Jagodzian rambutan – wygląd, smak i właściwości zdrowotne
Jagodzian rambutan jest egzotycznym drzewem, które rośnie głównie w Malezji, Chinach i Indonezji, ale można go spotkać w całej tropikalnej części Azji. Wytwarza owoce, które wyglądem przypominają liczi, a smakiem polską śliwkę. Można w nich wyczuć zarówno słodką, jak i kwaskowatą nutę. Mają również wiele właściwości odżywczych i walorów zdrowotnych. Jak jej jeść?
1. Co to jest jagodzian rambutan?
Jagodzian rambutan, znany również jako rambutan (Nephelium lappaceum L.) to gatunek rośliny z rodziny mydleńcowatych. Uprawia się ją w południowo-wschodniej Azji - prowincji Guangdong oraz na wyspie Hajna. W warunkach naturalnych rambutan rośnie na wysokościach od poziomu morza do 500-600 m n.p.m.
Roślina osiąga wysokość do 30 m. Jej pień ma rdzawy kolor, liście lancetowaty lub owalny kształt, a kwiaty są zielonkawe i niepozorne. Drzewo wydaje jadalne owoce o charakterystycznym wyglądzie. Nawiązuje do niego nazwa rośliny, która pochodzi od malajskiego słowa rambutan, oznaczającego owłosiony. Drzewo owocuje przeważnie dwa razy do roku, w czerwcu oraz w grudniu.
2. Jak wygląda owoc rambutan?
Jak wygląda owoc rambutan? To mała, różowa kulka okryta skórzastą skorupką. Ta jest pokryta licznymi brodawkami, z których wyrastają różowe lub żółte, miękkie włoski. Niekiedy są zakończone kolcami. W Wietnamie jagodzian rambutan nazywany jest „chôm chôm”, co oznacza niechlujne włosy.
Owoc wygląda jak liczi, z którym jest spokrewniony (przypomina go także smakiem). Ma około 3–5 centymetrów średnicy, jest trochę większy od orzecha włoskiego. W środku owoc rambutanu ma biały, niemal perłowy miąższ oraz twardą i gorzką pestkę, którą należy wyrzucić. Miąższ jest soczysty i orzeźwiający, słodko-kwaśny. Przypomina śliwkę lub winogrono.
Jak jeść jagodzian rambutan? Głównie na surowo, po oderwaniu skórki, która łatwo od niego odchodzi, ale i wykorzystać do przygotowania sałatek owocowych oraz koktajli. Obrane owoce mogą też być duszone i podawane jako deser. Dodaje się je również do domowych przetworów, takich jak dżem czy galaretka, a nawet sosów i mięs. Można również kupić owoce rambutanu w syropie, a i spożywać nasiona rambutanu - pokruszone i prażone.
To musisz wiedzieć
3. Właściwości odżywcze rambutanów
Owoc rambutan cechuje wysoka wartość odżywcza. Jest on zasobny w białko i proteiny, węglowodany i błonnik pokarmowy, a także witaminy i minerały, takie jak:
- witamina A,
- witaminy z grupy B: B1, B2, B3 i B12,
- witamina C,
- miedź,
- potas,
- fosfor,
- wapń,
- magnez,
- mangan,
- żelazo.
Jeden jagodzian rambutan waży około 15 g. W 100 gramach owoców znajduje się 70 kalorii (więcej niż w jabłku, mniej niż w bananie). Rambutan należy do produktów o niskim indeksie glikemiczny (IG).
4. Jakie właściwości zdrowotne ma jagodzian rambutan?
Rambutan jest owocem, który wykazuje liczne właściwości prozdrowotne, dlatego od setek lat jest wykorzystywany w tradycyjnej medycynie indonezyjskiej i malezyjskiej. Stosuje się go zarówno w ramach działań profilaktycznych, jak i w leczeniu różnych schorzeń: nowotworów, cukrzycy, łuszczycy, miażdżycy, choroby niedokrwiennej mięśnia sercowego, nadciśnienia tętniczego i innych schorzeń układu sercowo-naczyniowego.
Ma to związek z tym, że jagodzian rambutan:
- ma wpływ na produkcję i hemoglobiny oraz transport tlenu do tkanek, działa ochronnie na naczynia krwionośne, przyczynia się do ich wzmocnienia, uszczelnienia i uelastycznienia, dostarcza także żelaza niezbędnego w procesie wytwarzania krwinek czerwonych (erytrocytów),
- wspomaga układ odpornościowy, zmniejsza podatność na infekcje, działa przeciwzapalnie,
- wspomaga pracę serca,
- reguluje poziom wody w organizmie,
- wspomaga pracę serca oraz jelit,
- ma korzystny wpływ na pracę układu nerwowego,
- zapewnia zdrowe i mocne kości,
- wpływa na regulowanie ciśnienia tętniczego krwi,
- pozytywnie wpływa na ich ilość i jakość plemników,
- pobudza procesy trawienne, przyspiesza przemianę materii,
- poprawia zdrowie nerek,
- obniża poziom “złego” cholesterolu, ma właściwości przeciwmiażdżycowe,
- ma właściwości i antyoksydacyjne (usuwa wolne rodniki i opóźnia procesy starzenia się komórek), działa przeciwnowotworowo (zawiera kwas galusowy).
Ponieważ skórki owoców rambutanu pomagają łagodzić biegunki czy gorączkę, można z nich przygotować leczniczą miksturę. Wystarczy je rozdrobnić i zalać wrzątkiem.
Jagodzian rambutan wpływa także na urodę. Jego liście można wykorzystać do przygotowania pasty, która nawilża włosy. Z pestek owoców można zrobić maseczkę, która rozjaśnia skórę.