Kwas benzoesowy - charakterystyka, zastosowanie
Kwas benzoesowy (E210) jest powszechnie stosowanym dodatkiem do żywności. Działa konserwująco, hamuje rozwój bakterii czy grzybów. W przeszłości kwas benzoesowy pozyskiwany był ze smoły węglowej. Współcześnie, otrzymuje się go za pomocą utlenienia toluenu. Co jeszcze warto wiedzieć o tej popularnej substancji konserwującej? W jakich produktach występuje?
1. Czym jest kwas benzoesowy?
Kwas benzoesowy (E210) jest organicznym związkiem chemicznym, a zarazem aromatycznym kwasem karboksylowym. Warto podkreślić, że nie należy on do substancji, które dobrze rozpuszczają się w wodzie, jednak całkiem dobrze rozpuszcza się w eterze i etanolu. Występuje w postaci białego, drobnokrystalicznego proszku. Wzór sumaryczny kwasu benzoesowego (E210) to C6H5COOH .
Substancja występuje naturalnie w żurawinie, borówkach, anyżu, goździkach, cynamonie oraz grzybach. Wiele lat temu, kwas benzoesowy pozyskiwany był ze smoły węglowej. Aktualnie, do jego wytworzenia potrzebne jest utlenianie toluenu.
Kwas benzoesowy to także popularny konserwant wykorzystywany w produkcji żywności.
2. Zastosowanie kwasu benzoesowego
Kwas benzoesowy znajduje szerokie zastosowanie w przemyśle chemicznym, farmaceutycznym, a także spożywczym. Wykorzystywany jako konserwant, wydłuża termin przydatności produktów spożywczych. Ponadto, zapobiega rozwojowi drobnoustrojów, pleśni czy drożdży.
Do jakich produktów dodawany jest kwas benzoesowy? Przede wszystkim do marmolad, dżemów, sosów, gum do żucia, napojów owocowych, lodów, marynat czy sałatek owocowo-warzywnych. Substancja konserwująca występuje również w piwie bezalkoholowym, bulionach płynnych, syropach cukrowych, burakach ćwikłowych, ciastach (np. szarlotce), kandyzowanych owocach, galaretkach niskokalorycznych, surimi, bezmlecznych dipach, pasztetach, suszonych produktach mięsnych, konserwach rybnych, koncentratach pomidorowych, produktach żywnościowych na bazie oliwek, napojach o niskiej zawartości alkoholu.
W przemyśle chemicznym kwas benzoesowy wykorzystywany jest podczas syntezy organicznej niektórych związków.
Rekomendowane przez naszych ekspertów
3. Czy kwas benzoesowy jest bezpieczny dla zdrowia?
Kwas benzoesowy jest chętnie wykorzystywany przez producentów żywności, jednak jego dopuszczalne dzienne spożycie nie powinno przekraczać dawki 5mg/kg masy ciała. World Health Organization uwzględniła w swoich wytycznych nie tylko kwas benzoesowy (E210), ale również jego sole (np. E211, 212 i E213).
Jakie działania niepożądane może wywołać nadmiar kwasu benzoesowego? Wśród skutków ubocznych lekarze wymieniają między innymi:
- silne bóle brzucha,
- nudności i wymioty,
- ból głowy,
- podrażnienie nabłonka dróg oddechowych.
U niektórych pacjentów kwas benzoesowy może wpływać negatywnie na układ oddechowy, układ nerwowy, narząd wzroku, płuca czy skórę. Ponieważ pochodną kwasu benzoesowego jest aspiryna, szczególną ostrożność powinny zachować osoby z nadwrażliwością na ten lek.