Wartość odżywcza - obowiązkowe i dobrowolne dane o wartości odżywczej

Wartość odżywcza to dane, znajdujące się na większości produktów spożywczych. Dzięki tym informacjom jesteśmy w stanie dowiedzieć się ile kalorii znajduje się w danej porcji, ile wynosi zawartość białka czy cukru w 100 gramach lub mililitrach. Co warto wiedzieć o wartości odżywczej?

1. Co to jest wartość odżywcza?

Wartość odżywcza to zawartość składników odżywczych w produkcie, nadającym się do spożycia. Informacje muszą znajdować się na opakowaniu, ich sposób przedstawienia powinien być czytelny, często wartość odżywcza podawana jest w formie tabeli.

Podstawowe informacje o składnikach odżywczych to zawartość tłuszczów, węglowodanów, cukrów oraz białek. Bardzo ważne są również dane o wartości energetycznej konkretnej porcji, na przykład łyżki, 100 ml lub gramów.

2. Co wpływa na wartość odżywczą?

Wartość odżywcza jest zależna przede wszystkim od rodzaju produktu, inny skład posiada mięso, owoce czy produkty mleczne. Z kolei na wartość konkretnej żywności ma wpływ pochodzenie, miejsce uprawy, sposób produkcji, przetwarzania czy przechowywania. Na przykład produkt gotowany lub pieczony ma niższą wartość odżywczą niż składnik nie poddawany żadnej obróbce.

3. Kto oblicza wartość odżywczą?

Większość informacji o wartościach odżywczych przygotowują akredytowane laboratoria analizy żywności. Zwykle przyjmują oni próbki żywności od producentów.

4. Obowiązkowe informacje o wartości odżywczej

Według rozporządzenia (WE) nr 1169/2011 na produkcie muszą znajdować się następujące dane:

• wartość energetyczna,
• zawartość tłuszczu,
• zawartość kwasów tłuszczowych nasyconych,
• zawartość węglowodanów,
• zawartość cukrów,
• zawartość białka,
• zawartość soli.

Niekiedy podanie zawartości soli jest bardzo trudne, z tego względu rozporządzenie pozwala na podanie komunikatu o tym, że sól w produkcie wynika z obecności naturalnie występującego sodu.

Wartość odżywcza jest określana w przeliczeniu na 100 gramów lub mililitrów, natomiast dane o witaminach i minerałach muszą być podane jako wartość procentowa referencyjnych wartości spożycia w przeliczeniu na 100 g lub ml.

5. Dobrowolne informacje o wartości odżywczej

Producent w dobrej woli może uzupełnić informacje na etykiecie o następujące dane:

• kwasy tłuszczowe jednonienasycone,
• kwasy tłuszczowe wielonienasycone,
• alkohole wielowodorotlenowe,
• skrobia,
• błonnik.

6. Produkty spożywcze zwolnione z wymogu podawania informacji o wartości odżywczej

• napoje powyżej 1,2% alkoholu,
• żywność bez opakowania,
• produkty nieprzetworzone,
• produkty dojrzewające,
• wody przeznaczone do picia,
• zioła i przyprawy,
• sól,
• słodziki,
• kawa oraz ekstrakty cykorii,
• herbata, napary ziołowe i owocowe,
• octy fermentowane,
• aromaty,
• dodatki do żywności,
• żelatyna,
• drożdże,
• gumy do żucia,
• żywność w opakowaniach mniejszych niż 25 cm2.