Ogranicz jak najszybciej. Główna przyczyna miażdżycy, cukrzycy i raka
Nadciśnienie tętnicze, choroby układu krążenia, rosnąca liczba młodych pacjentów z diagnozą raka jelita grubego oraz alarmujący wzrost nadwagi i otyłości wśród Polaków - to najbardziej niepokojące skutki modelu żywienia, który cieszy się w naszym kraju ogromną popularnością. Charakteryzuje się on dużą ilością słodyczy, soli i tłuszczów.
1. Najbardziej niezdrowe jedzenie
Dieta, która jednocześnie zwiększa ryzyko nadwagi i otyłości, chorób układu krążenia, cukrzycy typu 2, a nawet nowotworów, to tzw. zachodni model żywienia. Bazuje on na żywności wysokoprzetworzonej, znanej jako ultraprocessed food (UPF).
Najnowsze dane Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH - Państwowego Instytutu Badawczego pokazują, że na pierwszym miejscu wśród przyczyn zgonów Polaków znajdują się choroby serca, które stanowią aż 23 proc. wszystkich zgonów w naszym kraju. Na trzecim miejscu są choroby układu krążenia, naczyń mózgowych, a na kolejnych miejscach miażdżyca, nowotwory złośliwe jelit, cukrzyca, marskość i inne choroby wątroby.
Badania opublikowane w "Cell Metabolism" dowodzą, że w krajach europejskich żywność przetworzona, często określana mianem "śmieciowego jedzenia", stanowi od 25 do 50 proc. całkowitego dziennego spożycia kalorii. Jest bogata w sztuczne dodatki smakowe, tłuszcze trans, cukier oraz sól, co sprawia, że jest niezwykle smaczna.
Co więcej, nawet jeśli unikamy produktów, które przeszły skomplikowane procesy technologiczne, dieta przeciętnego Polaka wciąż opiera się w dużej mierze na czerwonym mięsie bogatym w nasycone kwasy tłuszczowe, sól i cukier.
2. Biała śmierć
Jedno z badań obserwacyjnych, które ukazało się w "Journal of the American College of Cardiology" polegało na obserwacji 176 570 dorosłych osób z brytyjskiego Biobanku przez okres prawie 12 lat. Badania te wykazały, że niezależnie od wcześniejszej diety czy wcześniej zdiagnozowanych chorób, niższe spożycie soli drastycznie zmniejsza ryzyko incydentów sercowo-naczyniowych.
Nadciśnienie tętnicze to jedna z głównych chorób kardiologicznych, dotykająca aż jedną trzecią Polaków. Jeden z czynników ryzyka rozwoju nadciśnienia to właśnie zbyt wysokie spożycie soli. Polacy są szczególnie skłonni do spożywania potraw słonych czy ostrych i często nie zdają sobie sprawy, jakie ilości soli znajdują się w codziennie spożywanych produktach.
Aby nie przekroczyć zalecanego przez WHO i towarzystwa naukowe spożycia soli, solniczkę z domu należałoby wyrzucić na dobre. Dodatkowo, nie tylko nie powinniśmy dosalać żadnych potraw, ale również powinniśmy wyeliminować z diety produkty solone.
3. Kosztowna słodycz
WHO wydało jasne rekomendacje dotyczące cukru – dziennie powinniśmy spożywać maksymalnie niewiele ponad 11 łyżeczek, mowa tu także o słodyczy pochodzącej z naturalnych źródeł, takich jak soki czy owoce. Szczególnie niebezpieczny jest tzw. cukier wolny, który jest dodawany przez producentów do żywności.
Cukier ten zwiększa ryzyko nadwagi, otyłości, cukrzycy i zaburzeń lipidowych, a także raka jelita grubego oraz trzustki. Metaanaliza aż 11 badań wykazała, że wysokie spożycie napojów słodzonych cukrem zwiększa ryzyko cukrzycy o 26 proc. Nawet trzykrotnie może zwiększać ryzyko incydentów sercowo-naczyniowych.
Cukry wolne są szybko wchłaniane przez nasz organizm i powodują duży wyrzut insuliny. Jeżeli zjawisko to występuje często, organizm przestaje właściwie na nią reagować. Mówimy wówczas o oporności tkanek na działanie insuliny, co jest pierwszym krokiem do cukrzycy typu 2.
4. Uważaj na tłuszcze
W dobie rosnącej popularności diet ketogenicznych o tłuszczu zaczyna się mówić coraz częściej w samych superlatywach. To może być pułapka – nie wszystkie tłuszcze tak samo wpływają na zdrowie. Udowodniono, że negatywne oddziaływanie wykazują kwasy tłuszczowe nasycone, które są obecne w produktach odzwierzęcych, a także izomery trans nienasyconych kwasów tłuszczowych, które mogą znajdować się w produktach przetworzonych, takich jak margaryny twarde, tłuszcz cukierniczy czy fast food smażony na tzw. fryturach.
Regularne spożywanie takich produktów podnosi poziom cholesterolu i zwiększa ryzyko miażdżycy, są one również źródłem problemów z układem krwionośnym, zwiększają krzepliwość krwi i przyczyniają się do nadciśnienia.
W przypadku mięsa dodatkowym czynnikiem ryzyka jest obróbka termiczna, proces przetworzenia mięsa, a także nadmiarowa ilość hemu żelaza w mięsie czerwonym, który może uszkadzać śluzówkę jelita grubego. Te czynniki wpływają także na wzrost ryzyka zachorowania na nowotwory trzustki oraz jelita grubego.
The Global Burden of Disease Project oszacował, że rocznie 34 tys. przypadków śmierci z powodu nowotworów może być spowodowane nadmierną konsumpcją przetworzonych produktów mięsnych. Natomiast łączny skutek spożywania mięsa czerwonego i przetworów mięsnych jest szacowany na ok. 50 tys. zgonów rocznie na całym świecie.
Masz newsa, zdjęcie lub filmik? Prześlij nam przez dziejesie.wp.pl