Melasa - charakterystyka, właściwości, zastosowanie

Melasa określana jest czasem jako "czarne złoto", ze względu na jej bardzo ciemny kolor i wyjątkowo gęstą konsystencję. Jest jednym z zamienników cukru, jednak jest od niego znacznie słodsza. Zobacz, gdzie można go wykorzystać i czy melasa jest dla nas zdrowa.

1. Co to jest melasa?

Melasa to bardzo gęsty syrop o ciemnobrązowej barwie. Niemal połowa jego zawartości to sacharoza, czyli dwucukier złożony z glukozy i fruktozy. W zasadzie melasa nie jest zamiennikiem cukru, ale produktem ubocznym jego wytwarzania. Najczęściej produkowana jest z buraków cukrowych, trzciny cukrowej oraz karobu - a więc ze wszystkich surowców, wykorzystywanych do produkcji wielu rodzajów cukru.

Podczas tego procesu sacharoza ulega krystalizacji i przekształca się w melasę. Kiedy cukier jest rafinowany, wówczas oddziela się melasę od poszczególnych kryształków. Im więcej procesów rafinacji, tym ciemniejsza będzie ostateczna barwa syropu, a im ciemniejsza, tym mniej słodka i kaloryczna.

1.1. Wartości odżywcze w melasie

Melasa zawiera mnóstwo składników mineralnych i wartości odżywczych. Dlatego właśnie jest tak cenionym składnikiem i chętnie wykorzystuje się go w piekarnictwie, przemyśle spożywczym, a także do słodzenia herbaty.

Melasa jest cennym źródłem witaminy B6, kwasu foliowego oraz niacyny. Zawiera także mnóstwo minerałów, takich jak wapń, żelazo, magnez, fosfor oraz potas. Jest także bogata w węglowodany, a więc może być świetnym dodatkiem do posiłków sportowców. Nie zawiera zaś tłuszczu ani błonnika. Co jeszcze znajdziemy w melasie?

1.2. Melasa a zdrowie

Cukier i melasa mają podobny indeks glikemiczny, a więc nie można jej stosować jako zamiennik cukru. IG melasy wynosi 55, co oznacza, że osoby narażone na cukrzycę powinny unikać jej podobnie, jak cukru.

Melasa zawiera jednak znacznie więcej wartości odżywczych. Dzieje się tak, ponieważ w procesach rafinacji cukier traci je wszystkie, a te trafiają prosto do syropu.

Jeśli nie ma żadnych medycznych przeciwwskazań do spożywania zwykłego cukru, śmiało możemy zamienić go na melasę.

2. Właściwości melasy

Melasa, ze wzglęu na zawartość witamin i minerałów, wspiera odporność organizmu, reguluje ciśnienie krwi i wzmaga produkcję testosteronu u mężczyzn. Dodatkowo magnez, żelazo i cynk wspierają koncentrację i wspierają układ nerwowy. Cynk wraz z witaminą B6 dodatkowo dbają o zachowanie urody.

Istotne jest także to, iż melasa nie zawiera cholesterolu, zawiera za to mnóstwo witamin z grupy B i przeciwutleniaczy. Jej działanie antyoksydacyjne jest największe ze wszystkich substancji słodzących.

Proporcja wapnia i fosforu zawartych w melasie wykazuje bardzo korzystny wpływ na układ kostny.

3. Zastosowanie melasy w kuchni

Syrop cukrowy znalazł swoje szerokie zastosowanie w kuchni. Jest także chętnie wykorzystywana przez hodowców zwierząt jako dodatek do pasz.

Melasę wykorzystuje się do produkcji wielu słodyczy, a także rumu. Świetnie sprawdza się jako składnik przyspieszający fermentację, ponieważ mikroorganizmy przekształcają ją między innymi w alkohol etylowy, ocet lub kwas szczawiowy. Można z jej pomocą namnażać także drożdże.

Stosując melasę do wypieków, należy pamiętać, żeby każdą szklankę cukru zastąpić 1.25 szklanki melasy, a dodatkowo odjąć z przepisy około 2 łyżki płynów (np. mleka czy oleju). Melasa a postać syropu, więc zbyt duża ilość płynów mogłaby zepsuć ciasto.

Melasa bierze także udział w produkcji rafinowanego cukru brązowego.

Możemy także zmienić zwykły cukier na melasę i dodawać ją do herbat, owsianek, naleśników, a nawet kawy - słodki, karmelowy smak melasy zneutralizuje kwaśny posmak kawy.

Nie tylko słodkości można przygotować przy użyciu melasy. Sprawdza się ona także do przygotowywania marynat oraz glazurowania mięs.

3.1. Cena i dostępność melasy

Malasę można kupić przez internet oraz stacjonarnie, w sklepach ze zdrową żywnością, a także niektórych hipermarketach. Za pół kilograma melasy zapłacimy około 15-20 złotych.