Olej rzepakowy - właściwości i wpływ na szczupłą sylwetkę, kwas oleinowy, zastosowanie, zastosowanie w kosmetyce
Olej rzepakowy to jeden z najpopularniejszych olejów, jakich używamy w kuchni. Zna go każdy. Olej rzepakowy jest olejem bardzo uniwersalnym i wbrew pozorom posiada wiele właściwości. Jak mówi profesor dietetyki Penny Kris-Etherton, tak zwany tłuszcz trzewny lub brzuszny zwiększa ryzyko zachorowania na choroby sercowo-naczyniowe, zespół metaboliczny i cukrzycę. Tymczasem tłuszcze nienasycone zawarte w oleju rzepakowym mogą zmniejszyć ilość tkanki tłuszczowej, odwracając negatywne efekty uboczne związane z otyłością. Olej rzepakowy podobnie jak olej lniany lub oliwa z oliwek zawiera mnóstwo cennych składników odżywczych.
1. Właściwości oleju rzepakowego
Olej rzepakowy pozyskiwany jest z nasion rzepaku. W Polsce jest najpopularniejszym rodzajem tłuszczu roślinnego, może służyć zarówno do smażenia, duszenia, pieczenia, jak i do przygotowywania dressingów. Wiele osób uważa, że jest on produktem mniej wartościowym od oliwy z oliwek. Nic bardziej mylnego. Olej rzepakowy przede wszystkim jest bogactwem nienasyconych kwasów tłuszczowych Omega-3 i Omega-6. Dodatkowo zawiera mnóstwo witamin, które są rozpuszczalne w tłuszczach - przede wszystkim witaminy A, E oraz K. Olej ten zawiera ponadto tzw. sterole roślinne, które są naturalnymi antyoksydantami, które nie tylko chronią przed wolnymi rodnikami, ale także obniżają poziom cholesterolu we krwi.
Podobnie jak oliwa zawiera mnóstwo działających przeciwmiażdżycowo substancji, a jest dużo łatwiej dostępny. Na jego korzyść przemawia również niewygórowana cena. Olej rzepakowy wykazuje dobroczynny wpływa na cały nasz organizm, ponieważ obniża całkowity poziom cholesterolu. Wpływa pozytywnie również na stan naszych kości, usprawnia działanie układu pokarmowego oraz nerwowego.
W olejach bardzo ważne są proporcje kwasów tłuszczowych omega-6 względem kwasów tłuszczowych omega-3, które w oleju rzepakowym rozkładają się bardzo korzystnie i tworzą stosunek 2:1. Lepiej te kwasy rozkładają się tylko w oleju lnianym. Warto jednak nadmienić, że olej lniany nie jest tak uniwersalny jak olej rzepakowy. Cena oleju lnianego jest również dość wysoka, w ogólnym rozrachunku warto więc zdecydować się na stosowanie oleju rzepakowego, jeśli przykładamy dużą wagę do ceny produktów. Patrząc na wszystkie oleje, nie sposób nie napisać o tym, że olej rzepakowy w porównaniu do innych zawiera najmniej kwasów tłuszczowych nasyconych (tylko 7 proc.).
2. Kwas oleinowy w oleju rzepakowym
W składzie oleju rzepakowego występuje kwas oleinowy, będący organicznym związkiem chemicznym z grupy jednonienasyconych kwasów tłuszczowych typu omega-9. Stanowi on aż 60 procent oleju rzepakowego. Wykazuje wiele prozdrowotnych właściwości.
Kwas oleinowy:
- chroni przed rozwojem chorób układu sercowo-naczyniowego np. miażdżycą, zawałem, udarem,
- stanowi doskonałe źródło witaminy E, silnego antyoksydantu,
- pomaga obniżyć poziom złego cholesterolu LDL, zwiększając poziom dobrego cholesterolu HDL,
- przyspiesza działanie metabolizmu,
- chroni przed rozwojem cukrzycy,
- wzmacnia układ immunologiczny,
- uszczelnia płaszcz lipidowy skóry,
- przeciwdziała problemom trawiennym takim jak niestrawność, zgaga, wzdęcia.
| Kalorie i wartości odżywcze | Zawartość w 100 g |
Zawartość w 14 g (1 łyżka) |
|---|---|---|
| Wartość energetyczna | 884 kcal | 124 kcal |
| Białko | 0 g | 0 g |
| Węglowodany | 0 g | 0 g |
| Cukier | 0 g | 0 g |
| Błonnik | 0 g | 0 g |
| Tłuszcz | 100 g | 14,00 g |
| Tłuszcze nasycone | 7,37 g | 1,03 g |
| Tłuszcze jednonienasycone | 63,3 g | 8,86 g |
| Tłuszcze wielonienasycone | 28,1 g | 3,94 g |
| Cholesterol | 0 mg | 0 mg |
| Witamina C | 0 mg | 0 mg |
3. Olej rzepakowy nadzieją w leczeniu otyłości
Olej rzepakowy zawiera wysoce nienasycone kwasy tłuszczowe, które mają szczególne znaczenie dla osób cierpiących na nadwagę. Związki te mają predyspozycje do działania właśnie w obrębie tułowia. Aby uzyskać efekt utraty masy ciała, kierownik badań sugeruje wykorzystanie oleju do pieczenia, jako dodatku do smoothie czy też jako składnik dressingów do sałatek.
Badacze pod kierownictwem profesor Kris-Etherton dowiedli, że już po jednym miesiącu stosowania diety z użyciem oleju rzepakowego uczestnicy eksperymentu schudli około 11 kilogramów. Naukowcy opublikowali swoje dowody w magazynie "The Obesity Society's Annual Scientific Meeting", jednocześnie zauważając, że utracona tkanka nie przenosi się w inne miejsca ciała. "Zasadniczo nie jest możliwe pozbycie się tłuszczu tylko z jednego miejsca" - zaznacza profesor Kris Etherton.v
4. Wpływ oleju rzepakowego na odchudzanie
Badacze testowali różne rodzaje oleju wśród 101 uczestników eksperymentu. Każdy z nich stosował przez 4 tygodnie jeden rodzaj - klasyczny rzepakowy, rzepakowy o wysokiej zawartości kwasu oleinowego, rzepakowy o wysokiej zawartości kwasu oleinowego z DHA, a także olej z kukurydzy, krokosza barwierskiego i lnu.
Po każdym okresie stosowania diety, uczestnicy mieli miesiąc przerwy i rozpoczynali kolejny cykl. Osoby biorące udział w doświadczeniu spożywały dziennie 2 koktajle, które zawierały odpowiednią ilość oleju wyliczaną na podstawie indywidualnego zapotrzebowania na energię każdego uczestnika. Przykładowo, przy zapotrzebowaniu dziennym około 3000 kalorii, podawano 60 g oleju zapewniając tym samym 18 procent energii na cały dzień.
Każdy koktajl oprócz właściwego oleju zawierał pomarańcze, beztłuszczowe mleko, mrożone, niesłodzone truskawki. Posiłki były zbilansowane tak, aby nie przekroczyć dziennego zapotrzebowania kalorycznego.
Wszyscy uczestnicy badania cierpieli na otyłość typu brzusznego (zwiększenie obwodu talii) lub byli zagrożeni rozwojem zespołu metabolicznego, cukrzycy typu drugiego, wysokiego ciśnienia krwi, zmniejszonego poziomu cholesterolu HDL (znanego również jako dobry cholesterol).
Naukowcy są zgodni, że konieczne jest przeprowadzenie dalszych badań oceniających długofalowe efekty działania jednonienasyconych kwasów tłuszczowych, występujących na przykład w oleju rzepakowym.
5. Zastosowanie oleju rzepakowego
Olej rzepakowy może być stosowany na zimno, jako dodatek do dressingów, sosów, past. Może również posłużyć jako dodatek do kanapek bądź warzyw. Jest niezwykle uniwersalny, z tego powodu możemy wykorzystywać go w trakcie gotowania, smażenia czy pieczenia potraw (w tym celu warto wybierać rafinowaną wersję oleju rzepakowego). Olej rzepakowy rafinowany wykazuje bardzo wysoki punk dymienia, dlatego podczas pieczenia lub smażenia traci bardzo mało swoich wartości.
6. Zastosowanie oleju rzepakowego w kosmetyce
Oleju rzepakowego możemy używać z powodzeniem w kosmetyce. Wszystką za sprawą cennych składników tego produktu. W składzie oleju rzepakowego znajdziemy nie tylko nienasycone kwasy tłuszczowe Omega-3 i Omega-6, beta-karoten, ale również witaminę E oraz witaminę A. Te ostatnie są silnymi antyoksydantami, które chronią skórę przed przedwczesnym starzeniem. Dodatkowo, chronią organizm przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Stosowanie oleju rzepakowego na skórę przynosi sporo korzyści. Skóra staje się napięta, promienna, nawilżona i bardziej elastyczna.
Olej rzepakowy można dodawać do balsamów do ciała lub peelingów, a także można go wcierać w przesuszoną skórą na łokciach, kolanach czy na dłoniach.
Szczególnie polecany jest on osobom z cerą normalną lub suchą. Nie zaleca się go stosować u osób z cerą tłustą, ponieważ w przypadku takiej cery produkt może zapychać pory i doprowadzić do rozwoju zaskórników. Olej rzepakowy nie wchłania się, warto więc uważać, aby nie pobrudzić ubrań lub pościeli.
