Cytryna - charakterystyka, właściwości, składniki odżywcze, zastosowanie

Dodajemy ją do wszystkiego – herbaty, dressingów, marynat, deserów, drinków i wytrawnych dań. Cytryna trafiła na nasze stoły z dalekich Chin, kilkaset lat temu. Sięgamy po nią w upalny dzień, w czasie przeziębienia i gdy chcemy schudnąć. Cenimy jej kwaśny smak, który nadaje charakter oraz podkreśla walory potraw. Sprawdź, jakie zalety dla zdrowia ma wszechstronna cytryna.

1. Charakterystyka cytryny

Cytryna to jeden z najpopularniejszych owoców cytrusowych. Roślina ta pochodzi z Chin, a w Europie jest uprawiana w rejonie basenu Morza Śródziemnego (głównie we Włoszech, Francji i Hiszpanii). Drzewa cytrynowe mają nawet 10 m wysokości, ale najważniejsze są oczywiście owoce o jajowatym kształcie, intensywnie żółtym kolorze i grubej chropowatej skórce.

Sok, skórka oraz miąższ z cytryny są wykorzystywane w przemyśle spożywczym, kosmetycznym i farmaceutycznym. Drzewa cytrynowe pełnią również funkcję ozdobną – w miejscach o ciepłym klimacie rosną w parkach i ogrodach, w chłodniejszych często umieszcza się je w szklarniach oraz palmiarniach, a także w mieszkaniach.

Kwaśny smak cytryna zawdzięcza kwasowi cytrynowemu, który jest naturalnym konserwantem i pozytywnie wpływa na zdrowie.

Zobacz film: "Sok z cytryny. Właściwości i zastosowanie"

2. Właściwości cytryny

Cytryna to owoc niskokaloryczny – w 100 g produktu jest tylko 29 kalorii. Poza tym nie zawiera tłuszczu ani cholesterolu, ale jest dobrym źródłem błonnika oraz witaminy C. To właśnie wysoka zawartość witaminy C – silnego przeciwutleniacza – sprawia, że cytryna jest uważana za jeden z najzdrowszych produktów. W cytrynie znajdują się również witamina B6, miedź, wapń, żelazo i potas.

Cytryna wzmacnia odporność i poprawia pracę systemu immunologicznego. Warto po nią sięgnąć, aby zapobiegać infekcjom, ale także w czasie choroby, by szybciej wrócić do formy. Sok z cytryny ma właściwości antybakteryjne, dlatego pomaga zwalczać ból gardła i osłabienie organizmu.

Cytryna świetnie działa na układ pokarmowy. Jeśli mamy problemy z trawieniem, często zmagamy się ze zgagą i nudnościami, to powinniśmy sięgnąć po wodę z sokiem z cytryny i miodem. Picie szklanki ciepłego napoju codziennie rano pomaga wyregulować procesy trawienne, przyspieszyć metabolizm i oczyścić z toksyn. Właśnie dlatego woda z cytryną pita na czczo jest polecana osobom na diecie, które toczą walkę z tkanką tłuszczową. Poza tym cytryna pobudza produkcję żółci, co wpływa na lepsze funkcjonowanie wątroby.

Kwaśna cytryna może też pomóc osobom z chorobami układu krążenia. Dzięki zawartości potasu cytryna jest polecana na nadciśnienie tętnicze. Z kolei rutyna wzmacnia i uelastycznia naczynia krwionośne, przez co zapobiega miażdżycy oraz zmniejsza ryzyko wystąpienia zawału lub udaru.

Eksperci twierdzą, że regularne spożywanie cytryny może się również przyczyniać do zmniejszenia ryzyka wystąpienia nowotworów. To zasługa witaminy C, która jest naturalnym antyoksydantem i skutecznie walczy z wolnymi rodnikami oraz komórkami chorobotwórczymi.

Chociaż wydaje się, że cytryna ma kwaśny odczyn, tak naprawdę ma zasadowe pH. Jest produktem alkalizującym, który warto uwzględnić w swojej diecie, aby przeciwdziałać objawom zakwaszenia organizmu.

3. Cytryna w kosmetyce

Ekstrakt cytrynowy jest często wykorzystywany do produkcji kosmetyków. Cytryna przyspiesza gojenie ran i siniaków, wzmacnia naczynka oraz rozjaśnia przebarwienia. Jej właściwości antybakteryjne sprawiają, że może być stosowana do leczenia trądziku. Tonik z dodatkiem soku z cytryny można wykonać samodzielnie i stosować do codziennej pielęgnacji cery problemowej z wypryskami oraz rozszerzonymi porami.

Warto również wspomnieć o tym, że witamina C jest cennym składnikiem kosmetyków do cery dojrzałej. Chroni przed promieniowaniem słonecznym oraz opóźnia procesy starzenia, dlatego często jest wykorzystywana w produkcji kremów.

Cytrynę mogą wykorzystać kobiety, które chcą naturalnie rozjaśnić włosy. Płukanka z sokiem z cytryny to świetny sposób, aby odświeżyć kolor blond włosów i nadać im zdrowy blask.

4. Zastosowanie cytryny

Cytryna to owoc uniwersalny, który jest powszechnie stosowany w kuchni. Herbata z cytryną to ulubiony zimowy napój wielu Polaków, ale latem warto zrobić domową lemoniadę. Nie zapominajmy również o tym, że cytryna to istotny dodatek do drinków oraz koktajli bezalkoholowych.

Sok z cytryny stosuje się do skrapiania produktów, które szybko ciemnieją, takich jak jabłka czy awokado. Poza tym sok z cytryny jest ważnym składnikiem dressingów do sałatek oraz marynat. Często wykorzystuje się go do przyprawiania ryb. Kwas cytrynowy neutralizuje charakterystyczny aromat ryby, który nie wszystkim przypada do gustu.

Chociaż cytryna jest bardzo kwaśna, często wykorzystuje się ją w ciastach, deserach oraz lodach. Połączenie słodkiego i kwaśnego smaku daje ciekawe efekty, dlatego warto przyrządzić w domu ciasto cytrynowe lub angielski przysmak lemon curd. Obecność skórki cytrynowej w szafie odstrasza mole, chroniąc ubrania przed zniszczeniem.

5. Ile kalorii mają surowe cytryny bez skórki?