Magnez - rola, źródła w diecie, niedobór i nadmiar magnezu

Magnez pełni wiele ważnych funkcji w organizmie. Prawidłowa dieta najczęściej nie dostarcza odpowiedniej dawki magnezu. Stężenie magnezu w organizmie zmniejsza się pod wpływem stresu, niektórych chorób, przyjmowanych leków i po dużym wysiłku fizycznym. Jeśli żyjesz w pośpiechu, źle śpisz, odczuwasz ciągłe zmęczenie i rozdrażnienie - prawdopodobnie brakuje ci magnezu. Jakie właściwości zdrowotne ma magnez? Jakie są przyczyny i objawy niedoboru? Jak wygląda dawkowanie tego pierwiastka i kto ma zwiększone zapotrzebowanie na magnez? Które produkty mają najwięcej magnezu? Czy magnez można przedawkować?

Magnez pełni wiele ważnych funkcji w organizmieMagnez pełni wiele ważnych funkcji w organizmie
Źródło zdjęć: © 123rf
Kinga OlchowyPaula Komendarczuk

Po co magnez w organizmie?

Rola magnezu w organizmie człowieka jest bardzo istotna. Chlorek magnezu bierze np. udział w syntezie DNA i magazynuje związki, które są nam potrzebne do życia. Chlorek magnezu jest również bardzo cenny, ponieważ rolą magnezu w naszym organizmie jest hamowanie uwalniania adrenaliny i noradrenaliny, dzięki czemu dobroczynnie działa na nasz układ nerwowy.

Niedobór magnezu może być przyczyną niedokrwienia mięśnia sercowego i zaburzenia rytmu serca. Magnez ma działanie uspokajające. Chlorek magnezu pełni ważną funkcję w zapobieganiu depresjom. Ze względu na rolę magnezu w organizmie, przy niedoborze chlorku magnezu pojawiają się również kłopoty z pamięcią. Objawy niedoboru magnezu to:

  • częste występowanie różnych infekcji;
  • zawroty i bóle głowy;
  • problemy z koncentracją;
  • zmęczenie zaraz po obudzeniu, mimo wielogodzinnego snu;
  • nagłe skurcze mięśni;
  • nudności;
  • łamliwość włosów i paznokci;
  • nagłe pojawienie się próchnicy, mimo dbania o zęby;
  • stany lękowe i napady niepokoju;
  • napady szybkiego bicia serca.

Objawy niedoboru magnezu. Na co zwrócić uwagę?

Warto uzupełniać ilość chlorku magnezu dostarczaną z pożywieniem suplementami diety, dostępnymi w odpowiednich sklepach i aptekach. Dzienne zapotrzebowanie na magnez dorosłego człowieka wynosi około 290-360 mg, w zależności od wieku, płci, stanu fizjologicznego i zdrowotnego danej osoby.

Dzieci również mogą mieć niedobory magnezu. Magnez dla dzieci powinien przepisywać lekarz. Dawkowanie magnezu dla dzieci jest bardzo istotne. Standardowo preparaty magnezu dla dzieci zawierają 80 mg w przypadku dzieci w wieku 1-3 lat oraz 130 mg magnezu dla dzieci między 4 a 9 rokiem życia.

Gdy dokuczają nam skurcze, warto również przyjmować suplementy zawierające magnez z potasem. Kompozycja magnezu z potasem w tych preparatach szybko przyniesie ulgę. Zakup magnezu z potasem nie wymaga konsultacji, a w aptekach znajdziemy bardzo duży wybór takich suplementów diety.

Zdrowotny wpływ magnezu na organizm człowieka

Magnez powinien być elementarnym składnikiem zdrowej diety. Ma ogromny wpływ na zdrowie i pełni wiele ważnych ról w organizmie. Magnez w organizmie:

  • dodaje energii,
  • poprawia koncentrację,
  • buduje kości i zęby,
  • zapobiega osteoporozie,
  • poprawia trawienie,
  • hamuje tworzenie kamieni nerkowych,
  • wspomaga leczenie astmy i zapalenia oskrzeli,
  • chroni przed toksynami z pożywienia,
  • reguluje napięcie mięśniowe,
  • poprawia działanie układu nerwowego,
  • poprawia działanie mózgu,
  • bierze udział w procesie przemiany materii,
  • uspokaja,
  • zmniejsza nadpobudliwość,
  • poprawia myślenie i pamięć,
  • reguluje pracę tarczycy,
  • łagodzi napięcie przedmiesiączkowe (PMS),
  • łagodzi ból menstruacyjny,
  • zapobiega migrenom,
  • zapobiega chorobom serca
  • hamuje powstawanie zakrzepów,
  • chroni przed arytmią,
  • reguluje ciśnienie,
  • zmniejsza ryzyko cukrzycy,
  • wzmacnia układ odpornościowy,
  • pomaga w leczeniu kontuzji.

Dawkowanie magnezu

Należy zwracać uwagę na ilość magnezu, ponieważ jego niedobór może mieć groźne skutki. Należy też pamiętać, że magnez jest obecny w produktach spożywczych.

Suplementacja witamin i dieta powinny składać się na zapotrzebowanie dostosowane do wieku. Dzienne spożycie magnezu powinno wynosić:

  • niemowlęta - 30 mg,
  • od 5 miesiąca do 1. roku życia - 70 mg,
  • 1-3 lata - 80 mg,
  • 4-9 lat - 130 mg,
  • 10-12 lat - 240 mg,
  • chłopcy 13-18 lat - 410 mg,
  • dziewczyny 13-18 lat - 360 mg,
  • mężczyźni 19-30 lat - 400 mg,
  • kobiety 19-30 lat - 310 mg,
  • mężczyźni powyżej 31 lat - 420 mg,
  • kobiety powyżej 31 lat - 320 mg,
  • kobiety w ciąży do 19 lat - 400 mg,
  • kobiety w ciąży powyżej 19 lat - 360 mg,
  • laktacja do 19 lat - 360 mg,
  • laktacja powyżej 19 lat - 320 mg.

U kogo występuje zwiększone zapotrzebowanie magnezu?

Ze względu na stan zdrowia lub wykonywaną pracę czasami zalecane jest spożywanie większej ilości magnezu. Zwiększone zapotrzebowanie magnezu mają:

  • osoby ciężko pracujące fizycznie,
  • uczniowie,
  • studenci,
  • osoby podatne na stres,
  • kobiety w ciąży,
  • kobiety karmiące piersią,
  • kobiety w okresie menopauzy,
  • osoby na diecie,
  • osoby przewlekle chorzy,
  • chorzy na cukrzycę.

Niedobór magnezu

Niedobór magnezu zazwyczaj jest spowodowany złą dietą i pominięciem suplementacji. Mogą mieć na to wpływ także niektóre dolegliwości i przyjmowane leki.

Przyczyny niedoboru magnezu

Magnez czasami powinien być suplementowany. Z każdym rokiem niedobór magnezu dotyka coraz większej liczby osób. Jest to spowodowane kilkoma czynnikami. Niektóre z nich można bardzo łatwo zlikwidować, na inne nie mamy żadnego wpływu. Wpływ na niedobór magnezu ma:

  • nieodpowiednia dieta (jedzenie przetworzonych lub gotowanych produktów, które w wyniku tych procesów tracą cenne makroelementy),
  • jedzenie produktów zawierających kwasy tłuszczowe i fosforany, które ograniczają wchłanianie magnezu
  • odchudzanie,
  • nadużywanie alkoholu,
  • uzależnienie od papierosów,
  • nadmierne spożywanie kawy,
  • nadmierne spożywanie herbaty,
  • tabletki antykoncepcyjne,
  • leki uspokajające,
  • środki przeczyszczające,
  • antybiotyki,
  • stresujący tryb życia,
  • choroby neurologiczne,
  • alergie pokarmowe,
  • stany zapalne jelit,
  • celiakia,
  • biegunka,
  • wymioty,
  • problemy z nerkami,
  • stosowanie nawozów sztucznych, które ograniczają ilość chlorku magnezu w glebie;

W przypadku wymienionych sytuacji zalecane jest spożywanie magnezu w większej dawce i wykonanie badań, sprawdzających poziom tego pierwiastka. Najlepiej ograniczyć także picie kawy i mocnej herbaty oraz palenie papierosów.

Objawy niedoboru magnezu

Brak odpowiedniej ilości magnezu w organizmie szybko daje o sobie znać. Niedobór magnezu może powodować:

  • zmęczenie,
  • rozdrażnienie,
  • nerwowość,
  • wahania nastroju,
  • problemy z koncentracją,
  • obniżona odporność,
  • kołatanie serca,
  • ból serca,
  • powtarzające się skurcze mięśni,
  • drganie powiek,
  • trudności z uspokajaniem się,
  • stany lękowe,
  • niepokój,
  • nudności i wymioty,
  • silny ból głowy,
  • zawroty głowy,
  • omdlenia,
  • zaburzenia widzenia,
  • mrowienie kończyn,
  • spadek kondycji fizycznej,
  • problemy z oddychaniem,
  • wypadanie włosów,
  • łamliwe paznokcie,
  • ból kręgosłupa,
  • próchnica,
  • zaburzenia miesiączkowania,
  • PMS,
  • zwiększona łamliwość kości.

Duży niedobór magnezu może być powodem wystąpienia miażdżycy, nowotworów, osteoporozy, arytmii czy zakrzepów. Może wpłynąć również na skrócenie czasu ciąży i wywołać samoistne poronienia.

Źródła magnezu

Magnez znajduje się przede wszystkim w wodzie mineralnej. Powinna jednak zawierać przynajmniej 50 mg magnezu na litr, dlatego warto czytać ulotki. W aptece można natomiast kupić specjalne preparaty z chlorkiem magnezu. Wybieraj te, które zawierają dodatkowo witaminę B6, ponieważ dzięki niej zwiększysz wchłanianie tego ważnego makroelementu nawet o 40 proc. Magnez w organizmie jest bardzo potrzebny, a witamina B6 wpływa w istotny sposób na magazynowanie magnezu.

300 mg chlorku magnezu to dawka, jakiej potrzebuje codziennie twój organizm. Przyjmowanie magnezu jest zabronione tylko w przypadku ciężkiej niewydolności nerek, bloku przedsionkowo-komorowego i miastenii.

Jednak w pewnych wyjątkowych sytuacjach możesz pić więcej wody z chlorkiem magnezu. Zwłaszcza wtedy, gdy intensywnie ćwiczysz lub ciężko pracujesz umysłowo.

Warto pamiętać o magnezie w czasie ciąży i karmienia piersią. Magnez w ciąży jest konieczny dla prawidłowego rozwoju dziecka. Dlatego magnez w ciąży należy przyjmować w dawce ok. 400 mg na dobę.

Ponadto magnez w ciąży najlepiej przyjmować dwa raz dziennie. Najlepiej przyjmować magnez w tabletkach z dodatkiem witaminy B6.

Magnez w tabletkach warto również przyjmować w okresach stresu, ponieważ nasz organizm w takich sytuacjach potrzebuje dodatkowej dawki tego cennego makroelementu. Chlorek magnezu wykorzystuje się również w leczeniu osteoporozy.

Dzięki chlorkowi magnezu wapń może właściwie wbudować się w kości. Makroelementy są dla naszego organizmu niezwykle cenne. Magnez zajmuje wśród nich jedno z pierwszych miejsc. Dlatego tak ważne jest, by zwalczać niedobór chlorku magnezu, a najlepiej w ogóle nie dopuszczać do takiej sytuacji.

Magnez w wodzie

Mało osób wie, że magnez znajduje się w wodzie mineralnej. Jego ilość różni się w zależności od firmy i warto sprawdzić tą informację na etykiecie.

Najlepiej wybierać wodę z minimum 50 mg/l magnezu. Wody źródlane nie zawierają wielu składników odżywczych i ich wpływ na zdrowie jest dużo mniejszy.

Najlepiej kupować wody mineralne z jak najlepszym składem i wypijać minimum 1,5 litra dziennie. Szczególnie polecane jest wypicie szklanki wody przed posiłkiem. Dzięki temu organizm szybciej poradzi sobie z trawieniem pożywienia, będzie też potrzebował mniej pokarmu.

Należy pić nawet jeżeli nie wystąpiło uczucie pragnienia. Pojawi się ono dopiero jak organizm będzie odwodniony w 2%. Większa ilość płynów jest wskazana gdy wystąpi gorączka, zakażenia układu moczowego oraz biegunka.

Jak poprawić przyswajalność magnezu?

Aby spożyć jak najwięcej ilości magnezu z pożywienia najlepiej jeść warzywa i owoce na surowo. Obróbka termiczna powoduje utratę 30-75% pierwiastka.

Dobrze jest łączyć produkty zbożowe z mięsem, np. brązowy ryż z indykiem lub kaszę gryczaną z gulaszem. W trakcie posiłków należy unikać picia soków owocowych i alkoholu.

Suplementy diety z magnezem

Na rynku jest dostępnych wiele różnych suplementów magnezu. Podczas zakupów należy zwrócić uwagę na formę w jakiej występuje magnez w tabletkach oraz w jakim stopniu możliwa jest jego przyswajalność. Najlepsze suplementy magnezu zawierają:

  • cytrynian magnezu,
  • taurynian magnezu,
  • chelat magnezu,
  • jabłczan magnezu,
  • węglan magnezu,
  • mleczan magnezu,
  • chlorek magnezu.

Kolejną ważną kwestią jest witamina B6, bo tylko dzięki niej magnez staje się przyswajalny i może być magazynowany w organizmie.

Witamina B6 musi być obecna w wybranych przez nas tabletkach, chyba że wolimy suplementować ją oddzielnie. Dobrym połączeniem jest magnez z potasem, ponieważ pierwiastki te pozytywnie działają na serce i układ nerwowy.

Dzięki temu poprawia się koordynacja ruchowa oraz koncentracja. Składniki te mogą również ułatwiać zasypianie, zniwelować zawroty i ból głowy, skurcze mięśni, kołatanie serca oraz przemęczenie.

Skutki przekroczenia dziennego zapotrzebowania na magnez

Z powodu znaczącego przekroczenia dziennego zapotrzebowania na magnez mogą wystąpić:

  • nudności,
  • biegunka,
  • zawroty głowy.

Skrajny nadmiar magnezu może spowodować trudności z oddychaniem, a nawet śpiączkę. Nadmiar magnezu występuje bardzo rzadko, ponieważ im więcej spożywamy magnezu - tym jest on gorzej wchłaniany. Zbyt duża ilość jest również wydalana z moczem.

Warto stosować się do zaleceń na ulotce suplementów magnezu i zwracać uwagę na spożywane produkty. W razie wątpliwości warto skontaktować się z farmaceutą lub lekarzem.

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Kluczowy w diecie seniorów. Bogactwo białka, wapnia i cennych witamin
Kluczowy w diecie seniorów. Bogactwo białka, wapnia i cennych witamin
U Niemców zakazana, w Polsce legalna. Takie są skutki jej spożycia
U Niemców zakazana, w Polsce legalna. Takie są skutki jej spożycia
Sezam wycofany z obrotu. Wykryto w nim Salmonellę
Sezam wycofany z obrotu. Wykryto w nim Salmonellę
Ranking ketchupów 2025. "Niska zawartość pomidorów"
Ranking ketchupów 2025. "Niska zawartość pomidorów"
Najgorszy dodatek do jarzynowej. Zrezygnuj nawet w Wielkanoc
Najgorszy dodatek do jarzynowej. Zrezygnuj nawet w Wielkanoc
Najlepsze wśród mięs. Tylko takie kupuj na święta wielkanocne
Najlepsze wśród mięs. Tylko takie kupuj na święta wielkanocne
Naukowcy odkryli nowe działanie kefiru. To nadzieja dla chorych
Naukowcy odkryli nowe działanie kefiru. To nadzieja dla chorych
Sprzyjają demencji i pogarszają pamięć. Te produkty są wrogami mózgu
Sprzyjają demencji i pogarszają pamięć. Te produkty są wrogami mózgu
Jakie znaczenie ma kolor skorupki jajka? Niektórzy będą zdziwieni
Jakie znaczenie ma kolor skorupki jajka? Niektórzy będą zdziwieni
Choć mają złą opinie, otulą serce. Kardiolog wskazuje 5 produktów
Choć mają złą opinie, otulą serce. Kardiolog wskazuje 5 produktów
Zbadali w laboratorium paprykę z Biedronki i z Lidla. Oto, co wykryli
Zbadali w laboratorium paprykę z Biedronki i z Lidla. Oto, co wykryli
Będzie towarem luksusowym. Fatalne prognozy dla...ziemniaka
Będzie towarem luksusowym. Fatalne prognozy dla...ziemniaka