Dieta a rak jelita grubego

Rak jelita grubego to jeden z najczęściej występujących nowotworów zaraz po raku prostaty u mężczyzn i raku piersi u kobiet. W leczeniu i zapobieganiu ważne są nie tylko badania i odpowiednie leczenie. Także dieta odgrywa istotną rolę zarówno w procesie leczenia, jak również w profilaktyce nowotworowej. Warto zadbać o swoją codzienną dietę i starać się zapewnić organizmowi wszystkiego, czego potrzebuje.

1. Czym jest rak jelita grubego

Rak jelita grubego jest trzecim najczęściej spotykanym u kobiet i mężczyzn nowotworem. Jest również drugim pod względem śmiertelności rakiem w Stanach Zjednoczonych. Jednak przy wczesnym wykryciu daje wysokie szanse na wyleczenie. Ten rodzaj nowotworu pojawia się na skutek nieprawidłowego rozrostu komórek w ściankach jelita grubego lub odbytnicy.

Zwykle zaczyna się od małego polipa lub innej narośli na powierzchni jelit. Dwoma najczęściej występującymi polipami są gruczolaki ząbkowane i polipowatość hiperplastyczna. Rozwijają się, gdy następuje błąd w rozwoju komórek. Większość polipów ma postać łagodną, zdarzają się jednak przypadki, gdy delikatna narośl zamienia się w złośliwy nowotwór. Dlatego wczesne ich wykrycie.

1.1. Czynniki ryzyka raka jelita grubego

To, jak duże jest ryzyko zachorowania na raka jelita grubego i odbytu, zależy w głównej mierze od genów i stylu życia. Do czynników, na które nie mamy wpływu nalezą przede wszystkim wiek (najbardziej narażone są osoby po 50. roku życia), przypadki zachorowania w rodzinie, a także wcześniej występujące choroby układu pokarmowego lub inne nowotwory (głównie raka piersi i jajników.

Na te czynniki zwykle nie mamy wpływu, jednak jest kilka rzeczy, których wyeliminowanie zależy od nas. Ryzyko pojawienia się nowotworu jelita grubego zwiększa się, kiedy nasza dieta jest bogata w czerwone, przetworzone mięso, a także kiedy mamy nadwagę, nie jesteśmy aktywni fizycznie, a także nadużywamy alkoholu i papierosów.

1.2. Pierwsze objawy raka jelita grubego

W przypadku tego nowotworu zazwyczaj nie ma żadnych wczesnych oznak choroby. Dlatego ważne jest, by regularnie się badać, ponieważ od wczesnego leczenia zależy szansa na wyzdrowienie. Gdy choroba postępuje, pacjent może zauważyć krew w stolcu, ból w dole brzucha, problemy z układem trawiennym (np. przewlekłe zaparcia lub biegunka), niewyjaśnioną utratę wagi lub zmęczenie. W momencie, gdy oznaki choroby będą już widoczne, leczenie staje się niezwykle trudne.

7 naturalnych sproszkowanych substancji dobrych dla jelit [8 zdjęć]

Wzdęcia, zaparcia, uczucie pełności w brzuchu – z tymi objawami zmagamy się obecnie bardzo często. Powody

zobacz galerię

2. Rozpoznanie raka jelita grubego

Podstawowym badaniem, którego celem jest rozpoznanie raka jelita grubego jest kolonoskopia. Jeśli wykaże ono jakiekolwiek nieprawidłowości, wówczas należy wykonać biopsję, która potwierdzi lub wykluczy wstępną diagnozę. Nowotwór ten ma kilka etapów (stadiów):

• etap 1: rak nie rozprzestrzenił się poza jelito lub odbytnicę
• etap 2: rak zaatakował warstwę mięśniową jelita grubego lub odbytnicy
• etap 3: rak rozprzestrzenił się na węzły chłonne
• etap 4: rak rozprzestrzenił się na inne części ciała, takie jak wątroba, płuca czy kości

To, jak duże ma się szanse na wyzdrowienie, zależy w dużej mierze od tego, na jakim etapie rozwoju jest choroba. Przeprowadzone badania u pacjentów, u których pięć lat temu zdiagnozowano chorobę wykazały, że u osób, których leczenie rozpoczęto na pierwszym etapie żyje 93 proc., zaś pacjentów leczonych w fazie IV tylko 80 proc.

2.1. Leczenie raka jelita grubego

Zwykle konieczna jest operacja chirurgiczna, której celem jest usunięcie guza lub fragmentu jelita. Daje ona ogromne szanse na wyzdrowienie i powrót do pełnej sprawności. Jeżeli jednak nowotwór rozprzestrzenił się na wątrobę, płuca lub inne organy, wówczas interwencja chirurgiczna nie jest już wskazana jako metoda leczenia.

Kiedy nowotwór rozprzestrzeni się na węzły chłonne (etap III), wciąż może być wyleczalny. Typowe leczenie w takiej sytuacji obejmuje operację, naświetlanie i chemioterapię. Jeżeli nastąpi nawrót choroby bądź nowotwór jelita grubego i odbytu się rozprzestrzeni, wówczas leczenie będzie znacznie trudniejsze. Ale naświetlanie oraz chemioterapia nadal mogą zmniejszyć symptomy i pozwolić na dłuższe życie.

3. Dieta na raka jelita grubego

Rak jelita grubego to choroba, której można uniknąć, stosując zdrową, zbilansowaną dietę. Wówczas dostarczamy sobie odpowiednią ilość składników odżywczych i antyoksydantów, które walczą z wolnymi rodnikami.

3.1. Dieta w profilaktyce raka jelita grubego

Profilaktyka nowotworowa to przede wszystkim zdrowa i zrównoważona dieta. Powinna być ona odpowiednio zbilansowana i bogata we wszystkie niezbędne składniki odżywcze. Przede wszystkim warto włączyć do swojego codziennego jadłospisu nienasycone kwasy tłuszczowe, ponieważ wspierają ogólną odporność organizmu i uszczelniają ściany jelit. Należy spożywać duże ilości błonnika pokarmowego, który oczyszcza jelita z toksyn i zapobiega zaleganiu resztek pokarmowych.

Dobrze jest także ograniczyć spożycie słodyczy, które są świetną pożywką dla bakterii i mogą zaburzać naturalną florę jelitową. Podobnie jest z tłuszczami nasyconymi - nie ma z nich zbyt wielkiego pożytku, dlatego warto ograniczyć ich ilość w codziennej diecie. Chodzi tu przede wszystkim o tłuszcze zwierzęce i utwardzone.

Jeśli chodzi o mięso, nie należy zupełnie z niego zrezygnować, ale ograniczyć jego spożycie do dwóch razy w tygodniu, redukując jednocześnie ilość mięsa czerwonego, najlepiej do zera.

Ryby także warto jeść dwa razy w tygodniu, ponieważ nie tylko zawierają NNKT, ale także są dobrym źródłem jodu, który wpływa na cały organizm. Szczególnie dotyczy to ryb morskich.

Dobrym pomysłem jest także ograniczenie soli i zwiększenie ilości pitej wody. Dorosły człowiek powinien wypijać dziennie nie mniej niż 1,5 litra niegazowanej, wysokozmineralizowanej wody. Świetnie działa także zielona herbata.

Nie można zapomnieć także o owocach i warzywach, które są nie tylko bombą witaminową, ale także dostarczają cennych antyoksydantów.

Oczywiście ważną zasadą jest też ograniczenie palenia papierosów i picia alkoholu.

3.2. Dieta w leczeniu raka jelita grubego

Jeśli już zachorowaliśmy i jesteśmy w trakcie leczenia lub w fazie remisji, również powinniśmy zadbać o swoją dietę. Należy zachować podstawy zdrowej diety - jeść mnóstwo owoców i warzyw (przede wszystkim czerwonych i pomarańczowych). Nie można także zapominać o orzechach, które są świetnym źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych, a także witaminy E, która likwiduje wolne rodniki.

Aby wspierać aktywnie nasz organizm po przejściu choroby, powinniśmy maksymalnie skupić się na przygotowywaniu zdrowych posiłków. Należy więc wybierać żywność nieprzetworzoną, a także zrezygnować z nadmiernego smażenia. Zamiast tego dobrze jest postawić na pieczenie, gotowanie i duszenie.

Aby zmniejszyć ryzyko zachorowania na raka jelita grubego lub zapobiec nawrotom choroby, trzeba zmienić swoje nawyki żywieniowe. Warto również pamiętać o regularnej aktywności fizycznej. Zdrowy styl życia to nie tylko zapobieganie groźnym chorobom, lecz także lepsze samopoczucie i więcej energii na co dzień.