Rzodkiewka - właściwości, zastosowanie w kuchni i kosmetyce, kalorie

Rzodkiewka, nazywana też królową nowalijek, to jedno z najpopularniejszych warzyw w Polsce. Pojawiające się pierwsze wiosenne okazy są rozchwytywane ze względu na charakterystyczny, ostry i świeży smak. Niewielu z nas jednak wie, jak rzodkiewka cennym źródłem witamin i składników odżywczych.

1. Historia rzodkiewki

Wbrew pozorom to nie Europę uznaje się za ojczyznę tego warzywa. Jej starsza siostra rzodkiew była uprawiana na południu Azji, natomiast uznawana za jej karłowatą formę rzodkiewka jest wytworem Egipcjan. Egipscy rolnicy zaczęli uprawiać ją w pierwszych wiekach naszej ery, a do Europy dotarła w XIII wieku za sprawą Rzymian.

Dzisiaj coraz popularniejsze są też inne rodzaje rzodkiewki, różniące się od znanej nam czerwonej nie tylko kolorem, ale też kształtem, smakiem i zastosowaniem.

2. Właściwości zdrowotne rzodkiewki

Rzodkiewka bogata jest głównie w witaminy i minerały. Wśród nich znajdziemy witaminy: A, C oraz z grupy B, a także żelazo, fosfor, cynk, potas i siarkę.

Zobacz film: "Co się stanie, gdy codziennie będziesz jeść rzodkiewki?"

Zawartość "pierwiastka życia", czyli potasu pozwala na regulację ciśnienia krwi i tętna. Rzodkiewka usprawnia pracę mózgu, poprawiając pamięć i koncentrację, wspomagając go jednocześnie w trakcie wytężonej pracy.

Ze względu na zawartość potasu rzodkiewka jest polecana także chorym na insulinooporność, ponieważ uwrażliwia tkanki na działanie insuliny.

Z powodu zawartości witaminy C powinna regularnie pojawiać się w naszej diecie w okresie wzmożonych zachorowań na grypę i przeziębienie. Warto też spożywać rzodkiewkę profilaktycznie dla wsparcia pracy układu immunologicznego.

Dzięki niskiej kaloryczności rzodkiewka może wejść w skład diety odchudzającej. Dodatkowo rzodkiewka wspomaga pracę wątroby, pobudza ją do wydzielania żółci, dzięki czemu ułatwia trawienie. Według niektórych specjalistów rzodkiewka jest w stanie łagodzić dolegliwości układu trawienia, takie jak zgaga czy niestrawność.

Nie bez powodu jest nazywana "warzywem pięknych włosów". Zawiera siarkę, czyli główny budulec łuski włosów i płytki paznokci. Regularne spożywanie rzodkiewki może więc zadziałać jak najlepszy suplement diety – nie dość, że wzmocni i zapobiegnie rozdwajaniu się włosów, to wzmocni paznokcie.

Co ciekawe rzodkiewkę można spożywać nie tylko w postaci stałej, ale równie doskonale smakuje w formie płynnej. Taka postać nadaje jej kilku innych właściwości. Regularne picie wyciśniętego soku lub zblendowanej rzodkiewki pomoże na bolące gardło, zwłaszcza podczas przeziębienia czy grypy i ułatwi odkrztuszanie. Nie bez powodu więc stosuje się ją podczas naturalnej terapii chorób oskrzelowych i astmy. Picie soku z rzodkiewki przez 2–3 tygodnie korzystnie wpływa na stan i pracę nerek.

Niegdyś rzodkiewką nacierano stawy zmienione chorobami reumatycznymi. Sądzono również, że składniki rzodkiewki pomagają pozbyć się z organizmu pasożytów. Jej jedzenie polecano także karmiącym – według dawnej medycyny ludowej rzodkiewka miała wspomagać laktację.

Rzodkiewki nie powinny jednak spożywać osoby z chorobą wrzodową żołądka lub dwunastnicy, a także pacjenci leczący się na nieżyt jelit lub zapalenie wątroby. Zawartość olejków i kwasów organicznych może podrażnić chore miejsca i doprowadzić do zaognienia się dolegliwości i stanów zapalnych.

3. Sok z czaernej rzodkwi

Rzodkiewka znalazła swoje zastosowanie także w kosmetyce. Nie chodzi jednak o znaną nam odmianę z czerwoną skórką, ale o jej siostrę – rzodkiew czarną. Wyciągi z niej znajdziemy w szamponach i odżywkach do włosów zapobiegającym ich wypadaniu i przetłuszczaniu.

Sok z czarnej rzodkwi jest używany także w celu zwalczania nawracającego łupieżu i do rozjaśniania piegów, wygładzania zmarszczek.

4. Zastosowanie rzodkiewki w kuchni

Możemy pokusić się o przygotowanie innych potraw niż tylko twaróg z rzodkiewką. Obecnie wykorzystuje się nie tylko bulwy, ale także liści młodej rzodkiewki. Wystarczą dwa pęczki, pół litra bulionu warzywnego, biała część pora, młoda cebulka, śmietana i przyprawy, aby wyczarować pyszną, dietetyczną zupę krem.

Możemy też przygotować pyszny dodatek do mięsnego obiadu – sałatkę z rzodkiewką. Do pokrojonej w plastry rzodkiewki dodajmy szczypiorek, plastry ogórka oraz koperek i jogurt naturalny.

Co znajdziemy w liściach rzodkiewki? Przede wszystkim witaminę C, której zawierają dwa razy więcej niż cytryna, fosfor, żelazo i wapń. To jednak nie wszystko. Są one również bogatym źródłem glukozynolanów (glukozynolatów), czyli cenionych związków o działaniu antyrakowym.

Właściwości liści rzodkiewki:

• działają przeciwzapalnie;
• wykazują silne działanie przeciwnowotworowe;
• oczyszczają organizm z toksyn;
• wspomagają trawienie;
• przyspieszają przemianę materii;
• odtruwają;
• wzmacniają odporność;
• wspomagają leczenie żółtaczki;
• regulują ciśnienie krwi.

Chcąc włączyć liście rzodkiewki do swojej diety, musimy jednak pamiętać, aby wybierać te, które pochodzą z ekologicznych upraw. Zwiędnięte, zbutwiałe, z plamami, z niepewnego źródła, nie będą miały tych samych właściwości zdrowotnych, co świeżo zerwane z własnej grządki czy balkonu.

5. Kaloryczność surowej rzodkiewki