Sos grzybowy – wartości odżywcze, jak zbierać grzyby, przepis

Sos grzybowy jest ceniony głównie za aromat i smak. Większość osób niewiele wie na temat wartości odżywczych grzybów, a co za tym idzie - sosu grzybowego. Grzyby dodają walorów smakowych do dań i są częstym składnikiem sezonowych zup, sosów, farszy, a nawet jajecznicy.

1. Wartości odżywcze sosu grzybowego

Grzyby mają mało kalorii ze względu na dużą zawartość wody, która stanowi ok. 70-90 proc. Grzyby oraz sos grzybowy są jednak wyjątkowo ciężkostrawne ze względu na chitynę, która jest ich głównym budulcem. Warto podkreślić, że chityna nie jest trawiona, dlatego grzyby zalegają w żołądku, aż zostaną po prostu wydalone z naszego organizmu.

Sos grzybowy może być źródłem niewielkich ilości soli mineralnych w zależności od jakości ściółki leśnej. Dodatkowo znajduje się w nim witamina A w postaci karotenu, którego najwięcej jest w kurkach, oraz spore ilości witaminy B1 i B2. Reszta witamin występuje w grzybach, a także w sosie grzybowym, w bardzo skąpych ilościach.

Grzyby są źródłem białka, jednak jest to białko pomiędzy roślinnym, a zwierzęcym. Nie wiadomo, w jakim stopniu białko to jest trawione przez człowieka. Najłatwiej jednak strawić białko znajdujące się w prawdziwkach i pieczarkach. Co ważne młode grzyby zawierają dużo więcej białka niż stare.

Zobacz film: "Jak bezpiecznie zbierać grzyby"

Sos grzybowy ma około 30 kalorii w 100 g. Sos grzybowy zawiera również 1,36 g białka, 2,92 g węglowodanów i 1,37 g tłuszczu w 100 g produktu.

2. Jak zbierać grzyby?

Grzyby w diecie Polaków są bardzo popularne, są bowiem elementem wielu tradycyjnych przepisów, w tym, chociażby wigilijnej zupy z prawdziwków czy sosów grzybowych. Wielu z nas uwielbia zbierać grzyby, jednak należy pamiętać o kilku ważnych kwestiach.

Podstawą zbierania grzybów, które posłużą do przygotowania sosu grzybowego, jest wybieranie jedynie zdrowych, kształtnych grzybów. Ponadto musimy być absolutnie pewni grzybów, które zbieramy.

Warto więc mieć obok siebie osobę, która podpowie nam i będzie czuwać nad każdym zebranym przez nas grzybem.

Grzyby nie powinny być zbierane do plastikowej torby. Idąc na grzyby, trzeba się wyposażyć w koszyk lub wiaderko. Należy uważać, aby nie zniszczyć ściółki i grzybni, a zebrane grzyby najlepiej od razu przygotować i zjeść lub przetworzyć (zamarynować, ususzyć lub zamrozić), aby przedłużyć ich trwałość.

Jeśli chcemy sos grzybowy przygotować następnego dnia, należy je przechowywać w lodówce w szklanym pojemniku. Grzyby obieramy suche, a następnie myjemy i kroimy. Należy wyrzucić wszystkie zepsute, robaczywe i uszkodzone grzyby. Gotowego sosu grzybowego nie należy przechowywać.

3. Przepis na dobry sos grzybowy

Dobry sos grzybowy to świetna propozycja na samodzielny posiłek. Jednak sos grzybowy to również idealny dodatek do zdrowego pieczywa, ziemniaków, makaronu oraz wszelkiego rodzaju klusek.

Istnieje wiele przepisów na sos grzybowy, ale należy pamiętać, że te najprostsze są najczęściej najlepsze.

Prosty sos grzybowy ze świeżych grzybów:

• ok. 0,5 kg świeżych grzybów (np. podgrzybków), • 1 cebula, • 1 łyżka masła, • 1 łyżka oleju, • 100 ml śmietanki 30 proc., • sól i świeżo zmielony czarny pieprz, • opcjonalnie płaska łyżeczka mąki, • posiekana natka pietruszki.

Przygotowanie:

Grzyby na sos należy oczyścić, wypłukać i osuszyć ręcznikiem papierowym. Kapelusze grzybów do sosu grzybowego kroimy w paski a nóżki w kosteczkę. Cebulę trzeba drobno pokroić i zeszklić na maśle z olejem. Następnie wrzucamy grzyby i od czasu do czasu mieszamy.

Po około 5 minutach, gdy odparuje woda z sosu grzybowego, posypujemy je mąką i podlewamy odrobiną wody. Dusimy chwilę, podlewamy śmietanką i zagotowujemy.

Sos grzybowy jest już prawie gotowy. Teraz wystarczy jeszcze tylko doprawić sos grzybowy solą i pieprzem.

Po około 2 minutach sos grzybowy nabierze odpowiedniej konsystencji, a my możemy dodać ostatni składnik, posiekaną natkę pietruszki. Sos grzybowy zestawiamy z ognia. Smacznego!

Sos grzybowy z suszonych grzybów":

• 50 g suszonych grzybów (borowiki, podrzybki),
• 1 mała cebula,
• 2 ząbki czosnku,
• 200 ml śmierany 30% (lub 18% do sosów),
• 1 łyżka masła,
• 1 łyżka mąki (opcjonalnie do zagęszczenia),
• 300 ml wody do namoczenia grzybów,
• 1 liść laurowy,
• sól i pieprz do smaku,
• 1 łyżka świeżej lub suszonej natki pietruszki.

Przygotowanie:

Suszone grzyby należy zalać ok. 300 ml ciepłej wody i odstawić na 30 minut, aż zmiękną. Po namoczeniu odcedzamy, ale zachowujemy wodę - wykorzystamy ją później do sosu.

Na patelni rozgrzewamy masło i przesmażamy posiekaną cebulę do czasu, aż się zeszkli. Następnie dodajemy posiekany czosnek i smażymy kolejną minutę. Następnie na patelnię dodajemy namoczone grzyby i smażymy kilka minut, aż się zrumienią. Dolewamy wodę z moczenia grzybów i dodajemy liść laurowy. Teraz gotujemy sos przez 10-15 minut, aby smaki się połączyły a sos zredukował.

Po tym czasie, gdy objętość sosu nieco się zmniejszy, zmniejszamy ogień i dodajemy śmietanę. Gotujemy na małym ogniu, mieszając, przez ok. 5 minut. Następnie doprawiamy solą i peprzem oraz dodajemy natkę.

Jeśli decydujemy się zagęścić sos, należy rozmieszać łyżeczkę mąki w zimnej wodzie i dodać do sosu i gotować przez kolejne 2-3 minuty.

4. Kalorie i wartości odżywcze w sosie grzybowym (do kupienia gotowy do spożycia)