Kiszona marchewka – jak ją zrobić i dlaczego warto jeść?
Kiszona marchewka jest smaczna i zdrowa. To doskonała alternatywa dla kiszonej kapusty czy ogórków. Warto z niej korzystać, traktując ją jako pyszną przekąskę, ale i bogate źródło witamin i minerałów oraz kwasu mlekowego. Jak zrobić kiszoną marchew? Dlaczego warto ją jeść? Z czym podawać?
1. Co to jest kiszona marchewka?
Kiszona marchewka, tak jak i inne kiszone warzywa, wciąż zyskuje na popularności. Ma bowiem nie tylko ciekawy, oryginalny smak, ale i jest bardzo zdrowa.
Warto pamiętać, że kisić można nie tylko ogórki czy kapustę, ale także marchew, pomidory, buraki, paprykę, pomidory, rzodkiewkę czy czosnek. Ze względu na ich dostępność, z dobrodziejstwa kiszonek warzywnych warto korzystać przez cały rok.
2. Właściwości zdrowotne kiszonej marchewki
Marchew kiszona jest nie tylko smaczna, ale i zdrowa. Ma to związek z jej zasobnością w witaminy i minerały, ale i obecnością kwasu mlekowego, co jest zasługą kiszenia.
Marchew jest doskonałym źródłem witamin, takich jak witaminy z grupy B, a także witamina C, E i K oraz minerałów (to magnez, potas, cynk, fosfor, sód, wapń czy żelazo) i karotenoidów, czyli przeciwutleniaczy takich jak beta-karoten, alfa-karoten, luteina, likopen czy zeaksantyna.
To również naturalny probiotyk, ponieważ zawiera dobroczynne żywe drobnoustroje, które wywierają korzystne skutki zdrowotne:
- pomagają wspierać odporność i zachować równowagę flory bakteryjnej jelit,
- poprawiają szczelność jelit,
- chronią je przed szkodliwymi bakteriami,
- zakwaszają florę jelitową, co stanowi ochronę przed namnażaniem się patogenów.
Ponadto kiszona marchew dostarcza niewielu kalorii. Dostarcza też sporo błonnika.
3. Przepis na kiszoną marchewkę
Jak kisić marchew? To banalnie proste. Wystarczy przygotować:
- marchew: około kilograma,
- woda: 6 szklanek,
- sól: 2 czubate łyżki
- ziele angielskie: 8 sztuk,
- pieprz czarny: 20 ziarenek,
- liść laurowy: 3 sztuki,
- chrzan: kawałek 3 cm,
- koper,
- czosnek,
- wyparzone słoiki.
Marchew trzeba umyć, obrać ze skórki i pokroić w plasterki. Następnie ułożyć je w słoiku do 4/5 wysokości, przekładając czosnkiem, listkami laurowymi, zielem angielskim i pieprzem. Potem trzeba je zalać solanką, czyli solą rozpuszczoną w wodzie oraz przykryć koprem i zakręcić słoik.
Marchewkę można także kisić w jednym, większym naczyniu, na przykład dużym słoju czy kamionkowym garnku, to jest dokładnie tak, jak ogórki. Trzeba tylko pamiętać, by na wierzchu położyć coś ciężkiego. Może to być talerz obciążony kamieniem lub wypełnionym wodą słoikiem. Dzięki temu kiszonka nie spleśnieje.
Warzywa kiszą się od około 5-7 dni, w zależności od temperatury otoczenia (oraz oczekiwanych rezultatów). Kiszona marchewka na zimę, ale i każdą inną porę roku, musi być szczelnie zamknięta w słoiku i przechowywana w lodówce.
W podobny sposób można zrealizować inne pomysły na kiszonki. Warto eksperymentować, dodawać do warzyw różne składniki, a i mieszać jarzyny ze sobą. Można znaleźć różne przepisy, ale dobrze jest tworzyć własne.
Najpopularniejsze to: marchew kiszona z kurkumą, kiszona marchew po ukraińsku, kiszona marchewka z miodem, marchew kiszona z imbirem, marchewka kiszona z czosnkiem, kiszona marchewka z kalafiorem, a także domowa kiszonka (mix warzyw, takich jak kalafior, marchew, fasolka szparagowa, według uznania).
4. Prkatyczne porady i triki przy kiszeniu marchewki
Aby proces kiszenia marchewki przebiegał prawidłowo, warto pamiętać o kilku kluczowych zasadach. Po pierwsze należy wybrać świeże, ekologiczne marchewki - najlepiej prosto od rolnika lub z uprawy organicznej. Warzywa pozbawione pestycydów lepiej się fermentują i zachowują więcej wartości odżywczych.
Kolejną istotną kwestią jest stosowanie odpowiedniej ilości soli - optymalna proporcja to ok. 20 g soli na litr wody. Sól nie tylko wspomaga proces fermentacji, ale także zapobiega rozwojowi niepożądanych bakterii. Dobrym pomysłem jest również dodanie przypraw, takich jak ziele angielskie, czosnek, czy liść laurowy, które wzbogacają smak kiszonki.
Ważne jest, aby marchewki były całkowicie zanurzone w solance. Można do tego użyć specjalnych ciężarków fermentacyjnych lub - jak zaproponowaliśmy w przepisie - docisnąć warzywa talerzykiem, co zapobiega dostępowi powietrza i rozwojowi pleśni.
Kiszenie najlepiej przeprowadzać w szklanych słoikach, które powinny stać w ciemnym i chłodnym miejscu przez kilka dni, a następnie trafić do lodówki. Pamiętaj, że smak kiszonki zmienia się w czasie - im dłużej fermentuje, tym staje się bardziej intensywny.
5. Dlaczego warto kisić marchewkę?
Kiszenie marchewki to doskonały sposób na wzbogacenie diety w naturalne probiotyki i cenne składniki odżywcze. Proces fermentacji nie tylko zachowuje witaminy i minerały, ale także sprawia, że są one łatwiej przyswajalne przez organizm. Kiszone produkty, w tym marchew, są bogatym źródłem bakterii kwasu mlekowego, które wspierają prawidłowe funkcjonowanie jelit, poprawiają trawienie oraz wzmacniają odporność.
Regularne spożywanie kiszonej marchewki może przyczynić się regulacji mikroflory jelitowej, co jest kluczowe dla zdrowia układu pokarmowego i ogólnego samopoczucia. Ponadto marchew dzięki obecności beta-karotenu, korzystnie wpływa na wzrok, skórę i układ odpornościowy. Proces kiszenia dodatkowo nadaje jej unikalny smak, który doskonale urozmaica codzienne posiłki.
6. Jak jeść kiszoną marchew?
Marchewka kiszona w słoiku to doskonały dodatek do kanapek i dań obiadowych (to świetny zamiennik surówki do dań głównych, ale i dodatek do zupy). Można ją też po prostu podjadać samą, jako przekąskę. Kiszona marchewka charakteryzuje się słodkim i delikatnym smakiem, który odpowiada nawet dzieciom.
Warto także skropić oliwą, a także dodać posiekany, świeży koper, świeżo mielony pieprz lub cebulę dymkę. Kiszona marchewka może też być składnikiem sałatek wielowarzywnych. Sprawdzi się jako przybranie do kanapek czy talerza wędlin.
Kiszone warzywa stanowią fantastyczną bazę do sałatek i surówek obiadowych, zwłaszcza jesienią i zimą, kiedy szczególnie warto zadbać o kondycję organizmu i odporność. Co z nich zrobić?
Pomysł pierwszy to prosta surówka z kiszonej marchwi. Wystarczy do marchewki dodać olej i ziarna czarnego sezamu lub świeżo mielonego pieprzu. A kiszone ogórki? Wystarczy je pokroić i dorzucić cebulę lub pomidory, kapkę oliwy i szczyptę pieprzu – i surówka gotowa. Kolejny klasyk to surówka z kiszonej kapusty. Tu wariacji i pomysłów jest mnóstwo.
Jak zrobić surówkę z kiszonej kapusty? Można się pokusić o różne dodatki. Najpopularniejsze pomysły na dodatek do obiadu to:
- surówka z kapustą kiszoną i marchewką,
- surówka z kiszonej kapusty, marchewki i jabłka,
- sałatka z ogórków kiszonych, marchewki i cebuli,
- surówka z kiszonej kapusty z cebulą,
- surówka z kiszonej kapusty z jabłkiem i cebulą,
- surówka z kiszonej kapusty i pora.
