Cydr – historia, ciekawostki, zastosowanie, czy cydr jest zdrowy?
Cydr, nazywany też jabłecznikiem, to napój o zawartości alkoholu ok. 1-8 proc. Powstaje z przefermentowanego soku jabłkowego z dojrzałych owoców, można zatem z całą odpowiedzialnością powiedzieć, że cydr jest to wino z jabłek. Jego wygląd może być klarowny, ale zdarzają się cydry mętne. Jego smak jest słodko-kwaśny, bardzo orzeźwiający i świeży. Jabłkowy smak cydru idealne gasi pragnienie.
1. Historia cydru
Cydr produkowano już w starożytności. Pierwsze wina jabłkowe robiono w II tysiącleciu przed naszą erą w Chinach oraz Egipcie. Jako pierwszy o produkcji cydru pisał Piliniusz Starszy w „Historii naturalnej”. Produkowanie cydru ma również celtyckie korzenie. Po dziś dzień cydr wytwarzany jest w regionach charakterystycznych dla tych kultur.
Jeśli chodzi o Średniowiecze, to cydr zaczęto przyrządzać na początku w Hiszpanii, Anglii, Normandii i Walii. W Polsce cydr znany jest od XVI wieku. Chociaż coraz bardziej popularną nazwą jest cydr – niegdyś alkoholowy napój nosił miano jabłecznika. Warto podkreślić, iż cydr dopiero od niedawna cieszy się u nas większą popularnością. Znacznie większe uznanie posiada na Litwie.
Dzisiaj za największych potentatów cydru uznaje się Wielką Brytanię, Normandię, Brytanię, północną Hiszpanię, Belgię, a także Niemcy.
2. Czy cydr jest zdrowy?
Cydr to napój o właściwościach alkalizujących, dlatego dobrze wpływa na procesy trawienne. Stymuluje produkcję soków żołądkowych i działa antybakteryjnie. W skórce jabłek znajdują się duże ilości pektyn oraz błonnika. Substancje te pozytywnie wpływają na pracę jelit i oczyszczają z toksyn, a tym samym ułatwiają odchudzanie.
Polacy pokochali orzeźwiający smak i przyjemny aromat jabłkowego napoju. Okazuje się, że warto od czasu do czasu sięgnąć po ten trunek nie tylko ze względu na walory smakowe - cydr to jeden z najzdrowszych gatunków alkoholu. Spożywany z umiarem może przynieść mnóstwo korzyści zdrowotnych.
Szklanka cydru zawiera sporą porcję witaminy C oraz szereg antyoksydantów, które neutralizują wolne rodniki i chronią przed groźnymi chorobami przewlekłymi, takimi jak astma, nowotwory, cukrzyca czy schorzenia układu krążenia. Brytyjscy naukowcy z Brewing Industry Research Foundation wykazali, że 250 mililitrów cydru zawiera tyle samo antyoksydantów co czerwone wino, dotychczas uznawane za najzdrowszy napój alkoholowy na świecie. W napoju znajdziemy również witaminę A, witaminę E, witaminy z grupy B. Ponadto, cydr zawiera składniki mineralne takie jak żelazo, sód i wapń.
Pod względem kaloryczności cydr i piwo są do siebie podobne – szklanka napoju to około 80-100 kcal. Różnią się natomiast pod innym względem – cydr ma niższy indeks glikemiczny niż piwo, dzięki czemu po wypiciu porcji jabłkowego napoju nie występują nagłe wahania poziomu cukru we krwi. Warto również nadmienić, że przeciwieństwie do chmielowego napoju, tradycyjny jabłkowy trunek nadaje się dla osób z nietolerancją glutenu.
Dzięki swoim składnikom cydr zmniejsza ryzyko zachorowania na miażdżycę, nowotwory a także chorobę niedokrwienną serca. Warto jednak tu zaznaczyć, że cydr jest alkoholem i należy go spożywać w ograniczonych ilościach.
3. Zastosowanie cydru
Zastosowanie cydru jest dość szerokie - latem idealnie chłodzi i orzeźwia, a zimą można z niego zrobić aromatyczny grzaniec. Jabłkowy napój wykorzystuje się również do gotowania. Słodko-kwaśny smak dobrze komponuje się z potrawami z wieprzowiny, dziczyzny i jagnięciny. We Francji dodaje się go do zup - m.in. cebulowej. Może być też stosowany jako składnik marynat do mięs i ryb, zwłaszcza w połączeniu z aromatycznym tymiankiem, miodem i musztardą. Cydr warto też dodawać do deserów i ciast z jabłkami, wanilią i cynamonem.
To też warto wiedzieć
4. Ciekawostki związane z cydrem
Z całą pewnością cydr nie wszystkim posmakuje. Zdecydowanie jest to napój dla prawdziwych smakoszy. Nasze odczucia smakowe będą związane przede wszystkim z rodzajem jabłek. Amatorzy cydru podkreślają jego cierpki, kwaskowaty i wytrawny aromat. Mogą pojawić się w nim nuty korzenne, ziemiste, a nawet nabiałowe.
Oprócz wytrawnego na rynku funkcjonuje jeszcze cydr słodki. Ma on delikatniejszy smak i aromat. Na sklepowych półkach można również znaleźć napoje aromatyzowane. Do najpopularniejszych zaliczymy cydry o smaku malinowym, brzoskwiniowe, gruszkowe. Coraz częściej spotyka się również egzotyczne smaki cydru.
Cydr sam w sobie nie jest gazowany (zresztą podobnie jak piwo). W tradycji cydry hiszpańskie nie są wzbogacane gazem, angielskie odpowiedniki posiadają mało gazu, natomiast z najbardziej gazowanych cydrów słynie Francja. Inną kwestią są trunki produkowane na skalę przemysłową. Takie napoje są najczęściej mocno gazowane.
Kiedyś do produkcji cydru używano głównie odmian jabłek cydrowych (np. odmiany słodkie, kwaśne, gorzko-słodkie oraz gorzko-kwaśne). Dzisiaj z powodzeniem wybiera się jabłka deserowe. Natomiast do cydrów przemysłowych używane są koncentraty oraz zagęszczone soki.
Podczas produkcji na skalę przemysłową zaszczepia się do fermentacji drożdże. Przy nieco bardziej regionalnych odmianach zachodzi tak zwana spontaniczna fermentacja. W przypadku stosowania całych jabłek są one rozgniatane na płasko w specjalnej prasie.