Chrzan – właściwości lecznicze, uprawa, przepisy z chrzanem

Chrzan przynosi wiele korzyści zdrowotnych, które znane są od tysięcy lat. Roślina sprawdza się w kuchni i medycynie naturalnej, dlatego warto ją uprawiać samemu.

Chrzan – właściwości lecznicze, uprawa, przepisy z chrzanemChrzan – właściwości lecznicze, uprawa, przepisy z chrzanem
Źródło zdjęć: © 123rf

Chrzan pospolity

Chrzan pospolity to wieloletnia roślina pochodząca z Rosji, Europy Południowej i Zachodniej Azji, dziś rosnąca na całym świecie. Jest byliną z rodziny roślin kapustowatych, uchodzącą za pikantną i ostrą przyprawę o intensywnym smaku i zapachu.

Korzeń chrzanu zawiera witaminę C rozpuszczalną w wodzie, która jest silnym przeciwutleniaczem. Jak wiadomo, ten składnik jest odpowiedzialny za pobudzenie układu odpornościowego i zwalczanie przyczyn infekcji. Pomaga także pozbyć się z naszego ciała wolnych rodników, które prowadzą do infekcji i rozwoju nowotworów.

Oprócz tego chrzan kryje w sobie również inne substancje, które zwiększają funkcjonowanie układu odpornościowego i zapobiegają nowotworom. Są nimi izotiocyjanian i synigryna. Stwierdzono, że te składniki te mają właściwości przeciwutleniające, które stymulują aktywność i wytwarzanie białych krwinek, głównej linii obrony organizmu.

Właściwości zdrowotne wasabi

Roślina posiada również znaczącą ilość witaminy B, która ma kluczowe znaczenie w funkcjonowaniu komórek organizmu oraz wpływa na nasze ogólne samopoczucie.

To jeszcze nie wszystkie właściwości chrzanu, ponieważ ta zielona roślina zawiera też składniki mineralne, takie jak: potas, fosfor, sód, żelazo, cynk, mangan, wapń, miedź i magnez. Te składniki pomagają w procesie metabolizmu, wytwarzaniu czerwonych krwinek, utrzymaniu równowagi płynów w organizmie, odpowiedniej regulacji rytmu serca i ciśnienia krwi oraz w mechanizmach antyoksydacyjnych naszego organizmu.

Chrzan może również leczyć zaburzenia i infekcje dróg oddechowych z uwagi na swoje właściwości przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze i przeciwwirusowe, dlatego jest świetny na przeziębienie i grypę.

W związku z tym właściwości lecznicze chrzanu mogą być stosowane do łagodzenia kaszlu i kataru. Syrop chrzanowy jest natomiast dobrym lekiem na chrypkę i zapalenie oskrzeli. Aromatyczne opary chrzanu działają zaś na zatkane zatoki, prowadząc do ich oczyszczenia i uśmierzenia bólu głowy.

Chrzan ma wpływ na zdrowie naszego układu moczowego, ponieważ jest łagodnym antybiotykiem, który stymuluje wytwarzanie moczu. Często jest, więc jest stosowany w celu złagodzenia infekcji dróg moczowych.

Finalnie, wysoki poziom kwasu foliowego zawartego w roślinie sprawia, że chrzan chroni kobietę w ciąży, a także stymuluje rozwój płodu, eliminując jego potencjalne wady rozwojowe.

Uprawa chrzanu

Uprawa chrzanu zaczyna się zwykle wczesnej wiosny, a kończy późną jesienią. Roślina rośnie szybko, ale na początku jej sadzenia należy zadbać o odpowiednie warunki do jej wzrostu.

Trzeba dbać przede wszystkim o to, by młode rośliny chrzanu nie uległy zachwaszczeniu. Ważne jest także to, by dostarczać mu dużą ilość wody, jednak nie należy z nią przesadzać. Istotna jest także odpowiednia gleba, która powinna być spulchniona, zasobna w próchnicę oraz piaszczysta.

Zbiór korzeni chrzanu odbywa się późną jesienią – pod koniec października lub w listopadzie. Liście natomiast zrywa się wcześniej – wiosną lub wczesnym latem.

Przepisy na chrzan

Chrzan jest smacznym dodatkiem do wielu dań. Najpopularniejszym z nich jest niewątpliwie ćwikła z chrzanem. Do wykonania tego smacznego przysmaku potrzeba nam: obrany korzeń chrzanu, buraki, łyżkę soli, 2 łyżki cukru, * 3 łyżki dziesięcioprocentowego octu.

Na początku należy zetrzeć chrzan, który zalewamy wrzątkiem. W tym czasie powinniśmy przystąpić do gotowania buraków w skórkach. Kiedy warzywa będą już ugotowane, usuwamy z nich skórkę. Buraczki trzemy tak samo, jak chrzan, po czym mieszamy obydwa składniki, a na koniec całość przyprawiamy.

Kolejna propozycja to surówka z marchewki i chrzanu. Potrzebne nam będą: 2 duże marchewki, gęsta kwaśna śmietana, 1 łyżeczka chrzanu , trochę soli i cukru.

Oczyszczone marchewki należy zetrzeć na tarce oraz wymieszać z chrzanem i śmietaną. Tak powstałą mieszankę trzeba doprawić tylko cukrem i solą.

Ostatnim, smacznym pomysłem jest przepis na chrzan z jajkiem. Tutaj potrzebne nam będzie: 5 jajek, słoik chrzanu, parę łyżek gęstej śmietany, pieprz i sól do smaku.

Jajka należy ugotować na twardo, po czym zmiksować je blenderem, a chrzan dokładnie wymieszać z tą powstałą masą oraz śmietaną. Potrawę należy doprawić według swojego uznania.

Ile kalorii ma chrzan

Kalorie i wartości odżywczeZawartość
w 100 g
Zawartość
w 5 g (1 łyżeczka)
Wartość energetyczna48,0 kcal2,40 kcal
Białko1,18 g0,06 g
Węglowodany11,29 g0,57 g
Cukier7,99 g0,40 g
Błonnik3,30 g0,17 g
Tłuszcz0,69 g0,04 g
Tłuszcze nasycone0,09 g0,01 g
Tłuszcze jednonienasycone0,13 g0,01 g
Tłuszcze wielonienasycone0,34 g0,02 g
Cholesterol0 mg0 mg
Witamina C24,9 mg1,25 mg
Równoważnik folianów57,0 µg2,85 µg
Witamina B1 - tiamina0,01 mg0 mg
Witamina B2 - ryboflawina0,02 mg0,00 mg
Witamina B3 - witamina PP - niacyna0,39 mg0,02 mg
Witamina B5 - kwas pantotenowy0,09 mg0,01 mg
Witamina B6 - pirydoksyna0,07 mg0,00 mg
Witamina B9 - kwas foliowy57,0 µg2,85 µg
Witamina B4 - cholina6,50 mg0,33 mg
Witamina B12 - kobalamina0 µg0 µg
Witamina A2,00 i.u.0,10 i.u.
Witamina A0 µg RAE0 µg RAE
Retinol0 µg0 µg
Alpha karoten0 µg0 µg
Beta karoten1,00 µg0,05 µg
Beta-kryptoksantyna0 µg0 µg
Likopen0 µg0 µg
Luteina+Zeaksantyna10,00 µg0,50 µg
Witamina E0,01 mg0,00 mg
Witamina D0 µg0 µg
Witamina D0 i.u.0 i.u.
Witamina K1,30 µg0,07 µg
Wapń56,0 mg2,80 mg
Żelazo0,42 mg0,02 mg
Magnez27,0 mg1,35 mg
Fosfor31,0 mg1,55 mg
Potas246 mg12,30 mg
Sód420 mg21,0 mg
Cynk0,83 mg0,04 mg
Miedź0,06 mg0,00 mg
Mangan0,13 mg0,01 mg
Selen2,80 µg0,14 µg
Woda85,1 g4,25 g

Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.

Wybrane dla Ciebie
Kluczowy w diecie seniorów. Bogactwo białka, wapnia i cennych witamin
Kluczowy w diecie seniorów. Bogactwo białka, wapnia i cennych witamin
U Niemców zakazana, w Polsce legalna. Takie są skutki jej spożycia
U Niemców zakazana, w Polsce legalna. Takie są skutki jej spożycia
Sezam wycofany z obrotu. Wykryto w nim Salmonellę
Sezam wycofany z obrotu. Wykryto w nim Salmonellę
Ranking ketchupów 2025. "Niska zawartość pomidorów"
Ranking ketchupów 2025. "Niska zawartość pomidorów"
Najgorszy dodatek do jarzynowej. Zrezygnuj nawet w Wielkanoc
Najgorszy dodatek do jarzynowej. Zrezygnuj nawet w Wielkanoc
Najlepsze wśród mięs. Tylko takie kupuj na święta wielkanocne
Najlepsze wśród mięs. Tylko takie kupuj na święta wielkanocne
Naukowcy odkryli nowe działanie kefiru. To nadzieja dla chorych
Naukowcy odkryli nowe działanie kefiru. To nadzieja dla chorych
Sprzyjają demencji i pogarszają pamięć. Te produkty są wrogami mózgu
Sprzyjają demencji i pogarszają pamięć. Te produkty są wrogami mózgu
Jakie znaczenie ma kolor skorupki jajka? Niektórzy będą zdziwieni
Jakie znaczenie ma kolor skorupki jajka? Niektórzy będą zdziwieni
Choć mają złą opinie, otulą serce. Kardiolog wskazuje 5 produktów
Choć mają złą opinie, otulą serce. Kardiolog wskazuje 5 produktów
Zbadali w laboratorium paprykę z Biedronki i z Lidla. Oto, co wykryli
Zbadali w laboratorium paprykę z Biedronki i z Lidla. Oto, co wykryli
Będzie towarem luksusowym. Fatalne prognozy dla...ziemniaka
Będzie towarem luksusowym. Fatalne prognozy dla...ziemniaka