Jabłko budyniowe lubi towarzystwo wanilii i cynamonu
Kupując owoc cherimoya warto wybierać takie, które są średnio miękkie, lekko uginają się pod palcami. Powinny być lekko brązowe z zewnątrz lub zielone z lekko brązowymi plamkami. Ich skóra nie może być brązowa, a owoce nie powinny być za bardzo miękkie. To świadczy o tym, że są przejrzałe. Po przekrojeniu są zwykle ciemne i niesmaczne.
Czerymoja jest wrażliwa na nacisk. Cechuje ją krótki okres trwałości, stąd zbiera się owoce niedojrzałe. Ponieważ te źle znoszą długi transport z odległych miejsc, w polskich sklepach spotyka się je rzadko. Zielone owoce należy przechowywać w pokojowej temperaturze.
Czerymoja można nie tylko jeść. Warto wiedzieć, że kora, niedojrzałe owoce oraz liście flaszowca peruwiańskiego stosuje się do leczenia czerwonki i biegunek. Z kolei okłady z liści łagodzą zmiany skórne. Zmielone nasiona stosuje się jako specyfik na wszy i inne pasożyty, zaś nasiona prażone flaszowca jako środek, który działa wymiotnie i przeczyszczająco.
4. Czerymoja - przepisy
Deser z czerymoi z jogurtem greckim
Lekki, kremowy deser, idealny na zdrową przekąskę lub lekki deser po obiedzie.
- 1 dojrzała czerymoja,
- 200 g jogurtu greckiego,
- 1 łyżeczka miodu lub syropu klonowego (opcjonalnie),
- 1 łyżeczka soku z limonki,
- garść płatków migdałów do dekoracji,
- świeża mięta do dekoracji.
Obierz owoc czerymoja, usuń pestki i pokrój miąższ na małe kawałki. W miseczce wymieszaj jogurt grecki z sokiem z limonki i opcjonalnie dodaj miód lub syrop klonowy dla słodyczy.
Do pucharków lub miseczek nałóż porcję jogurtu, a na wierzchu rozłóż kawałki czerymoi. Posyp deser płatkami migdałów i udekoruj listkami mięty.
Podawaj od razu, ciesząc się kremową konsystencją i egzotycznym smakiem owocu.
Koktajl z czerymoi, mango i kokosa
Orzeźwiający koktajl z tropikalnym akcentem, idealny na gorące dni lub jako zdrowe śniadanie.
- 1 dojrzała czerymoja,
- 1/2 mango,
- 200 ml mleka kokosowego (lub innego roślinnego),
- 1 łyżeczka miodu (opcjonalnie),
- 1/2 szklanki lodu (opcjonalnie),
- wiórki kokosowe do dekoracji.
Obierz czerymoję i mango, usuń pestki z czerymoi, a miąższ pokrój na mniejsze kawałki. Włóż kawałki owoców do blendera, dodaj mleko kokosowe oraz miód, jeśli chcesz, aby napój był słodszy. Zmiksuj wszystko na gładką masę. Jeśli chcesz, aby koktajl był bardziej orzeźwiający, dodaj kostki lodu i miksuj ponownie.
Przelej koktajl do szklanki, udekoruj wiórkami kokosowymi i podawaj od razu.