Tort makowy – wartości odżywcze i kalorie. Kto nie powinien go jeść?
Tort makowy to wykwintne ciasto deserowe składające się najczęściej z warstw ciasta biszkoptowego z makiem, które są przekładane warstwą kremu czy konfitur. Ponieważ nie istnieją żadne ścisłe reguły, przepisów na tego rodzaju deser jest mnóstwo. Jakie są najbardziej popularne? Czy tort makowy to kaloryczna opcja? Kto nie powinien go jeść?
1. Co to jest tort makowy?
Tort makowy to doskonałe ciasto na święta, jubileusze i wszelkie inne, mniejsze i większe uroczystości. Jest efektowne pod każdym względem, miłe dla oka i podniebienia. Zwykle składa się z lekkiego biszkoptu z dodatkiem maku (biszkopt makowy) oraz kremu.
Dla wielu osób tortem jest także makowiec japoński – przepis na ciasto z maku, ale bez mąki pszennej, z bakaliami oraz jabłkami, jest bardzo popularny. Ciasto w torcie makowym może być nie tylko biszkoptowe, ale i biszkoptowo-tłuszczowe, kruche, również smakowe: kawowe, kakaowe, orzechowe czy czekoladowe.
Blaty ciasta często nasącza się ponczem czy syropami z alkoholem. Aby upiec biszkopt z makiem, można wykorzystać mak mielony i niemielony, ale i gotową masę makową z puszki.
Masa, którą przekłada się torty makowe, może być zarówno kremowa (krem maślany czy krem z sera mascarpone), jak i owocowa, wykonana choćby z konfitury, frużeliny czy dżemu. Wierzch toru makowego jest zwykle ozdobiony masą cukrową, lukrem czy polewą. Do przygotowania tortu makowego można także używać różnych ozdób.
Wiele zależy od przepisu, ale i fantazji osoby, która przygotowuje ciasto. Istnieje wiele przepisów na torty makowe. Te są zarówno bardzo proste (poleca się tradycyjny tort makowy - przepis babci), jak i bardzo wyrafinowane (np. wykwintny tort kawowy z waniliowym kremem z mascarpone, białą czekoladą, szlachetnym alkoholem, bezami i kandyzowanymi owocami oraz płatkami migdałów.
2. Właściwości odżywcze maku
Tort makowy jest ciastem, które ma niejedno oblicze. Można go zrobić na niezliczoną ilość sposobów. Niezmienne pozostaje w nim jedno: to obecność maku. To on nadaje mu smak, decyduje o jego wyglądzie i charakterze. Wpływa także na walory odżywcze i kaloryczność ciasta.
Wyróżnia się kilka rodzajów maku. Najbardziej znany jest mak niebieski, rzadziej spotyka się mak biały. Obydwa rodzaje znajdują zastosowanie w kuchni. Z maku lekarskiego wytwarza się opium (to baza do leków, takich jak morfina czy kodeina). Mak polny ma zastosowanie w medycynie ludowej i kosmetyce.
Mak jest zasobny w witaminy rozpuszczalne w tłuszczach: A, D, E oraz witaminę C, a także witaminy z grupy B: B1, B2, PP, B5, B6, B9 (kwasu foliowego). To dobre źródło wapnia (w porcji 100 g znajduje się 1266 mg wapnia), a także żelaza, manganu, magnezu, miedzi, fosforu i cynku.
Nie można zapomnieć o zawartości nienasyconych kwasów tłuszczowych, głównie tych z grupy omega-6 (przede wszystkim kwasu linolowego), które mają pozytywny wpływ na pracę serca, a i pomagają przywrócić równowagę pomiędzy cholesterolem HDL ("dobrym") a LDL ("złym").
Mak w niemal połowie składa się z tłuszczu, 18-25 procent to białka, około 25 procent stanowią węglowodany. Sporo w nim również węglowodanów nieprzyswajalnych, czyli błonnika, który nie jest trawiony przez żołądek.
Mak dobrze działa na wzrok, podnosi odporność, a i poprawia wygląd włosów, paznokci oraz skóry. Zapobiega zaparciom, dzięki czemu reguluję pracę jelit oraz redukuje ryzyko zachorowania na raka dolnych odcinków układu pokarmowego.
Ponadto zapobiega nadmiernemu gromadzeniu się wody w organizmie Wspiera również układ nerwowy (przeciwdziała stanom depresyjnym, wspomaga walkę ze stresem).
Ile kalorii ma mak? Zdecydowanie nie jest to produkt, który powinien być polecany osobom będącym na diecie. Mak jest bardzo kaloryczny. Porcja 100 g maku dostarcza około 480 kcal (porcja tortu makowego, w zależności od wielkości, ale i składników ciasta, zawiera od 300 do nawet 500 kcal).
3. Kto nie może jeść tortu makowego?
Choć mak jest zdrowy (pod wpływem przetwarzania i obróbki termicznej jego ziarna zachowują większość swoich właściwości), jest także ciężkostrawny. Oznacza to, że tort makowy nie każdy może jeść.
Maku w dużej ilości nie powinny jeść osoby powyżej 75. roku życia, kobiety w ciąży, osoby mające problemy z wątrobą, zmagające się z chorobami tarczycy, cierpiące na wrzody żołądka czy schorzenia, z którymi wiążą się zaburzenia oddychania. Nie jest to dobra propozycja deseru dla cukrzyków czy osób, które chcą schudnąć.
Ponadto trzeba pamiętać, że mak może wchodzić w interakcje z niektórymi lekami, np. na serce. Zażywając je, trzeba zachować ostrożność. Ze względu na lekkie działanie psychoaktywne maku, tortu makowego nie powinno się go podawać dzieciom do 2. roku życia.
