Nadmiar suplementów diety
Suplementy diety to między innymi preparaty zawierające w swoim składzie witaminy i składniki mineralne. Ostatnio dość duża oferta rynkowa tych preparatów, a także dość intensywna reklama sprawiają, że sięgamy po nie coraz częściej, często pochopnie, bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem bądź dietetykiem.
Powszechnie wiadomo, że witaminy i składniki mineralne wpływają na prawidłowe funkcjonowanie organizmu człowieka, a ich niedobór jest niekorzystny dla zdrowia i może przyczynić się do nieprawidłowego funkcjonowania organizmu. Z drugiej strony, nadmiar tych składników może jednak negatywnie wpłynąć na zdrowie, zwłaszcza jeśli suplementy diety przyjmowane są bez kontroli bądź gdy stosujemy różne preparaty jednocześnie.
1. Nadmiar witamin
Początkowo nadmiar witamin i składników mineralnych objawia się dość łagodnie i może wywołać osłabienie mięsni, utratę apetytu, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, bóle głowy, senność i zmęczenie. Przedłużająca się suplementacja diety nietrafnie dobranym preparatem, przyjmowanie zbyt dużych dawek suplementu bądź stosowanie jednocześnie żywności wzbogacanej w witaminy i składniki mineralne w konsekwencji mogą przyczynić się do poważniejszych zaburzeń w organizmie, a nawet w skrajnych przypadkach wywołać silne działanie toksyczne.
Witaminy dzielą się na rozpuszczalne w wodzie (witaminy z grupy B, witamina C, biotyna) i w tłuszczach (witamina A, D, E i K).Właściwość ta determinuje ich potencjalne, toksyczne działanie. Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach wykazują większą toksyczność ze względu na zdolność gromadzenia się w organizmie człowieka. Na przykład witamina A spożywana w nadmiarze może powodować krwotoki, zaburzenia pracy nerek, serca oraz mózgu. Jej nadmiar niebezpieczny jest zwłaszcza w okresie ciąży, ponieważ może wywołać deformacje u rozwijającego się płodu. Witaminy rozpuszczalne w wodzie, ze względu na znaczne wydalanie ich z moczem, trudniej przedawkować, jednak nadmierne ich spożycie też może mieć niekorzystne konsekwencje zdrowotne. Nadmiar witamin z grupy B, zwłaszcza witaminy B6, może powodować zaburzenia w funkcjonowaniu układu nerwowego.
Ponadto nadmiar witamin zaliczanych do grupy antyoksydantów(witaminy A, C, E, ßkaroten) może działać w odwrotny sposób, nasilając procesy oksydacyjne, a co za tym idzie – przyczynić się do nasilenia procesów starzenia i powstawania zmian miażdżycowych, a także do nasilenia procesów powstawania nowotworów.
2. Nadmiar składników mineralnych
Składniki mineralne spożywane w nadmiarze, zwłaszcza ze źródeł pozażywnościowych, jakimi są suplementy diety, także mogą przyczynić się do powstawania wielu chorób, na przykład miażdżycy, osteoporozy czy nowotworów, a w skrajnych przypadkach mogą wykazywać silne działanie toksyczne. Przykładowo żelazo spożywane w nadmiarze może zwiększać produkcję wolnych rodników w organizmie, a co za tym idzie – powodować różne zmiany i uszkodzenia w tkankach. Efektem tego jest na przykład rozwój chorób degeneracyjnych ośrodkowego układu nerwowego (choroba Parkinsona, choroba Alzheimera) i zwiększenie predyspozycji zachorowania na nowotwór.