Chrzan – właściwości lecznicze, uprawa, przepisy z chrzanem
Chrzan przynosi wiele korzyści zdrowotnych, które znane są od tysięcy lat. Roślina sprawdza się w kuchni i medycynie naturalnej, dlatego warto ją uprawiać samemu.
W tym artykule:
Chrzan pospolity
Chrzan pospolity to wieloletnia roślina pochodząca z Rosji, Europy Południowej i Zachodniej Azji, dziś rosnąca na całym świecie. Jest byliną z rodziny roślin kapustowatych, uchodzącą za pikantną i ostrą przyprawę o intensywnym smaku i zapachu.
Korzeń chrzanu zawiera witaminę C rozpuszczalną w wodzie, która jest silnym przeciwutleniaczem. Jak wiadomo, ten składnik jest odpowiedzialny za pobudzenie układu odpornościowego i zwalczanie przyczyn infekcji. Pomaga także pozbyć się z naszego ciała wolnych rodników, które prowadzą do infekcji i rozwoju nowotworów.
Oprócz tego chrzan kryje w sobie również inne substancje, które zwiększają funkcjonowanie układu odpornościowego i zapobiegają nowotworom. Są nimi izotiocyjanian i synigryna. Stwierdzono, że te składniki te mają właściwości przeciwutleniające, które stymulują aktywność i wytwarzanie białych krwinek, głównej linii obrony organizmu.
Właściwości zdrowotne wasabi
Roślina posiada również znaczącą ilość witaminy B, która ma kluczowe znaczenie w funkcjonowaniu komórek organizmu oraz wpływa na nasze ogólne samopoczucie.
To jeszcze nie wszystkie właściwości chrzanu, ponieważ ta zielona roślina zawiera też składniki mineralne, takie jak: potas, fosfor, sód, żelazo, cynk, mangan, wapń, miedź i magnez. Te składniki pomagają w procesie metabolizmu, wytwarzaniu czerwonych krwinek, utrzymaniu równowagi płynów w organizmie, odpowiedniej regulacji rytmu serca i ciśnienia krwi oraz w mechanizmach antyoksydacyjnych naszego organizmu.
Chrzan może również leczyć zaburzenia i infekcje dróg oddechowych z uwagi na swoje właściwości przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze i przeciwwirusowe, dlatego jest świetny na przeziębienie i grypę.
W związku z tym właściwości lecznicze chrzanu mogą być stosowane do łagodzenia kaszlu i kataru. Syrop chrzanowy jest natomiast dobrym lekiem na chrypkę i zapalenie oskrzeli. Aromatyczne opary chrzanu działają zaś na zatkane zatoki, prowadząc do ich oczyszczenia i uśmierzenia bólu głowy.
Chrzan ma wpływ na zdrowie naszego układu moczowego, ponieważ jest łagodnym antybiotykiem, który stymuluje wytwarzanie moczu. Często jest, więc jest stosowany w celu złagodzenia infekcji dróg moczowych.
Finalnie, wysoki poziom kwasu foliowego zawartego w roślinie sprawia, że chrzan chroni kobietę w ciąży, a także stymuluje rozwój płodu, eliminując jego potencjalne wady rozwojowe.
Uprawa chrzanu
Uprawa chrzanu zaczyna się zwykle wczesnej wiosny, a kończy późną jesienią. Roślina rośnie szybko, ale na początku jej sadzenia należy zadbać o odpowiednie warunki do jej wzrostu.
Trzeba dbać przede wszystkim o to, by młode rośliny chrzanu nie uległy zachwaszczeniu. Ważne jest także to, by dostarczać mu dużą ilość wody, jednak nie należy z nią przesadzać. Istotna jest także odpowiednia gleba, która powinna być spulchniona, zasobna w próchnicę oraz piaszczysta.
Zbiór korzeni chrzanu odbywa się późną jesienią – pod koniec października lub w listopadzie. Liście natomiast zrywa się wcześniej – wiosną lub wczesnym latem.
Przepisy na chrzan
Chrzan jest smacznym dodatkiem do wielu dań. Najpopularniejszym z nich jest niewątpliwie ćwikła z chrzanem. Do wykonania tego smacznego przysmaku potrzeba nam: obrany korzeń chrzanu, buraki, łyżkę soli, 2 łyżki cukru, * 3 łyżki dziesięcioprocentowego octu.
Na początku należy zetrzeć chrzan, który zalewamy wrzątkiem. W tym czasie powinniśmy przystąpić do gotowania buraków w skórkach. Kiedy warzywa będą już ugotowane, usuwamy z nich skórkę. Buraczki trzemy tak samo, jak chrzan, po czym mieszamy obydwa składniki, a na koniec całość przyprawiamy.
Kolejna propozycja to surówka z marchewki i chrzanu. Potrzebne nam będą: 2 duże marchewki, gęsta kwaśna śmietana, 1 łyżeczka chrzanu , trochę soli i cukru.
Oczyszczone marchewki należy zetrzeć na tarce oraz wymieszać z chrzanem i śmietaną. Tak powstałą mieszankę trzeba doprawić tylko cukrem i solą.
Ostatnim, smacznym pomysłem jest przepis na chrzan z jajkiem. Tutaj potrzebne nam będzie: 5 jajek, słoik chrzanu, parę łyżek gęstej śmietany, pieprz i sól do smaku.
Jajka należy ugotować na twardo, po czym zmiksować je blenderem, a chrzan dokładnie wymieszać z tą powstałą masą oraz śmietaną. Potrawę należy doprawić według swojego uznania.
Ile kalorii ma chrzan
| Kalorie i wartości odżywcze | Zawartość w 100 g | Zawartość w 5 g (1 łyżeczka) |
|---|---|---|
| Wartość energetyczna | 48,0 kcal | 2,40 kcal |
| Białko | 1,18 g | 0,06 g |
| Węglowodany | 11,29 g | 0,57 g |
| Cukier | 7,99 g | 0,40 g |
| Błonnik | 3,30 g | 0,17 g |
| Tłuszcz | 0,69 g | 0,04 g |
| Tłuszcze nasycone | 0,09 g | 0,01 g |
| Tłuszcze jednonienasycone | 0,13 g | 0,01 g |
| Tłuszcze wielonienasycone | 0,34 g | 0,02 g |
| Cholesterol | 0 mg | 0 mg |
| Witamina C | 24,9 mg | 1,25 mg |
| Równoważnik folianów | 57,0 µg | 2,85 µg |
| Witamina B1 - tiamina | 0,01 mg | 0 mg |
| Witamina B2 - ryboflawina | 0,02 mg | 0,00 mg |
| Witamina B3 - witamina PP - niacyna | 0,39 mg | 0,02 mg |
| Witamina B5 - kwas pantotenowy | 0,09 mg | 0,01 mg |
| Witamina B6 - pirydoksyna | 0,07 mg | 0,00 mg |
| Witamina B9 - kwas foliowy | 57,0 µg | 2,85 µg |
| Witamina B4 - cholina | 6,50 mg | 0,33 mg |
| Witamina B12 - kobalamina | 0 µg | 0 µg |
| Witamina A | 2,00 i.u. | 0,10 i.u. |
| Witamina A | 0 µg RAE | 0 µg RAE |
| Retinol | 0 µg | 0 µg |
| Alpha karoten | 0 µg | 0 µg |
| Beta karoten | 1,00 µg | 0,05 µg |
| Beta-kryptoksantyna | 0 µg | 0 µg |
| Likopen | 0 µg | 0 µg |
| Luteina+Zeaksantyna | 10,00 µg | 0,50 µg |
| Witamina E | 0,01 mg | 0,00 mg |
| Witamina D | 0 µg | 0 µg |
| Witamina D | 0 i.u. | 0 i.u. |
| Witamina K | 1,30 µg | 0,07 µg |
| Wapń | 56,0 mg | 2,80 mg |
| Żelazo | 0,42 mg | 0,02 mg |
| Magnez | 27,0 mg | 1,35 mg |
| Fosfor | 31,0 mg | 1,55 mg |
| Potas | 246 mg | 12,30 mg |
| Sód | 420 mg | 21,0 mg |
| Cynk | 0,83 mg | 0,04 mg |
| Miedź | 0,06 mg | 0,00 mg |
| Mangan | 0,13 mg | 0,01 mg |
| Selen | 2,80 µg | 0,14 µg |
| Woda | 85,1 g | 4,25 g |
Treści w naszych serwisach służą celom informacyjno-edukacyjnym i nie zastępują konsultacji lekarskiej. Przed podjęciem decyzji zdrowotnych skonsultuj się ze specjalistą.