Jak mózg reaguje na jedzenie?
Zapewne spotkałaś się ze stwierdzeniem, że w odchudzaniu najważniejsza jest siła woli. Jednak nawet ona nie wystarczy, by zgubić zbędne kilogramy i utrzymać wagę. Obecnie coraz częściej słychać głosy, że osoby będące na diecie powinny skoncentrować się nie tyle na odmawianiu sobie pokus, co na sposobie, w jaki mózg reaguje na jedzenie. Amerykańscy naukowcy z Chicago doszli bowiem do wniosku, że to właśnie procesy zachodzące w mózgu sprawiają, że odchudzanie jest dla nas wyzwaniem.
Dowiedz się więcej
1. Procesy mózgowe a otyłość
W swojej pracy amerykańscy naukowcy przedstawili trzy główne procesy zachodzące w mózgu, które mają związek z przejadaniem się i otyłością. Są to: nagradzanie się jedzeniem, kontrola impulsów nerwowych oraz dyskontowanie czasu. Badacze wykazali, że nagradzanie się jedzeniem ma związek z tymi samymi procesami mózgowymi, które kontrolują nasz popęd płciowy, a także chęć uprawiania hazardu lub przyjmowania substancji odurzających. Osoby z większą wrażliwością na nagradzanie się mogą być bardziej podatne na żywieniowe pokusy, zwłaszcza gdy w grę wchodzą tłuste i słodkie produkty. Kontrola impulsów nerwowych, która dotyczy umiejętności spożywania umiarkowanych ilości jedzenia, jest pod wpływem tej części mózgu, która ma związek z samokontrolą i planowaniem. Natomiast dyskontowanie czasu to tendencja do wybierania natychmiastowej nagrody zamiast długofalowej korzyści. W przypadku nadwagi i otyłości proces dyskontowania czasu oznacza wybieranie przyjemności płynącej z konsumowania smacznych i niekoniecznie zdrowych produktów oraz potraw nawet za cenę potencjalnych korzyści dla zdrowia związanych z odmówieniem sobie pokusy. Te trzy procesy mózgowe w połączeniu z czynnikami środowiskowymi, na przykład z łatwą dostępnością wysokokalorycznych produktów ubogich w składniki odżywcze, przyczyniają się do nadwagi i otyłości. Zrozumienie tych procesów i kontrolowanie pozostałych czynników może pomóc w efektywnym odchudzaniu i stabilizacji wagi.
2. Jak w praktyce zastosować wyniki badań nad otyłością?
Badania wykazały, że mózgi przynajmniej części osób z nadwagą i otyłością mogą być zaprogramowane na przejadanie się. Biorąc to odkrycie pod uwagę, można pomóc tym osobom nie tylko efektywnie schudnąć, ale i utrzymać wagę. Wyniki badań mogą być także pomocne w lepszym postrzeganiu osób z nadwagą, które często nie potrafią zapanować nad potrzebą jedzenia. Przecież nawet osoby o silnej motywacji do schudnięcia, które znają zasady dobrego odżywiania się, nierzadko muszą stoczyć ze sobą wewnętrzną walkę, by odmówić sobie niezdrowych przekąsek bogatych w cukier, sól i tłuszcze nasycone. Jeśli chcesz stracić na wadze, spróbuj przechytrzyć swój mózg. Przede wszystkim usuń z domu i miejsca pracy produkty o dużej zawartości tłuszczu. Będąc na zakupach w supermarkecie, miej ze sobą listę zakupów i pod wpływem impulsu nie wkładaj do koszyka słodyczy i innych niezdrowych produktów. Zadbaj także o swoje samopoczucie. Pamiętaj, że w stresie mamy tendencję do przejadania się. Postaw więc na umiejętne radzenie sobie z napięciem, bez uciekania się do szukania pocieszenia w jedzeniu. Pomocne będzie także koncentrowanie się na krótkofalowych celach. Nie zakładaj, że w pół roku schudniesz 12 kilogramów. Jeśli postawisz sobie cel, który uda ci się osiągnąć w ciągu 1-2 tygodni, będziesz bardziej zmotywowana do dalszego wysiłku. W przeciwnym razie możesz szybko stracić motywację do odchudzania.
Procesy mózgowe mogą mieć wpływ na twój stosunek do jedzenia, jednak nie powinnaś traktować ich jako dobrej wymówki do przejadania się. Jeśli chcesz schudnąć lub utrzymać obecną wagę, zdrowa dieta i aktywność fizyczna pomogą ci osiągnąć ten cel.