Spożywanie mięsa i jego wpływ na środowisko i zdrowie
Statystyki pokazują, że rocznie spożywa się około 350 mln ton mięsa na całym świecie. Mimo tego, że w ostatnim czasie można odnieść wrażenie, że coraz więcej osób przechodzi na dietę wegetariańską lub wegańską, spożycie mięsa, zwłaszcza w mniej rozwiniętych państwach, cały czas wzrasta. Jak jedzenie mięsa wpływa na środowisko i nasze zdrowie?
1. Jak produkcja mięsa wpływa na środowisko?
W 2006 roku Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zakwalifikowała hodowlę przemysłową zwierząt jako jedną z głównych przyczyn zanieczyszczenia środowiska naturalnego. Wówczas szacowano, że generuje ona 14,5 proc. gazów cieplarnianych. Jak się to dzieje?
Skażenie środowiska naturalnego jest skutkiem ogromnej ilości odchodów produkowanych przez zwierzęta, które przenikają do wód gruntowych w postaci ścieków, a następnie wydzielany jest z nich metan – najbardziej szkodliwy gaz cieplarniany. Wody gruntowne jednocześnie ulegają skażeniu toksynami, patogenami oraz antybiotykami. Wszystko to przyczynia się do zwiększenia efektu cieplarnianego.
Dużym problemem jest także kwestia wykorzystywania do hodowli zwierząt ogromnych ilości wody. Badania pokazują, że do wyprodukowania 1 kg wołowiny potrzeba aż 10-15 tysięcy litrów wody. Szacuje się, że do wyprodukowania kilograma mięsa potrzeba 100 razy więcej wody niż do produkcji 1 kg pszenicy.
Do hodowli zwierząt nieustannie brakuje również terenów. Każdego roku duże ilości lądu przekształcane są w pastwiska lub tereny pod uprawę roślin pastewnych. Szacuje się, że już 71 proc. lasów deszczowych w Ameryce Południowej zostało wykorzystanych na pastwiska, fermy oraz rancza.
"Utrata siedlisk spowodowanych przez intensywne rolnictwo jest problemem dla ok. 80 proc. zagrożonych gatunków ptaków lądowych i ssaków." - czytamy w raporcie Greenpeace Polska - "Mniej znaczy więcej. Mniej mięsa i nabiału – zdrowsze życie i planeta".
2. Jedzenie mięsa a wpływ na zdrowie
Kilka lat temu badacze z WHO, Światowej Organizacji Zdrowia przedstawili wnioski z badań, które wykazały, że niektóre przetwory mięsne znajdują się w 1. grupie produktów, których spożycie zwiększa ryzyko zachorowania na choroby nowotworowe. Wówczas badania skupiły się na dwóch rodzajach mięsa: mięsie czerwonym oraz przetworzonym, takim jak parówki, kiełbasy, kabanosy, szynki itp.
Inne 5-letnie badania przeprowadzone na grupie 500 tysięcy mężczyzn oraz kobiet wykazały zaś, że osoby jedzące czerwone i przetworzone mięso (ok. 70 g na dzień) cechują się o 20 proc. wyższym ryzykiem zachorowania na nowotwór jelita grubego w porównaniu z osobami, których dzienna podaż tego rodzaju mięsa wynosi ok. 20 g.
Spożywanie mięsa czerwonego i przetworzonego powiązane jest także z wyższym ryzykiem rozwoju chorób sercowo-naczyniowych, np. niewydolnością serca, miażdżycą, czy udarami mózgu, jak i z cukrzycą typu 2. Co więcej, jedna z metaanaliz przeprowadzonych w 2014 roku wykazała, że spożycie mięsa czerwonego istotnie wpływa na śmiertelność z powodu chorób układu krążenia, zwiększając w tym przypadku ryzyko zgonu aż o 16 proc.
3. Jak ograniczyć negatywny wpływ produkcji i spożywania mięsa?
Zdaniem organizacji Greenpeace, dla dobra zarówno ludzi, jak i środowiska naturalnego, niezbędne jest ograniczenie do 2050 roku spożycia mięsa i nabiału na świecie o połowę. Z kolei stowarzyszenie, które zajmuje się profilaktyką nowotworów (World Cancer Research Fund International), na podstawie badań naukowych, zaleca zmniejszenie spożywania mięsa, przede wszystkim czerwonego i przetworzonego do maksymalnie trzech porcji tygodniowo, co daje ok. 350-500 g mięsa na tydzień.
Całkowite ograniczenie mięsa w diecie, a tym samym przejście na wegetarianizm, czy też weganizm, nadal jednak budzi wiele obaw związanych z niedoborami składników odżywczych. Academy of Nutrition and Dietetics, największa amerykańska organizacja, która zajmuje się żywieniem, uznała jednak, że diety bezmięsne są odpowiednie na każdym etapie życia.
Wobec tego dla dobra środowiska naturalnego oraz dla naszego zdrowia warto zastanowić się nad tym, czy w naszym codziennym jadłospisie nie mamy do czynienia z nadkonsumpcją mięsa. Co więcej, mięso czerwone warto zastąpić białym, chudym mięsem, bowiem badania z 2019 roku wykazały, że zamiana mięsa czerwonego na drób, może zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka piersi.
