Poncz – przepisy, wartości odżywcze i kalorie
Poncz to napój alkoholowy, ale i bezalkoholowy, najczęściej kojarzący się z amerykańskimi filmami. Podaje się go w dużych misach i nalewa do szklanek chochelkami. Ponczem nazywa się także różne mieszanki używane do nasączania ciast. Jak je przygotować? Jakie są wartości odżywcze i energetyczne ponczu?
1. Co to jest poncz?
Poncz (ang. punch) to napój alkoholowy, ale i bezalkoholowy, najczęściej podawany w wazie. Określeniem tym oznacza się również roztwór lub syrop z dodatkiem alkoholu, używany do nasączania ciast, biszkoptów i tortów, a także różnych deserów.
Tradycyjny poncz wywodzi się z Indii, a jego nazwa pochodzi od słowa „pancza”, oznaczającego „pięć”. Tradycyjny napój przyrządza się bowiem z 5 składników: alkoholu, cytryny, wody, herbaty i przypraw. Pierwotnie poncz przygotowywano z rumu lub araku (alkohol o anyżowym smaku) oraz wina z przyprawami korzennymi. W gotowym napoju zawartość alkoholu wynosiła od 12 do 20%.
Dziś typowy składnik ponczu to alkohol: rum lub wódka, herbata, cukier lub sok owocowy, przyprawy i owoce. Poncz można przygotować właściwie ze wszystkich owoców. Warto wybierać te, które mają wyrazisty smak i aromat.
W Europie poncz pojawił się pod koniec XVI wieku. Dziś największą popularnością cieszy się w Stanach Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii, choć w dużych ilościach piją go również Włosi, Hiszpanie czy Francuzi.
Poncz tradycyjnie podaje się w dużych, szerokich misach, z których napój nalewa się do szklanek chochelkami. To uniwersalny napój, który można podawać w temperaturze pokojowej, ale także w wersji na zimno i na gorąco. Warto także przygotować poncz świąteczny z winem.
2. Wartości odżywcze i kalorie
Szklanka ponczu (120 ml), w zależności od użytych składników, dostarcza co najmniej 200 kcal. W produkcie znajduje się 8 g węglowodanów oraz 2,50 g cukrów. Wartość energetyczną i odżywczą napój zawdzięcza swoim składnikom. Alkohol nie jest węglowodanem. Kalorie w wódce pochodzą wyłącznie z samego alkoholu.
Czysty alkohol zawiera około 7 kalorii na gram. Zawartość czystego alkoholu w rumie wynosi od około 40 do 80 procent. Posiada charakterystyczny smak. W 100 g rumu znajduje się 231 kalorii.
Rum wytwarza się z trzciny cukrowej lub melasy. To dlatego trunek jest źródłem wapnia, żelaza, fosforu, cynku, magnezu i witamin z grupy B. Posiada wysoką zawartość alkoholu, który wzmacnia poczucie rozgrzania organizmu.
Rum pity w umiarkowanych ilościach może mieć korzystny wpływ na zdrowie. Ma działanie przeciwdrobnoustrojowe, pomaga w zwalczaniu bakterii i wirusów podczas infekcji, działa udrożniająco i rozszerzająco na naczynia krwionośne. Ponadto pomaga błonom śluzowym w pozbyciu się infekcji, wpływ na wzrost odporności.
Dodawane do ponczu pomarańcze składają się głównie z wody (ponad 80 %) zawartości. Znaleźć w nich można także węglowodany, włókno pokarmowe, witaminy A, C, P, beta-karoten oraz witaminy z grupy B, a także minerały: wapń, magnez, miedź, selen, potas, fosfor, żelazo oraz cynk.
Porcja 100 g pomarańczy zawiera około 47 kcal. Cytryna działa przeciwinfekcyjnie, dostarcza beta-karotenu, witamin z grupy B, E, potasu, magnezu, sodu i żelaza. Oczyszcza z toksyn, wspiera odporność.
Miód łagodzi kaszel suchy i pomaga rozrzedzić śluz. Dodawane przyprawy mają właściwości lecznicze: rozgrzewające, antyseptyczne i wspomagające odporność.
Cynamon działa antybakteryjnie, imbir - odtruwająco, przeciwbólowo, przeciwwirusowo i przeciwbakteryjne), a goździki działają przeciwzapalnie i przeciwbólowo.
3. Jak zrobić poncz do tortu?
Czym nasączyć biszkopt na tort? Oczywiście ponczem, zarówno alkoholowym, jak i bez alkoholu. Najbardziej uniwersalne rozwiązanie to poncz z wody, cukru i soku z cytryny, który pasuje do każdego smaku i rodzaju tortu.
Ciasto można nasączyć również ponczem z:
- wody i kilku kropli olejku aromatycznego,
- wody i wódki oraz soku z cytryny,
- nalewki: wiśniowej, pigwowej, malinowej,
- nalewki z: likieru kawowego, orzechówki, rumu,
- bardzo słabej czarnej herbaty.
4. Przepis na poncz świąteczny
Aby przygotować poncz świąteczny, potrzebna jest butelka czerwonego wina, czarna herbata (4 saszetki i litr wody), laska cynamonu, anyż, kilka goździków, kawałek obranego i pokrojonego w plasterki imbiru, kilka nasion kardamonu, pomarańcza, pół cytryny, kilka łyżek soku malinowego lub cukru.
Wino wlej do wazy lub dzbana. Do zaparzanej herbaty wrzuć pozostałe składniki. Po kilku minutach wyjmij torebki herbaty. Aromatyzowaną herbatę wlej do wina. Dodaj cukier lub sok malinowy, a także umytą i pokrojone w plastry owoce.
Poncz świąteczny podaje się na ciepło lub w temperaturze pokojowej. Można go serwować na ciepło lub w postaci mrożonej, zwykle w dużej i szerokiej wazie albo misie, z której napój nalewa się chochelką.
