Kapusta kiszona - właściwości zdrowotne. Przepis na domową kiszoną kapustę

Kapusta kiszona króluje na polskich stołach przede wszystkim jesienią. Słynie ze swoich zdrowotnych właściwości i niezasłużenie ma opinię ciężkostrawnej. Jest także uznawana za naturalny probiotyk, chroniący nasz organizm przed infekcjami. Warto włączyć ją do codziennej diety i razem z nią zadbać o zdrowie.

1. Kalorie i wartości odżywcze kapusty kiszonej

Przyjęło się twierdzić, że kapusta kiszona jest ciężkostrawna i kaloryczna. Tymczasem jest to wynik tego, co do niej podajemy - tłustych mięs i mącznych sosów. Kapusta sama w sobie zawiera bardzo mało kalorii. W 100 gramach znajdziemy tylko 15 kalorii Jest także bogata w nienasycone kwasy tłuszczowe, białko i węglowodany. Zapewnia więc wszystko, czego potrzebujemy.

2. Właściwości kapusty kiszonej

Kapusta kiszona słynie przede wszystkim z ogromnej zawartości witaminy C, która świetnie wspiera naszą odporność. Dodatkowo w kapuście znajdziemy także rutynę, która także jest znana z korzystnego wpływu na nasz układ immunologiczny.

Zobacz film: "Kiszonki - dlaczego warto je jeść?"

Kiszona kapusta może pochwalić się także dużą zawartością witamin z grupy B, witaminy A, E i K, a także wielu składników mineralnych. Produkt ten bogaty jest przede wszystkim w magnez, potas, wapń, siarkę i żelazo. Jest także dobrym źródłem błonnika pokarmowego.

Nie brakuje w niej również przeciwutleniaczy, które aktywnie walczą ze starzeniem komórkowym i wolnymi rodnikami.

2.1. Kapusta kiszona jako probiotyk

Kapusta kiszona powstaje na skutek procesów fermentacji. Z tego też powodu zawiera mnóstwo kwasu mlekowego i dobrych bakterii, które regulują florę bakteryjną. Z tego też powodu o kapuście kiszonej mówi się jako o naturalnym probiotyku, który świetnie wspiera jelita i zapobiega rozwojowi chorób takich jak grypa jelitowa. Aktywnie wspiera też organizm w walce z zatruciami pokarmowymi.

3. Wpływ kapusty kiszonej na zdrowie

Dzięki swoim właściwościom probiotycznym i bogactwu witamin kapusta kiszona wspiera funkcjonowanie całego organizmu i pomaga walczyć z wieloma dolegliwościami. Lista rzeczy, na które kapusta kiszona może okazać się pomocna, jest bardzo długa.

3.1. Wspiera odporność

Przede wszystkim kapusta kiszona, dzięki zawartości witaminy C, rutyny i bakterii probiotycznych, jest świetnym sposobem na wzmocnienie odporności. Aktywuje bariery obronne organizmu, a więc bakterie i wirusy nie przedostają się przez nie tak łatwo. Jedząc regularnie kapustę kiszoną w okresie przeziębień i grypy, możemy skutecznie ochronić się przed zachorowaniem. Bakterie kwasu mlekowego wzmacniają florę bakteryjną, dzięki czemu sprawnie walczy ona z drobnoustrojami i zapobiega wchłaniania się ich do organizmu.

Dzięki witaminie C kapusta kiszona poprawia także nasze samopoczucie i łagodzi objawy jesiennej chandry. Witamina ta aktywuje produkcję tryptofanu, odpowiedzialnego za prawidłowe wydzielanie serotoniny. Przeciwdziała ona depresji i poprawia funkcje psychologiczne.

3.2. Reguluje procesy trawienne

Kapusta kiszona i zawarty w niej kwas mlekowy znakomicie oczyszczają przewód pokarmowy z tak zwanych bakterii gnilnych. Dzięki takiej „czystce” mogą rozmnażać się bez zakłóceń dobroczynne bakterie jelitowe.

Wykazuje także korzystny wpływ na niestrawność. Dodając ją do ciężkiego posiłku, możemy zapobiec późniejszym dolegliwościom. Dzięki zawartości błonnika kapusta kiszona usprawnia trawienie i reguluje metabolizm. Zapobiega również zaparciom.

Kapustę kiszoną poleca się także osobom borykającym się z wrzodami i nadżerkami żołądka. Picie soku z kiszonej kapusty łagodzi działanie kwasów i soli, dzięki czemu łagodzi dolegliwości bólowe. Sok działa także detoksykująco i pozwala usunąć szkodliwe substancje z organizmu. Warto więc pić go regularnie dla zachowania pełni zdrowia.

3.3. Wspomaga leczenie chorób

Regularne jedzenie kapusty kiszonej pomaga także redukować wysokie stężenie złego cholesterolu we krwi, dzięki czemu aktywnie wspiera organizm z walce z chorobami układu sercowo-naczyniowego. Zapobiega też wystąpieniu miażdżycy i chroni przed nadciśnieniem.

Składniki kapusty kiszonej mają także moc obniżania poziomu glukozy we krwi, dlatego polecana jest cukrzykom, a także osobom, które są w grupie ryzyka.

Zwalcza także wszelkie stany zapalne obecne w organizmie. Witamina C dodatkowo zapobiega rozwojowi szkorbutu i przeciwdziała anemii.

Naukowcy są zdania, że kapusta kiszona wspiera także profilaktykę nowotworową. Jej składniki mają moc uchronienia nas przed chorobami związanymi z układem hormonalnym - przede wszystkim zapobiegają rozwojowi raka jąder, piersi, jajników, prostaty czy szyjki macicy.

3.4. Poprawia urodę

Właściwości detoksykujące i przeciwzapalne kiszonej kapusty sprawiają, że jest ona świetnym sposobem na walkę z trądzikiem. Duża zawartość witamin i minerałów poprawia także kondycję włosów i paznokci.

Im organizm jest bardziej oczyszczony i chroniony przed drobnoustrojami, tym lepiej wyglądamy i lepiej się czujemy.

4. Kapusta kiszona czy kwaszona?

Te dwa pojęcia bardzo często są ze sobą mylone. Warto jednak wiedzieć, że to nie to samo, a kapusta kiszona i kwaszona nieco się od siebie różnią, głównie sposobem przygotowania.

Kapusta kwaszona nie jest poddawana naturalnej fermentacji. Do jej przygotowania wykorzystuje się ocet, cukier i sól. Produkty sklepowe dodatkowo mają dodatek konserwantów.

Kapusta kiszona natomiast powstaje na skutek fermentacji i powstawania kwasu mlekowego. W związku z tym ma charakterystyczny zapach i wiele dobroczynnych właściwości.

Kapusta kwaszona nie zawiera dobrych bakterii, a więc nie wspiera odporności aż tak dobrze, jak kiszona.

Oba te produkty różnią się także kolorem i zapachem. Kapusta kiszona jest bardziej żółta, a kwaszona - niemal biała. Dodatkowo kapusta kiszona ma zapach kwasu mlekowego, a nie octu.

5. Przepis na domową kapustę kiszoną - kiszenie kapusty

Kapusta kiszona ma najwięcej wartości zdrowotnych i leczniczych, kiedy jest przygotowana w sposób naturalny. Te, które są dostępne w sklepach, często mają dodatek konserwantów i sztucznych polepszaczy.

Najlepsza więc będzie kapusta kiszona przygotowana w domu. Potrzebne nam będzie:

• 10 kg białej kapusty,
• kilogram marchwii,
• szklanka soli do przetworów,
• opcjonalnie 2 łyżeczki kminku i 2 jabłka.

Kapustę należy dobrze poszatkować, a marchew zetrzeć na tarce o grubych oczkach. Wymieszać oba składniki w dużej misce, a następnie dodać sól. Teraz ewentualnie można dodać kminek i jabłka pokrojone w małą kostkę.

Całość należy dobrze ugnieść, aby kapusta puściła soki. Powtórzyć jeszcze kilka razy, co pół godziny.

Następnym krokiem jest przełożenie całości do słoika. Ważne, aby dokładnie ugnieść na dnie, aby nie było zbyt dużo powietrza. Zalewa solna powinna wystawać ponad kapustę. Całość należy dociążyć workami soli albo kamieniami. Tak pozostawioną kapustę trzymać w kuchni przez około miesiąc.

Dobrze jest co tydzień ugniatać kapustę, aby wypuścić powietrze. Przez cały czas kiszenia kapusta musi być przykryta solanką.

6. Do czego wykorzystać kiszoną kapustę? Przepisy

Kiszona kapusta to popularny składnik w polskiej kuchni, znany ze swojego kwaśnego smaku i wartości odżywczych. Poza tradycyjną surówką do obiadu, możemy także przygotować ją na ciepło.

Bigos tradycyjny

• 500 g kiszonej kapusty,
• 500 g świeżej kapusty,
• 300 g mięsa (np. wieprzowina, wołowina, boczek),
• 200 g kiełbasy,
• 1 cebula,
• 2 ząbki czosnku,
• 2 liście laurowe,
• 4 ziarna ziela angielskiego,
• 100 ml czerwonego wina (opcjonalnie),
• 200 g suszonych śliwek,
• 1 łyżka koncentratu pomidorowego,
• 2 łyżki oleju,
• sól, pieprz do smaku.

Kiszoną kapustę lekko przepłucz, jeśli jest bardzo kwaśna, i posiekaj. Świeżą kapustę posiekaj drobno.

Na rozgrzanym oleju podsmaż pokrojone mięso (wieprzowinę, wołowinę), aż się zrumieni. Dodaj pokrojoną w plastry kiełbasę i smaż jeszcze przez kilka minut. Dodaj pokrojoną w kostkę cebulę oraz czosnek i smaż, aż cebula będzie miękka.

W dużym garnku wymieszaj kiszoną i świeżą kapustę, dodaj podsmażone mięso, liście laurowe, ziele angielskie i wino (jeśli używasz). Zalej wszystko wodą tak, aby przykryła składniki. Gotuj na małym ogniu przez około 1–2 godziny, mieszając od czasu do czasu.

Po godzinie gotowania dodaj suszone śliwki oraz koncentrat pomidorowy. Gotuj dalej, aż wszystkie smaki się połączą. Dopraw solą i pieprzem do smaku.

Bigos smakuje najlepiej na drugi dzień po odgrzaniu!

Pierogi z kapustą i grzybami

Składniki na ciasto:

• 500 g mąki pszennej,
• 1 jajko,
• 250 ml ciepłej wody,
• szczypta soli.

Składniki na farsz:

• 300 g kapusty kiszonej,
• 50 g suszonych grzybów (namoczonych),
• 1 cebula,
• 1 łyżka masła,
• sól i pieprz do smaku.

Namocz suszone grzyby w gorącej wodzie przez około 30 minut, a następnie drobno je posiekaj. Kapustę kiszoną pokrój drobno i gotuj w małej ilości wody przez około 30 minut, aż zmięknie. Odcedź i ostudź.

Na patelni rozgrzej masło i podsmaż pokrojoną cebulę, aż będzie złocista. Dodaj grzyby i smaż kilka minut, a następnie dodaj kapustę. Smaż wszystko razem przez 10 minut. Dopraw solą i pieprzem do smaku. Odstaw do ostudzenia.

W misce wymieszaj mąkę z jajkiem, solą i ciepłą wodą. Zagnieć elastyczne ciasto. Przykryj ściereczką i odstaw na 15 minut.

Rozwałkuj ciasto na grubość około 2 mm i wykrawaj kółka (np. szklanką). Na każde kółko nakładaj łyżeczkę farszu i zlepiaj brzegi pierogów.

Gotuj pierogi w osolonej wodzie przez 3–5 minut od momentu wypłynięcia na powierzchnię. Podawaj z roztopionym masłem lub podsmażoną cebulką.

Kapusta kiszona zasmażana

• 500 g kapusty kiszonej,
• 1 cebula,
• 2 łyżki smalcu lub masła,
• 1 łyżka mąki,
• 1 łyżeczka cukru,
• sól i pieprz do smaku,
• 1 liść laurowy,
• 2 ziarna ziela angielskiego,
• 100 ml wody lub bulionu.

Kapustę kiszoną, jeśli jest bardzo kwaśna, przepłucz. Następnie pokrój drobno i gotuj w garnku z dodatkiem liścia laurowego i ziela angielskiego, dodając wodę lub bulion. Gotuj przez 30 minut na małym ogniu, aż kapusta będzie miękka.

Na patelni rozpuść smalec lub masło, dodaj pokrojoną cebulę i smaż, aż stanie się złocista. Dodaj mąkę i smaż, mieszając, przez 2–3 minuty, aż powstanie jasna zasmażka. Przełóż zasmażkę do garnka z kapustą, dokładnie wymieszaj i gotuj jeszcze przez 5–10 minut, aż smaki się połączą.

Dopraw kapustę solą, pieprzem i cukrem według uznania. Podawaj jako dodatek do mięs, ziemniaków czy pierogów.

7. Historia kiszonej kapusty

Kapusta kiszona znana była w XVII wieku żeglarzom – chroniła załogę i pasażerów statków przed rozmaitymi chorobami (na przykład przed szkorbutem, który powstaje w wyniku niedoborów witaminy C). Ponadto kapusta kiszona zapobiegała odmrożeniom i naturalnie wzmacniała układ immunologiczny. Sok z kiszonej kapusty jako okład pomagał na owrzodzenia oraz bóle reumatyczne.