Miód lipowy - skład, właściwości, zastosowanie, cena

Miód lipowy jest otrzymywany z nektaru z lipy szerokolistnej i drobnolistnej. Pozyskuje się go na przełomie czerwca i lipca w czasie kwitnienia drzew. Wytwarza się go niezmiennie od XVI wieku i określa mianem najlepszego miodu nektarowego. Produkt charakteryzuje się wieloma właściwościami zdrowotnymi i nieco pikantnym smakiem, który ma wielu zwolenników. Jak rozpoznać i w jaki sposób stosować miód lipowy? Jakie potrawy można przygotować z jego użyciem?

1. Skład miodu lipowego

Miód lipowy składa się w 74% z glukozy i fruktozy, 1,5-3% z sacharozy oraz wody. Produkt jest dobrym źródłem energii, 100 gramów zawiera około 300 kalorii. Mikroskładniki obecne w miodzie lipowym to:

• olejki eteryczne,
• hesperetyna,
• hesperydyna,
• rutyna,
• izokwercytryna,
• tilirozyd,
• glikozyd tiliacyna,
• triterpen tarakserol,
• garbniki,
• związki goryczkowe,
• kwasy organiczne (kumarowy, chlorogenowy, kawowy),
• enzym lizozym,
• potas,
• witamina C,
• witamina H,
• witamina PP,
• witaminy z grupy B.

O jakości miodu świadczy zawartość aminokwasu proliny, według polskich norm ilość nie może spaść poniżej 25 mg/100 g. W miodzie lipowym jest średnio 28,48-68,55 mg aminokwasu, jest to zależne od metody wytwarzania produktu oraz sposobu przechowywania.

Zobacz film: "Właściwości miodu"

Kwasowość miodu wyraża się w stopniach Soxhleta-Henkla (oSH). Miód lipowy posiada 3,7 oSH, czyli jedną z najwyższych wartości.

2. Właściwości miodu lipowego

Miód lipowy ma przede wszystkim silne działanie antybiotyczne, jego aktywność na gram miodu wynosi 24,4 JA. Silniejsze właściwości ma jedynie miód nawłociowy (31,8), gryczany (30) i nektarowo-spadziowy (29,2).

Wyraźnie niższe wartości wykazuje natomiast miód manuka (18,6), rzepakowy (18), wielokwiatowy (16,5) i akacjowy (11). Na prozdrowotne działanie produktu ma wpływ zawartość związków polifenolowych o wysokiej aktywności biologicznej.

Przeciwutleniacze chronią materiał genetyczny oraz białka, z których składają się komórki. Dzięki temu w naturalny i bezpieczny sposób wzmacniają odporność organizmu i zabezpieczają układ krążenia przed uszkodzeniami.

Ekologiczny miód lipowy charakteryzuje się najwyższą zawartością polifenoli (91,79 mg), kwasów fenolowych (63,92 mg) i flawonoidów (27,87 mg).

Produkty dostępne w sklepach również mają dobre wartości, ale o 10-15% niższe. Ogólne stężenie polifenoli w innych miodach wynosi 67,27 mg (akacjowy), 32,86 mg (spadziowo-iglasty) oraz 44,41 mg (wielokwiatowy).

Ze względu na wiele cennych składników miód lipowy wykazuje szerokie działanie:

• antybiotyczne,
• napotne,
• przeciwkaszlowe,
• wykrztuśne,
• przeciwskurczowe,
• rozgrzewające,
• przeciwgorączkowe,
• moczopędne.

Po miód lipowy warto sięgnąć przede wszystkim w czasie przeziębienia, grypy, zapalenia oskrzeli i płuc oraz infekcji górnych dróg oddechowych.

Produkt skutecznie łagodzi stany zapalne i niszczy drobnoustroje chorobotwórcze (gronkowce, paciorkowce, grzyby drożdżoidalne, Klebsiella pneumoniae i Escherichia coli).

Zmniejsza też obrzęki i delikatnie obniża ciśnienie tętnicze krwi, co sprzyja walce z chorobami układu krążenia. Jednak osoby stosujące leki na nadciśnienie nie powinny stosować go w nadmiarze.

Miód lipowy to polecany produkt dla pacjentów z zaburzeniami sercowo-naczyniowymi ze względu na działanie rozkurczowe i uspokajające.

Warto używać go również w przypadku bezsenności, stresu, nadpobudliwości nerwowej, a nawet nerwicy. Świetnie sprawdza się również w przebiegu reumatyzmu, infekcji moczowych oraz płciowych, a także w zaburzeniach pracy układu pokarmowego.

Miód jest niezastąpionym naturalnym środkiem do obniżania gorączki oraz do walki z męczącym kaszlem. Jednocześnie podnosi odporność organizmu i redukuje częstotliwość zachorowań.

W znacznym stopniu zmniejsza poziom wolnych rodników ponadtlenkowych, które przyspieszają starzenie się organizmu i rozwój chorób nowotworowych.

Produkt powinny stosować dzieci po ukończeniu 12. miesiąca życia, osoby starsze oraz aktywnie uprawiający sport. Ważny jest jednak umiar, ponieważ substancja słodząca może prowadzić do otłuszczenia brzusznego.

3. Jak stosować miód lipowy?

Sposób stosowania miodu jest bardzo ważny, ponieważ produkt bardzo szybko może stracić swoje właściwości. Najlepiej, gdy po prostu łyżeczkę miodu wlejemy pod język i potrzymamy go przez chwilę.

Dzięki temu wchłoną się składniki odżywcze i enzymy, które zostałyby zniszczone w żołądku. Jeżeli używamy miodu jako słodzika nie dodawajmy go do gorących płynów.

Temperatura powyżej 60 stopni dezaktywuje większość jego właściwości. Dobrą praktyką na wsparcie odporności organizmu jest codzienne picie wody z miodem lipowym, cytryną i imbirem.

Podczas przeziębienia warto z kolei sięgnąć po ciepłe mleko z miodem, czosnkiem i masłem. Napój ma właściwości przeciwgorączkowe i napotne.

Miód lipowy smakuje równie dobrze na kanapce lub w połączeniu z płatkami śniadaniowymi czy musli. Warto przemycać go w diecie wieloma różnymi sposobami. Produkt sprawdzi się także do słodzenia wypieków i domowych deserów.

4. Jak rozpoznać miód lipowy?

Kolor miodu lipowego jest zależny od kilku czynników, między innymi od stopnia krystalizacji i ilości dodanej spadzi. W formie płynnej barwa może być bardzo jasna, niemalże biała, ale może też przypominać bursztyn z zielonkawym lub złocistożółtym odcieniem.

Po skrystalizowaniu najczęściej zmienia kolor na kremowy lub żółtopomarańczowy. Miód lipowy ma wyraźny zapach kwiatu lipy oraz pikantny i delikatnie gorzkawy posmak.

5. Krystalizacja miodu lipowego

Krystalizacja miodu to zjawisko całkowicie naturalne. Świeży produkt jest gęsty i płynny, ale po pewnym czasie zmienia swoją postać w stałą.

Miód z dużą zawartością glukozy potrzebuje mniej czasu na zmianę swojej formy, ale wpływ ma również zawartość wody i sposób przechowywania słoika w domu.

Skrystalizowany miód można wstawić na chwilę do letniej wody (poniżej 40 stopni Celsjusza), dzięki temu wróci do postaci płynnej i nie straci swoich właściwości zdrowotnych.

6. Ile kosztuje miód lipowy?

Miód lipowy jest stosunkowo łatwo dostępny i można go zdobyć bezpośrednio od pszczelarzy, na targu, w sklepach pszczelarskich, a nawet w supermarketach.

Warto wybierać produkt ze sprawdzonego źródła, wtedy mamy pewność, że nie został rozrzedzony lub wymieszany ze sztucznymi składnikami. Litrowy słoik miodu lipowego wysokiej jakości powinien ważyć około 1,4 kilograma.

Naturalny produkt krystalizuje się po upływie kilku tygodni od produkcji. W okresie zimy lub wiosny powinien być dostępny jedynie w formie stałej.

Ceny miodu różnią się w zależności od miejsca i obecnych kwot na rynku. Zazwyczaj jest on droższy niż miód rzepakowy i wielokwiatowy, ale tańszy od gryczanego i spadziowego.Za litrowy słoik miodu lipowego trzeba zapłacić około 30 złotych.

7. Miód lipowy czy wielokwiatowy?

Są osoby, które uwielbiają miód lipowy, ale istnieją również tacy, którzy po ten produkt nie sięgają. Wynika to przede wszystkim z ostrego i lekko gorzkiego posmaku.

Z drugiej strony smak tego produktu jest unikatowy i świetnie komponuje się w połączeniu z deserami i herbatą. Miód wielokwiatowy jest zdecydowanie bardziej łagodny w smaku i tańszy.

Jego krystalizacja następuje w ciągu kilku tygodni lub miesięcy, wówczas kolor staje się ciemniejszy. Miód lipowy prawdopodobnie jest zdrowszy, ponieważ zawiera większą ilość przeciwutleniaczy.

8. Kalorie i wartości odżywcze miodu